Qua điện thoại, Tổng đài 115 chỉ cách để cứu người bị ngưng thở

Ngày 20-8, Trung tâm Cấp cứu 115 TP.HCM cho biết, mới đây tổng đài 115 tiếp nhận một bệnh nhân nữ (60 tuổi) cần cấp cứu tại phường 4, quận 3, TP.HCM. Gọi đến 115, người con gái mất bình tĩnh, hoảng hốt vì mẹ đột nhiên tím tái khi đang ăn.

Sau khi trấn an, khai thác bệnh sử, điều phối viên 115 xác định ngay nạn nhân bị dị vật đường thở nghi là do thức ăn (bánh tét), đồng thời bằng nghiệp vụ khai thác phát hiện người bệnh có dấu hiệu ngưng tim ngưng thở.

Ngay lập tức, qua điện thoại, điều phối viên hướng dẫn người nhà ép tim. Song song đó là điều phối ê-kíp cấp cứu đến hiện trường. Trong lúc chờ xe cấp cứu đến, người nhà vẫn được kết nối, hướng dẫn ép tim liên tục. May mắn, nhờ được sơ cứu kịp thời đúng cách, sau 6 phút nạn nhân đã nôn dị vật ra, tỉnh lại, hồng hào.

Ca bệnh ngưng tim ngưng thở được điều phối viên nhanh chóng phát hiện và hướng dẫn ép tim qua điện thoại. Ảnh: TTCC 115

Khi kíp cấp cứu đến hiện trường, nạn nhân đã tỉnh, hồng hào, vã mồ hôi, phát hiện nhiều vụn bánh dưới sàn do nạn nhân nôn ra. Sau khi sơ cấp cứu, người bệnh được chuyển vào khoa Cấp cứu bệnh viện Nhân dân 115.

Tại bệnh viện, bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị hóc dị vật (thức ăn) vào đường hô hấp. Bệnh nhân được xuất viện trong ngày.

Theo Trung tâm Cấp cứu 115, trung bình mỗi tháng trung tâm tiếp nhận khoảng 70 ca bệnh ngưng tim ngưng thở ngoài hiện trường. Với tình huống nguy kịch, người bệnh cần được ép tim hiệu quả ngay lập tức nhằm duy trì tuần hoàn, thực hiện bởi người chứng kiến đầu tiên trước khi kíp cấp cứu chuyên nghiệp đến tiếp tục điều trị.

Từ nhu cầu đáp ứng hiệu quả hơn trong hoạt động cấp cứu ngoài bệnh viện, từ năm 2023, Trung tâm Cấp cứu 115 đã triển khai quy trình T-CPR (hồi sinh tim phổi qua thiết bị viễn thông) cho lực lượng điều phối viên cấp cứu.

Với quy trình này, hệ thống tiếp nhận và điều phối cấp cứu qua tổng đài 115 đảm nhận thêm nhiệm vụ duy trì kết nối với người bệnh. Từ đó kịp thời tư vấn, hướng dẫn những việc nên làm và không nên làm, thực hiện sơ cứu qua phương tiện telemedicin trong một số trường hợp để nâng cao khả năng thành công của công tác cấp cứu.

Chương trình này giúp điều phối viên biến người gọi điện cấp cứu thành người sơ cứu ban đầu, trực tiếp tham gia, thực hiện các kỹ thuật sơ cứu cơ bản dưới sự hướng dẫn của điều phối viên, đặc biệt có ý nghĩa trong hoàn cảnh người bệnh ngưng tim ngưng thở, hóc dị vật…

Điều phối viên điều xe cấp cứu gần nhất đến hiện trường. Ảnh: TTCC 115

Thời gian qua, rất nhiều người bệnh ngưng tim ngưng thở ngoài cộng đồng được thực hiện T-CPR bởi điều phối viên, giúp ê-kíp cấp cứu 115 đến thực hiện cấp cứu thành công và chuyển vào bệnh viện an toàn.

Để thực hiện hiệu quả quy trình T-CPR, điều phối viên của Trung tâm Cấp cứu 115 không chỉ có kinh nghiệm trong hoạt động cấp cứu ngoại viện mà còn phải được đào tạo công phu về các kỹ năng cần thiết.

Điều phối viên phải thành thục cách thức trấn an người hoảng loạn; lắng nghe và chọn lọc khai thác thông tin phù hợp để xác định nhanh dấu hiệu nguy kịch; động viên người gọi tham gia thực hiện sơ cứu; khẩu lệnh phù hợp, thống nhất qua hỗ trợ bởi công nghệ; thực hành đa nhiệm vừa tư vấn, sơ cứu, điều phối một cách chuyên nghiệp.

Thời gian tới, Trung tâm Cấp cứu 115 tiếp tục triển khai thực hiện đề án phát triển hệ thống cấp cứu ngoại viện theo hướng chuyên nghiệp đến năm 2030. Tổng đài 115 từng bước nâng cấp thành cổng tiếp nhận và điều phối cấp cứu 115 với lực lượng điều phối viên chuyên nghiệp, sử dụng nhiều ứng dụng công nghệ như quy trình T-CPR tiếp tục nâng cao năng lực cấp cứu ngoại viện, đáp ứng thêm nhu cầu chăm sóc, bảo vệ sức khỏe nhân dân.

THẢO PHƯƠNG