Quân đội Nga quay lại thời kỳ hàng vạn xe tăng trực chiến?

Xe tăng vẫn là vũ khí tấn công chính của Quân đội Nga. Những gì xảy ra gần đây cho thấy chúng hoàn toàn hữu ích trong chiến trường hiện đại, mặc dù có nhiều ý kiến trái chiều về sự vô ích của các loại MBT (xe tăng chiến đấu chủ lực) trong thời đại ngày nay.

Mặc dù hiện Quân đội Nga vẫn dẫn đầu tuyệt đối về số lượng chiến xa, nhưng lại ít chủng loại hiện đại, ví dụ như dòng T-90M Proryv hay T-14 Armata.

Nguyên nhân chủ yếu nằm ở việc họ thiếu nhà máy sản xuất mới, khi các doanh nghiệp đang phải tập trung quá nhiều vào việc khôi phục phương tiện cũ.

Trong thời bình, Nga duy trì sản xuất số lượng xe tăng ở mức nhất định nhằm đảm bảo phòng thủ, nhưng trong thời chiến như hiện nay, các nhà máy lại quá nỗ lực trong việc khôi phục phương tiện bị hư hỏng.

Thực trạng trên tỏ ra hợp lý với tình cảnh của Nga hiện nay, nhưng điều quan trọng không kém đó là việc hiện đại hóa những cỗ máy chiến tranh này.

Thực tế là việc nâng cấp từ phiên bản xe tăng này sang biến thể khác không phải một quá trình dễ dàng, ví dụ cùng một mẫu, song chiếc T-72B3M năm 2022 khác với T-72B cổ điển rất nhiều.

Rõ ràng quá trình trên đòi hỏi rất nhiều thời gian, công sức và tiền bạc, vì vậy việc phải xây dựng năng lực cho từng nhà máy là điều vô cùng cần thiết.

Yếu tố thứ ba cũng không kém phần quan trọng là công việc bảo quản thiết bị, mấu chốt của vấn đề nằm ở chỗ sau sự tan rã của Liên Xô, Nga chỉ còn lại rất ít nhà máy sửa chữa xe tăng đủ năng lực.

Uralvagonzavod (UVZ) - với tư cách là một trong những doanh nghiệp tốt nhất của Nga đang phải tập trung vào việc sửa chữa và hiện đại hóa. Mặc dù họ không chấm dứt sản xuất mới, nhưng bị hạn chế rất nhiều.

Số lượng T-90M có thể được tăng lên đáng kể nếu các nhà máy khác đủ khả năng sửa chữa hay nâng cấp để UVZ nhanh chóng chuyển sang lắp ráp sản phẩm này, vấn đề đã rõ ràng, nhưng còn giải pháp thì sao?

Đây là khó khăn lớn của Nga, bất chấp việc vào tháng 9 năm ngoái, giới truyền thông biết rằng hai nhà máy sửa chữa xe tăng hoàn toàn mới sẽ được xây dựng, nhưng số công nhân chỉ là 500 người, so với 20 nghìn người của UVZ.

Có một điều thú vị đó là các nhà máy mới sẽ thuộc về Bộ Quốc phòng Nga, không phải Tập đoàn công nghệ nhà nước Rostec hay bất kỳ cấu trúc dân sự nào khác quản lý.

Điều này một phần được khẳng định bởi diện tích phân bổ, trong đó nhà máy thứ nhất sẽ chiếm hơn 250 nghìn m2 một chút và nhà máy thứ hai vào khoảng 180 nghìn m2, nhưng cộng lại cũng mới bằng một nửa UVZ.

Cả hai nhà máy sẽ được đặt ở những nơi phù hợp nhất cho hoạt động, đó là khu vực Moskva và Rostov. Thật hợp lý khi cho rằng việc hiện đại hóa sẽ là trách nhiệm của cơ sở đầu tiên, còn sửa chữa là chức năng của nhà máy thứ hai.

Đây không phải tất cả, trong cuộc họp của Bộ Quốc phòng Nga diễn ra vào tháng 12/2022, họ đã tuyên bố sẽ xây dựng nhà máy thứ ba, nhưng hiện chưa có thông tin cụ thể.

Ngay tại thời điểm Nga công bố hai cơ sở sửa chữa xe tăng mới, báo chí đã biết rằng nhà máy sửa chữa xe tăng số 103 bắt đầu thực hiện một mệnh lệnh khá thú vị: khôi phục và nâng cấp 800 xe tăng T-62 trong một khoảng thời gian rất ngắn - chỉ 3 năm.

Những cải tiến chính bao gồm sự hiện diện của camera ảnh nhiệt (đơn giản hơn một chút so với Sosna-U của T-72B3M), cũng như khả năng bảo vệ được cải thiện tương đối.

Nhìn chung không có ý kiến rõ ràng nào về vấn đề này, có người ủng hộ và cũng có người phản đối, nhưng phần lớn lo ngại về "tuổi tác" của chúng và mong muốn có được T-72 cũng như T-90 hiện đại hơn.

Quyết định này được hỗ trợ bởi thực tế là xe tăng T-62 nâng cấp dự kiến được sử dụng chủ yếu để phòng thủ, và tốc độ phục hồi của chúng cao hơn nhiều.

Đôi khi có thể tìm thấy sự so sánh giữa T-62M với BMP-3, và mặc dù chúng là những phương tiện hoàn toàn khác, nhưng một số nhiệm vụ lại giống nhau, và khi điều này xảy ra, T-62 hiện đại hóa rõ ràng tỏ ra trội hơn, ít nhất là về mặt giáp.

Tuy nhiên vấn đề khác được đặt ra, nếu một trong những nhà máy sửa chữa có sẵn được giao đơn đặt hàng lớn như vậy, thì 3 cơ sở hiện đang được xây dựng, cùng với UVZ và một số doanh nghiệp khác sẽ nhận nhiệm vụ nào?

Theo nhận xét, có lẽ các cơ sở trên còn nhận yêu cầu lớn hơn, đó là thay vì sản xuất mới, họ sẽ tập trung phục hồi cả vạn chiếc T-72, T-80 hay T-64 còn lại trong kho để quy mô lực lượng xe tăng Nga tương đương thời kỳ Liên Xô.