Hôm nay 22/2 (tức 13 tháng Giêng năm Giáp Thìn) là ngày chính hội của hội Lim 2023 với nhiều hoạt động như: Rước Văn, hát quan họ trên thuyền tại hồ thủy đình, hát quan họ đối đáp tại gốc đa sân đình, hát quan họ trên thuyền tại ao xóm Chinh, biểu diễn tuồng tại sân đình Lim…
Đặc biệt, tại khu vực thủy Đình, ngày 21 và 22/2 đã diễn ra màn biểu diễn quan họ nghệ thuật thuyền rồng. Rất đông người dân đã tập trung ở đây, để nghe các làn điệu quan họ biểu diễn trên thuyền. Năm nay, đã không còn thấy cảnh ngả nón “xin tiền” thay vào đó là các “liền anh” dùng bó hoa đã đặt sẵn cánh trầu giơ cao chờ người dân thả tiền vào với nhiều mệnh giá từ 10 nghìn cho đến 200 nghìn đồng.
Theo ghi nhận của PV, từ 2 ngày nay xung quanh hồ thủy đình luôn có rất đông người dân, tập trung để nghe hát quan họ biểu diễn trên thuyền.
Trên thuyền có khoảng 8 người là các "liền anh, liền chị" (nam, nữ hát quan họ) biểu diễn hát các làn điệu quan họ, chiếc thuyền được chèo quanh hồ và sát với các lan can của hồ.
Được biết, các “liền anh, liền chị” biểu diễn trên thuyền thuộc câu lạc bộ quan họ thôn Lũng Giang. Việc biểu diễn sẽ diễn ra liên tục từ sáng tới trưa và từ chiều tới tối nên trên thuyền có khoảng 8 người cả nam và nữ, thay phiên nhau hát quan họ.
Đa phần là các "liền chị" hát chính nên số lượng nữ trên thuyền thường nhiều hơn nam.
Hầu hết thời gian các "liền anh" được giao nhiệm vụ cầm bó hoa giơ lên cao chờ người dân thưởng tiền (bỏ tiền vào bó hoa).
Người dân trên bờ liên tục cho tiền vào hoa khi chiếc thuyền được chèo đến gần.
Trên bó hoa thường có sẵn trầu têm cánh phượng, mọi người sau khi bỏ tiền vào nhận lại miếng trầu.
Mệnh giá tiền giao động từ 10 nghìn đến 200 nghìn. Theo nghệ nhân Nguyễn Hữu Viêm, chủ nhiệm câu lạc bộ quan họ thôn Lũng Giang cho biết: “Trong văn hóa quan họ từ cổ xưa xuất phát từ chiếu hát quan họ cổ, sau khi quan họ phát triển ra sân khấu mới bắt đầu có hiện tượng “thưởng tiền” trên tinh thần mọi người cùng thấy, cùng biết.
“Ngày xưa khi hát, các cụ có đĩa trầu cánh phượng, du khách nghe liền anh, liền chị đối đáp thấy hay, khéo thì sẽ động viên 10đ, 20đ, 50đ…, sau này thì chuyển thành 50 nghìn, 100 nghìn đồng…, việc thưởng tiền này chủ yếu ở thuyền, còn ở sân khấu, không có hiện tượng thưởng tiền mấy.” - nghệ nhân Nguyễn Hữu Viêm nói.
“Những người cầm hoa là “liền anh” dưới thuyền dânh bó hoa, trong bó hoa có miếng trầu cánh phượng. Khi người dân tặng tiền thì sẽ nhận miếng trầu. Tiền thưởng sẽ về câu lạc bộ, bảo tồn, truyền dạy sử dụng trong những việc trong quan họ.” – nghệ nhân Nguyễn Hữu Viêm cho biết thêm.
Theo ghi nhận, đôi lúc người dân đưa tiền cho thẳng vào tay các "liền chị" đang hát, số tiền có thể thấy lên tới 200 nghìn đồng.
Quang Hùng