Quản lý tài chính để giảm rủi ro đầu tư

Theo Báo cáo The Wealth Report 2025, Việt Nam hiện có gần 5.500 cá nhân sở hữu tài sản ròng trên 10 triệu USD, xếp thứ sáu trong khu vực Đông Nam Á. Thị trường tài sản tài chính cá nhân được dự báo đạt 600 tỷ USD vào năm 2027, trong khi tầng lớp trung lưu dự kiến chiếm 26% dân số vào năm 2026. Tiềm năng phát triển thị trường tài chính cá nhân tại Việt Nam vì thế vẫn còn rất lớn, nhưng dư địa khai thác vẫn bỏ ngỏ.

Ra mắt từ năm 2022, một ứng dụng quản lý tài chính cá nhân và đầu tư đa lớp tài sản đã thu hút hơn một triệu người dùng chỉ sau ba năm hoạt động. Theo đại diện doanh nghiệp, với gần 90% người Việt đã chuyển sang quản lý tài chính qua nền tảng số, cơ hội phát triển thị trường này đang mở rộng nhanh chóng.

Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Đầu tư VAM Trần Hoàng Mạnh cho biết: “Hiện nay, phương thức đầu tư của người Việt không còn bó hẹp ở tiết kiệm truyền thống mà đã mở rộng sang vàng, chứng chỉ quỹ và nhiều sản phẩm tài chính khác. Trong xu hướng đó, thế hệ trẻ – đặc biệt là Gen Z và Gen Y – đang trở thành động lực chính nhờ nhu cầu học hỏi và quản lý tài chính cá nhân cao. Tuy nhiên, thị trường hiện vẫn tồn tại hai rào cản lớn: hạn chế về kiến thức tài chính khiến nhà đầu tư dễ bị chi phối bởi tâm lý fomo, và việc đầu tư qua nhiều kênh riêng lẻ khiến tài sản bị phân tán, khó quản lý và tối ưu.”

Các chuyên gia nhận định, Việt Nam hiện có rất ít đơn vị cung cấp dịch vụ quản lý tài chính đúng nghĩa. Một số ngân hàng đã triển khai dịch vụ khách hàng cao cấp, song chủ yếu dừng ở mức giao dịch tài khoản, chưa đi sâu vào lập kế hoạch tài chính, chiến lược đầu tư hay tư vấn thuế. Do đó, thị trường vẫn manh mún, thiếu hành lang pháp lý rõ ràng.

Tiến sĩ Lê Minh Nghĩa, Chủ tịch Hiệp hội Tư vấn tài chính Việt Nam, nhìn nhận: “Mỗi cá nhân cần được trang bị tri thức toàn diện về tài chính, ngân hàng, kiểm soát dòng tiền, đầu tư, tiêu dùng, bảo hiểm, hưu trí và thuế. Có hiểu biết mới có thể quản lý tài chính hiệu quả và bền vững.”

Hiện tỷ lệ người Việt có tài khoản đầu tư hoặc tham gia quỹ đầu tư chỉ đạt khoảng 0,5% dân số, trong khi con số này tại Mỹ là 57% và vượt 90% trong nhóm hộ có thu nhập trên 200.000 USD. Bên cạnh đó, giáo dục tài chính tại Việt Nam chưa được phổ cập từ sớm. Nếu người dân được trang bị kiến thức về lãi kép, đầu tư định kỳ và hoạch định tài chính, thị trường này chắc chắn đã phát triển mạnh mẽ hơn hiện nay.

Thanh Hiền