Quan tâm hơn đến đường sắt, đường thủy để mở ra không gian phát triển mới

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết 13-NQ/TW năm 2012 về xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng. Ảnh: VGP

Ngày 14/4, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết 13-NQ/TW năm 2012 về xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ nhằm đưa Việt Nam trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại vào năm 2020.

Báo cáo tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Đỗ Thành Trung cho biết, Nghị quyết 13-NQ/TW tập trung phát triển 10 nhóm hạ tầng: Giao thông, cung cấp điện, thủy lợi, đô thị, khu công nghiệp, khu kinh tế, thương mại, thông tin, giáo dục và đào tạo, khoa học công nghệ, y tế, văn hóa, thể thao, du lịch.

Sau 10 năm triển khai Nghị quyết 13-NQ/TW, nhiều dự án công trình kết cấu hạ tầng, nhất là trong giao thông, năng lượng, thủy lợi, thông tin… đã được triển khai.

Hạ tầng kinh tế, xã hội nông thôn được hiện đại hóa, khang trang. Đời sống người dân nông thôn được nâng lên. Hạ tầng đô thị thay đổi nhanh chóng, nhất là tại các đô thị lớn như Hà Nội, TP HCM với sự hình thành của các trục hướng tâm, đường vành đai, nút giao lập thể giao lộ lớn, tuyến tránh đô thị, tuyến đường sắt đô thị…

Tuy nhiên, đại diện các bộ, ngành, địa phương cũng cho rằng, vẫn còn nhiều tồn tại trong việc thực hiện. Cải cách thể chế chưa đồng bộ, chưa có chính sách đột phá để huy động các nguồn lực Nhà nước, nguồn lực xã hội, nguồn lực từ tài nguyên để thúc đẩy phát triển kết cấu hạ tầng. Việc phân bổ nguồn vốn còn nhiều vướng mắc.

Cơ chế chính sách chưa theo kịp thực tiễn để phát triển hạ tầng số, phát triển đô thị gắn với giao thông công cộng, hợp tác công tư. Kết cấu hạ tầng kỹ thuật còn thiếu tính đồng bộ, thiếu tính kết nối liên vùng và giữa các lĩnh vực làm giảm hiệu quả khai thác, vận hành.

Phải có tầm nhìn trong phát triển kết cấu hạ tầng

Chỉ ra nguyên nhân dẫn đến tình trạng thiếu đồng bộ, kết nối nêu trên, Phó Thủ tướng cho biết là do tư duy phát triển kết cấu hạ tầng chậm đổi mới, thiếu tính liên thông, thiếu khả năng tích hợp, đồng bộ, thống nhất và tầm nhìn dài hạn của các công trình, dự án hạ tầng.

Phó Thủ tướng nêu ví dụ, trong phát triển hạ tầng giao thông thời gian qua chưa có sự kết hợp giữa các loại hình đường bộ, đường thủy, đường sắt. Chưa tích hợp đầy đủ hạ tầng giao thông với thủy lợi, viễn thông, điện lực; hay đánh giá tác động, ảnh hưởng của các dự án hạ tầng giao thông tới những công trình thủy lợi, môi trường và ngược lại.

Phó Thủ tướng yêu cầu phải thay đổi tư duy trong phát triển hạ tầng. Ảnh: VGP

Trong thời gian tới, Phó Thủ tướng yêu cầu phải có tư duy mới trong phát triển kết cấu hạ tầng, đồng bộ và tích hợp, đi trước và mở ra không gian phát triển mới. Trong đó, nguồn lực Nhà nước tập trung cho những công trình hạ tầng thiết yếu, đóng vai trò chủ đạo, dẫn dắt vốn đầu tư tư.

Cơ chế, chính sách trong phát triển kết cấu hạ tầng phải đi trước về tư duy, tầm nhìn quy hoạch; đa dạng các hình thức huy động nguồn lực xã hội như đầu tư công quản trị công, đầu tư công quản trị tư; đầu tư tư quản trị công; đầu tư tư quản trị tư…

Đồng thời, cải cách triệt để các thủ tục hành chính về đầu tư, đất đai, xây dựng, giao thông, năng lượng… đối với các dự án kết cấu hạ tầng.

Bên cạnh đó, trong từng lĩnh vực hạ tầng cũng phải xác định điểm đột phá. Phó Thủ tướng lấy ví dụ đối với hạ tầng đô thị, bên cạnh đường bộ cần quan tâm hơn nữa đến đường sắt, đường thủy; tập trung đầu tư cho hạ tầng thông tin, viễn thông.

Phó Thủ tướng cũng yêu cầu phát triển hạ tầng xã hội, y tế, giáo dục, khoa học công nghệ, văn hóa…, kiến tạo không gian sáng tạo cho hoạt động văn hóa, thông tin báo chí, công nghiệp kinh tế xanh, công nghệ cốt lõi,…; có lộ trình phát triển những loại hình hạ tầng mới về thông tin, viễn thông, môi trường, năng lượng tái tạo…

Thảo Ngân