Quan tâm phòng, chống thiếu vi chất dinh dưỡng cho trẻ

Việc thực hiện hiệu quả các chương trình phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em và phát triển hệ thống tư vấn dinh dưỡng đã góp phần quan trọng giúp tỷ lệ trẻ thiếu vitamin A huyết thanh, thiếu vi chất dinh dưỡng giảm dần qua các năm; kiến thức thực hành dinh dưỡng của người chăm sóc trẻ không ngừng được cải thiện.

Những năm qua, tại Lào Cai, hoạt động cải thiện dinh dưỡng cho bà mẹ, trẻ em ở vùng sâu, vùng cao, vùng dân tộc thiểu số được tỉnh đặc biệt quan tâm, không chỉ hỗ trợ y tế mà còn hành động nhân văn, thể hiện trách nhiệm đối với nhóm dân số yếu thế. Đơn cử như trên địa bàn huyện Mường Khương, các trạm y tế đã thực hiện hiệu quả hoạt động cải thiện dinh dưỡng cho phụ nữ có thai, trẻ em và thanh thiếu niên. Ông Lý Văn Xa, Phó Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Mường Khương chia sẻ: Các trạm y tế trên địa bàn đã phối hợp chặt chẽ với các nhà trường triển khai khám sức khỏe định kỳ kết hợp cân đo, đánh giá tình trạng dinh dưỡng để bổ sung kịp thời, nâng cao thể chất cho học sinh. Bên cạnh đó, cán bộ y tế cũng lồng ghép tư vấn dinh dưỡng cho học sinh và giáo viên chủ nhiệm để qua đó thông tin trực tiếp về gia đình các em. Chúng tôi duy trì hiệu quả mô hình “Chăm sóc dinh dưỡng 1.000 ngày đầu đời” tại các thôn bản, chú trọng hoạt động thăm hộ gia đình có bà mẹ mang thai, có con suy dinh dưỡng. Đây là những hoạt động thiết thực và có ý nghĩa sâu sắc trên địa bàn huyện vùng cao như Mường Khương, bởi nhiều gia đình có hoàn cảnh khó khăn nên việc đảm bảo dinh dưỡng, vi chất dinh dưỡng còn hạn chế.

Không chỉ ở Mường Khương, những năm qua, hoạt động cải thiện tình trạng dinh dưỡng cho trẻ em được triển khai đồng bộ trên địa bàn tỉnh, nhờ đó, trẻ em bị suy dinh dưỡng cấp tính từ 0 - 72 tháng tuổi được quản lý, điều trị bằng chế phẩm Rutf và bổ sung vi chất dinh dưỡng kịp thời, đúng đối tượng. Trong năm 2024, ngành y tế đã thực hiện khám sàng lọc 45.884 trẻ dưới 5 tuổi tại các xã của 9 huyện/thị xã/thành phố, qua đó phát hiện 590 trẻ bị suy dinh dưỡng cấp tính và tiếp nhận điều trị 453 trẻ (đến nay có 100 trẻ đang tiếp tục điều trị); 12 nghìn trẻ bị suy dinh dưỡng thể thấp còi được bổ sung vi chất dinh dưỡng, như Babivita, Davin kid...

Hưởng ứng “Tháng hành động vì trẻ em” và “Ngày vi chất dinh dưỡng”, hằng năm, tỉnh Lào Cai luôn nghiêm túc triển khai chương trình bổ sung vitamin A liều cao và tẩy giun cho trẻ trong độ tuổi với độ bao phủ duy trì trên 98%. Cụ thể, năm 2024, tỉnh thực hiện bổ sung 2 đợt Vitamin A cho hơn 64 nghìn trẻ từ 6 - 59 tháng tuổi, đạt 99,4%; tẩy giun cho trẻ 24 - 60 tháng tuổi đạt 99,3%. Toàn tỉnh tiếp tục duy trì hoạt động và xây dựng mới tổng số 66 mô hình “Chăm sóc dinh dưỡng 1.000 ngày đầu đời”. Đồng thời, hoạt động truyền thông giáo dục dinh dưỡng cũng được triển khai trên nhiều kênh khác nhau với nội dung đa dạng và phong phú, thu hút sự quan tâm của cộng đồng, từ đó nâng cao kiến thức, thực hành dinh dưỡng cho người dân.

Theo đồng chí Lục Hậu Giang, Phó Giám đốc Sở Y tế, để phòng thiếu vi chất dinh dưỡng, mỗi người, mỗi gia đình hãy tổ chức những bữa ăn hằng ngày đa dạng và phối hợp nhiều loại thực phẩm, ưu tiên lựa chọn, sử dụng thực phẩm giàu vi chất dinh dưỡng, như: gan, trứng, sữa, thịt bò, cà rốt, bí đỏ... Bà mẹ cần cho trẻ bú sớm trong vòng 1 giờ đầu sau sinh; nuôi trẻ bằng sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu, cho trẻ bú mẹ đến 24 tháng tuổi hoặc lâu hơn, cùng chế độ ăn bổ sung hợp lý. Người dân nên sử dụng các thực phẩm giàu vi chất dinh dưỡng sẵn có ở địa phương cho bữa ăn bổ sung hằng ngày của trẻ; thêm mỡ hoặc dầu ăn để tăng cường hấp thu các vitamin tan trong chất béo như vitamin A, vitamin D, vitamin E, vitamin K; cho trẻ trong độ tuổi uống vitamin A liều cao một năm 2 lần theo hướng dẫn của trạm y tế xã, phường. Trẻ trên 2 tuổi cần được uống thuốc tẩy giun định kỳ một năm 2 lần; phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ và phụ nữ có thai cần uống viên sắt, axit folic hoặc viên đa vi chất theo hướng dẫn.

Hơn hết, để công tác phòng chống thiếu vi chất dinh dưỡng đạt hiệu quả bền vững cần sự chung tay vào cuộc của các cấp, ngành, nâng cao nhận thức của người dân về tác hại của thiếu vi chất dinh dưỡng và thực hiện các biện pháp khắc phục, góp phần nâng cao thể chất cho trẻ em.

Vi chất dinh dưỡng bao gồm các vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể với một lượng rất nhỏ nhưng lại có vai trò vô cùng quan trọng trong tăng trưởng, phát triển thể lực, trí tuệ và phòng chống bệnh tật, đặc biệt là ở phụ nữ và trẻ em. Phần lớn các vi chất này cơ thể không tự tổng hợp được mà được cung cấp bởi khẩu phần ăn hằng ngày. Thiếu vi chất dinh dưỡng nếu không được bù đắp kịp thời có thể trở thành bệnh lý, trong trường hợp nặng có thể dẫn đến tử vong.

Phương Thảo