Quảng Ngãi: Ngổn ngang dự án đập dâng 1.500 tỷ trên sông Trà Khúc

Dự án Đập dâng hạ lưu sông Trà Khúc nối 2 xã Tịnh An và Nghĩa Dũng (TP. Quảng Ngãi), được khởi công tháng 7/2019, dự kiến hoàn thành năm 2021. Dự án do Ban Quản lý (BQL) Dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông tỉnh Quảng Ngãi làm chủ đầu tư, với tổng số vốn gần 1.500 tỷ đồng. Nguồn vốn từ nguồn cải cách tiền lương và ngân sách tỉnh Quảng Ngãi. Ảnh: H.Nam

Đây là công trình thủy lợi kết hợp giao thông, mục tiêu chính của dự án là dâng nước tạo cảnh quan, góp phần cải thiện môi trường cho TP. Quảng Ngãi. Ngoài ra, hạn chế xâm nhập mặn trong lòng sông về phía thượng lưu đập trong điều kiện biến đổi khí hậu và khai thác quỹ đất phát triển đô thị dọc sông Trà Khúc… Ảnh: H.Nam

Dự án gồm cống ngăn sông 19 khoang, với tổng bề rộng gần 720m; bốn khoang tràn Piano; đường cá đi rộng 5m; cầu và đường giao thông có tổng chiều dài hơn 974m, chiều rộng mặt cầu 12m... Cầu trên đập giúp kết nối 2 bờ sông Trà Khúc, tạo thuận lợi cho người dân qua lại giữa tuyến đường Hoàng Sa ở bờ Bắc và Trường Sa ở bờ Nam. Ảnh: H.Nam

Tháng 8/2020, cơ quan chức năng phát hiện công trình có nhiều sai phạm trong quá trình triển khai thực hiện. Trong lúc đó, tỉnh Quảng Ngãi lại gặp khó khăn về ngân sách, cùng với dịch COVID-19 nên phải tạm dừng thi công dự án. Ảnh: H.Nam

Cụ thể công trình có nhiều sai phạm như: chưa phù hợp quy hoạch chung TP. Quảng Ngãi; khi quyết định phê duyệt chủ trương dự án, chưa phù hợp với quy hoạch thủy lợi, chưa phù hợp với quy hoạch ngành giao thông, quy hoạch tài nguyên nước; chưa có quyết định phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường và không cân đối được nguồn vốn. Ảnh: H.Nam

Trong đó, nổi cộm nhất là việc tỉnh Quảng Ngãi chi 200 tỷ đồng từ nguồn cải cách tiền lương cho dự án là trái với quy định Chính phủ, vì Trung ương bố trí số tiền này chỉ ưu tiên cho những dự án cấp bách, trong khi đập dâng sông Trà Khúc là dự án đầu tư trung hạn. Ảnh: Nguyễn Ngọc

Do có nhiều vướng mắc nên dự án chậm tiến độ và phải gia hạn 2 lần, từ năm 2022 sang năm 2024 và theo chỉ đạo của UBND tỉnh, phải hoàn thành toàn bộ công trình trong năm 2024. Ảnh: Nguyễn Ngọc

Tuy nhiên, mới đây, ông Ngô Văn Dụng - Giám đốc BQL Dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông tỉnh Quảng Ngãi tiếp tục có văn bản gửi UBND tỉnh Quảng Ngãi xin lùi thời gian hoàn thành dự án đập dâng hạ lưu sông Trà Khúc đến năm 2025. Ảnh: Nguyễn Ngọc

Theo đó, do khó khăn về nguồn vốn, giải phóng mặt bằng và vướng mắc liên quan đến công tác bố trí tái định cư cho các hộ dân... nên không thể hoàn thành công trình trong năm 2024. Vì vậy, đơn vị này xin kéo dài tiến độ dự án sang năm 2025. Ảnh: Nguyễn Ngọc

Hiện dự án đã tổ chức thi công cơ bản hoàn thành các hạng mục công trình đối với phạm vi đã bàn giao mặt bằng. Đến nay, lũy kế vốn bố trí cho dự án hơn 1.400 tỷ đồng, giá trị khối lượng xây lắp đạt 88%. Hiện còn vướng giải phóng mặt bằng khoảng 2% tổng diện tích quy hoạch dự án, thuộc địa bàn thôn Ân Phú (xã Tịnh An, TP. Quảng Ngãi). Ảnh: Nguyễn Ngọc

Tuy nhiên, dư luận hoài nghi, dự án đập dâng hoàn thành cũng khó phát huy công năng, vì hiện tại tỉnh Quảng Ngãi vẫn đang tìm giải pháp thu gom, xử lý nước thải cho khu vực TP Quảng Ngãi. Ảnh: H.Nam

Nếu đập dâng đi vào vận hành sẽ khiến nước sông Trà Khúc chảy ngược vào thành phố, cả thành phố sẽ sống chung với nước thải, ô nhiễm. Chưa kể nguy cơ hàng nghìn hécta đất nông nghiệp dọc hai bên bờ sông Trà Khúc sẽ ngập theo, khiến người dân mất đất sản xuất. Ảnh: H.Nam

Theo ghi nhận của PV, từ tháng 3-7 là khoảng thời gian sông Trà Khúc cạn dòng, trời nắng ráo, điều kiện thuận lợi nhất để thi công dự án. Tuy nhiên theo quan sát, trên đại công trình nghìn tỷ này dường như không có bóng công nhân làm việc. Ảnh: H.Nam

Mới đây, vào cuối tháng 5/2024, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi Bùi Thị Quỳnh Vân đã đi kiểm tra thực tế tại dự án. Theo Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi, công trình đập dâng hạ lưu sông Trà Khúc là dự án có quy mô lớn, công trình đa mục tiêu, tạo cảnh quan đô thị và giao thông nên yêu cầu chủ đầu tư phối hợp với các sở, ngành chức năng, địa phương liên quan khẩn trương hoàn thiện các thủ tục để giải phóng dứt điểm mặt bằng trên tuyến thi công dự án. Ảnh: Nguyễn Ngọc

“Bên cạnh đó, xây dựng tờ trình, bổ sung danh mục kế hoạch sử dụng đất trình Hội đồng nhân dân tỉnh thông qua ngay kỳ họp tới để đầu tư xây khu tái định cư phục vụ di dời dân. Trước mắt, cần nối tuyến giao thông về phía Nam đập dâng để người dân ốc đảo thôn An Phú đi lại thuận lợi trong mùa mưa lũ sắp đến”, bà Vân chỉ đạo. Ảnh: Nguyễn Ngọc

Ngổn ngang dự án đập dâng 1.500 tỷ từng ‘dính’ loạt sai phạm. Video: Nguyễn Ngọc

Nguyễn Ngọc