Quảng Ninh xây dựng Móng Cái trở thành cửa khẩu quốc tế thông minh

Hàng hóa xuất nhập khẩu qua Cửa khẩu Bắc Luân II - Cửa khẩu quốc tế Móng Cái. Ảnh minh họa: Văn Đức/TTXVN

Tại Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh lần thứ XVI mới đây, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Quảng Ninh Trịnh Thị Minh Thanh nhấn mạnh, phát triển cửa khẩu thông minh tại Móng Cái là một trong những khâu đột phá quan trọng. Đây sẽ là cơ sở chính trị vững chắc để đẩy nhanh quá trình triển khai mô hình cửa khẩu thông minh, góp phần thúc đẩy mạnh mẽ hoạt động xuất nhập cảnh, xuất nhập khẩu hàng hóa giữa 2 nước Việt Nam - Trung Quốc trong thời gian tới.

Cửa khẩu thông minh là mô hình quản lý tích hợp công nghệ số hiện đại vào toàn bộ quy trình vận hành tại cửa khẩu, từ kiểm soát người, phương tiện đến hàng hóa xuất nhập cảnh – xuất nhập khẩu. Mô hình này ứng dụng các công nghệ lõi như trí tuệ nhân tạo (AI), Internet vạn vật (IoT), dữ liệu lớn (Big Data), nhận diện sinh trắc học, hệ thống giám sát thông minh và nền tảng quản lý số hóa liên thông đa ngành.

Thực tế, Cửa khẩu quốc tế Móng Cái đang hoạt động theo mô hình cửa khẩu thông minh. Hiện nay, Cửa khẩu quốc tế Móng Cái đã được trang bị các hệ thống công nghệ hiện đại như: Hệ thống quản lý và kiểm soát hàng hóa tự động; hệ thống đọc mã vạch và mã QR; hệ thống camera giám sát và nhận dạng khuôn mặt; hệ thống quản lý và kiểm soát phương tiện tự động. Cửa khẩu quốc tế Móng Cái đã được kết nối với hệ thống cửa khẩu thông minh của thành phố Đông Hưng (Trung Quốc) giúp tăng cường hiệu quả quản lý và kiểm soát tại cửa khẩu, giảm thiểu thời gian và chi phí cho các hoạt động giao thương, đồng thời góp phần tăng cường hợp tác và giao thương giữa hai nước, đảm bảo an ninh, an toàn, phát hiện, ngăn chặn các hành vi bất hợp pháp, kiểm tra và quản lý phương tiện một cách nhanh chóng và chính xác.

Điển hình, tại cửa khẩu Bắc Luân II, Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu Quốc tế Tân Đại Dương (Việt Nam) và Tập Đoàn Kiểm Nghiệm Trung Quốc - Công ty TNHH Quảng Tây, Chi nhánh Đông Hưng (Trung Quốc) đã hợp tác đầu tư xây dựng Phòng thí nghiệm, kiểm nghiệm chất lượng nông, lâm, thủy sản tại khu vực dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật dịch vụ - thương mại Trạm kiểm soát liên ngành cầu Bắc Luân II, góp phần đẩy mạnh hoạt động xuất nhập khẩu và giao thương hàng hóa sang Trung Quốc; trong đó làm tăng kim ngạch xuất khẩu, giảm thời gian thông quan hàng hóa, giúp các doanh nghiệp xuất nhập khẩu giảm bớt các chi phí liên quan đến việc kiểm nghiệm và truy xuất hàng hóa xuất khẩu.

Bí thư Đảng ủy phường Móng Cái 1 Hồ Quang Huy cho hay, trong thời gian tới, phường Móng Cái 1 và Ban Quản lý cửa khẩu tỉnh (trực thuộc Ban Quản lý Khu kinh tế Quảng Ninh) sẽ tập trung triển khai xây dựng Cửa khẩu quốc tế Móng Cái trở thành cửa khẩu thông minh; phát triển khu kinh tế cửa khẩu Móng Cái là một trong tám khu kinh tế cửa khẩu trọng điểm của cả nước, hoàn thiện đồng bộ hạ tầng thương mại biên giới Việt Nam đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030 theo Quyết định số 259/QĐ-TTg ngày 25/02/2021.

Để cụ thể hóa mục tiêu này, Bí thư Đảng ủy phường Móng Cái cho biết thêm, chính quyền địa phương sẽ phối hợp với Ban quản lý Khu kinh tế Quảng Ninh đẩy nhanh tiến độ phê duyệt quy hoạch phân khu A3 khu hợp tác kinh tế thuộc Khu kinh tế cửa khẩu Móng Cái đã được Ban quản lý Khu kinh tế Quảng Ninh phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch tại Quyết định số 169/QĐ-BQLKKT ngày 25/7/2025; rà soát các dự án khu công nghiệp, cụm công nghiệp trên địa bàn để báo cáo UBND tỉnh cập nhật, điều chỉnh đồng bộ với Quy hoạch tỉnh Quảng Ninh thời kỳ 2021-2030 và Quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế cửa khẩu Móng Cái đến năm 2040; chủ động phối hợp với sở, ngành để thu hút đầu tư, thúc đẩy triển khai các dự án tuyến đường sắt Hạ Long - Móng Cái, cầu Bắc Luân 3, Khu công nghiệp Lục Lầm gắn với khu hợp tác ngành nghề qua biên giới Móng Cái (Việt Nam) - Đông Hưng (Trung Quốc) nhằm phát huy lợi thế để hợp tác, bổ trợ lẫn nhau hình thành, phát triển những ngành nghề mới có thế mạnh như gia công chế biến, công nghiệp chế biến, chế tạo, các ngành có giá trị gia tăng cao, thân thiện với môi trường, công nghệ cao, chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo (AI)... Đồng thời đẩy mạnh phát triển dịch vụ tổng hợp hiện đại, xây dựng phường Móng Cái 1 trở thành trung tâm logistics.

Mới đây, ngày 29/9, trong chuyến thăm và chúc mừng thành phố Đông Hưng nhân kỷ niệm 76 năm Quốc khách nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa 1/10, Đoàn đại biểu các phường Móng Cái 1, Móng Cái 2, Móng Cái 3 và xã Hải Sơn (tỉnh Quảng Ninh) cùng với chính quyền thành phố Đông Hưng (Trung Quốc) đã hội đàm, trao đổi về thúc đẩy các nội dung đã được tỉnh Quảng Ninh và Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây (Trung Quốc) thống nhất ký kết như: thí điểm xây dựng cửa khẩu thông minh, tuyến đường sắt Móng Cái - Hạ Long - Hải Phòng, cầu Bắc Luân 3, công trình cầu thép qua biên giới tại Lối mở cầu phao tại Km3+4, khu hợp tác ngành nghề qua biên giới... Hai bên thống nhất sớm hoàn thiện dự thảo Biên bản hợp tác các nội dung trên để ký kết trong khuôn khổ Chương trình đầu Xuân năm 2026.

Văn Đức (TTXVN)