Quên đi lùm xùm, hãy nhìn vào mặt sáng của công nghệ thập kỷ 2010
Trong một thập kỷ qua, chúng ta thường nghe đến những câu chuyện ồn ào về mặt trái của công nghệ như truyền bá tin tức giả, lối sống ảo... Bỏ ngoài tai những lùm xùm đó ra, công nghệ thực sự đem lại những tiện ích cho con người mà trước đây dường như là điều không thể.
Tay giả của Open Bionics biến những đứa trẻ khuyết tật thành “siêu anh hùng” (Nguồn: Open Bionics)
Chân tay giả
Năm 2011, tạp chí Time đã gọi Hugh Herr, trưởng nhóm Biomechatronic tại phòng thí nghiệm MIT Media Lab là “nhà lãnh đạo kỷ nguyên công nghệ chân tay giả”. Là một nhà leo núi lão luyện và bị khuyết tật cả hai tay, các phát minh của Herr đã giúp những người khuyết tật như anh có thể theo đuổi con đường VĐV chuyên nghiệp.
Nhờ áp dụng công nghệ robot, chân tay giả của Herr trở nên thông minh hơn, dễ dàng tháo lắp, vận hành hơn. Ngoài ra, nhờ công nghệ in 3D đã giúp giảm giá thành sản phẩm và trở nên đại chúng.
Chân tay giả cho trẻ em cũng vậy. Trước đây, chân tay giả được làm từ kim loại và giá thành cao, cho nên khá nặng và không phù hợp cho trẻ em do cơ thể liên tục phát triển, đòi hỏi phải thay thế thường xuyên.
Với mong muốn thay đổi điều đó, năm 2014, công ty công nghệ Open Binoics của Anh tìm cách tạo ra chân tay giả với mức giá thấp hơn dành riêng cho trẻ em. Công ty hợp tác với Disney để tạo ra những thiết bị robot thay thế chân tay mang hình dáng siêu anh hùng mà trẻ em có thể tự lựa chọn.
Open Bionics đã giành nhiều giải thưởng và hiện làm việc với Dịch vụ Y tế quốc gia của Anh trong các dự án nhân đạo.
Giúp tự bảo vệ
Theo Liên minh Quốc gia Chống lại Bạo lực gia đình Mỹ, mỗi năm ở quốc gia này có hơn 10 triệu người bị người thân bạo hành thân thể. Về một khía cạnh nào đó, công nghệ không giúp ích được gì cho những người này. Thậm chí, một số loại phần mềm gián điệp có thể bị âm thầm cài vào điện thoại và một số thiết bị khác nhằm theo dõi hoặc tống tiền nạn nhân.
Tuy vậy, công nghệ vẫn có thể giúp ích khi trở thành công cụ mới để chống lại những kẻ lạm dụng. Các ứng dụng kín đáo như SmartSafe hướng người dùng đến các tài nguyên và các mẹo để giúp họ an toàn khi lên mạng và sử dụng điện thoại. Các ứng dụng cũng cho phép người dùng bí mật ghi lại hình ảnh và video, viết ghi chú và thậm chí là ghi âm rồi lưu trữ trên đám mây theo từng mốc thời gian, qua đó có thể làm bằng chứng chống lại kẻ xấu.
Còn rất nhiều ứng dụng giúp cho người dùng tự bảo vệ bản thân trong các tình huống khác nhau. Ví dụ, công ty viễn thông Anh Vodafone cung cấp cho khách hàng có tiền sử bị bạo hành chiếc smartphone đặc biệt. Bất cứ lúc nào cảm thấy nguy hiểm, người dùng chỉ cần bấm một nút để thông báo tới cảnh sát và chiếc điện thoại ngay lập tức tự động ghi âm lại tất cả những gì đang xảy ra xung quanh.
Ứng phó thiên tai
Vodafone giới thiệu sản phẩm Instant Network - mạng GSM di động có thể được thiết lập ngay lập tức trong các tình huống khẩn cấp. (Nguồn: New Atlas)
Quỹ Vodafone còn ứng dụng công nghệ vào công tác giúp đỡ người dân ở những vùng phải hứng chịu thiên tai nặng nề trên khắp thế giới. Vodafone đưa ra các sản phẩm Instant Network và Instant Network Mini - các mạng GSM di động có thể được thiết lập ngay lập tức trong các tình huống khẩn cấp.
Tại Fukushima (Nhật Bản), nơi chịu một trong những thảm họa hạt nhân lớn nhất thế giới sau trận động đất vào năm 2011, các robot tìm kiếm và cứu hộ đã được triển khai để xác định mức độ thiệt hại và triển vọng phục hồi trong tương lai, đi tới những nơi con người không thể tới để đánh giá thiệt hại, tìm kiếm và cứu nạn.
Kết nối thế giới
Thật không may, giờ đã là năm 2019 nhưng nhiều người bị khuyết tật hoặc mắc bệnh mãn tính vẫn bị cách ly khỏi xã hội. Một trong những đóng góp quan trọng nhất của công nghệ trong 10 năm qua là tạo ra một thế giới công bằng hơn và tiến bộ hơn. Một ứng dụng có tên Wayfindr đang giúp những người khiếm thị có thể băng qua mê cung tàu điện ngầm ở London (Anh) hay đi qua đường và đọc các tín hiệu giao thông.
Phiên âm và ghi chú trực tiếp đang giúp những người không giỏi ngoại ngữ có thể tham gia các cuộc trò chuyện đa ngôn ngữ theo thời gian thực. Chúng cũng giúp các trẻ em khiếm thính có thể theo dõi và tham gia vào cuộc giao tiếp mà không bị bỏ lại phía sau.
Công nghệ cũng giúp con người trở nên gần gũi hơn qua các hoạt động chung tay kêu gọi ngừng sử dụng túi nilon để bảo vệ môi trường hoặc các cuộc vận động hỗ trợ trẻ em miền núi tới trường, các đợt quyên góp để cứu sống một ai đó không đủ chi trả viện phí cho các ca phẫu thuật hiểm nghèo…
Đó đều là những mặt tích cực đáng ghi nhận của công nghệ, bên cạnh những phiền muộn mà nó mang lại. Tiêu cực hay tích cực một phần sẽ nằm ở cách chúng ta sử dụng công nghệ mà thôi.