Quốc hội thông qua các Nghị quyết quan trọng cho 3 dự án lớn
Quốc hội thông qua các Nghị quyết về cơ chế, chính sách đặc biệt cho các dự án điện hạt nhân Ninh Thuận, phát triển đường sắt đô thị tại Hà Nội, TP.HCM và chủ trương đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng.

Hơn 8 tỷ USD xây đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng
Sáng 19/2, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng với 455/459 đại biểu tán thành.
Theo đó, Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư xây dựng tuyến đường sắt này với tổng mức đầu tư sơ bộ 203.231 tỷ đồng (hơn 8,3 tỷ USD), bằng nguồn vốn ngân sách Nhà nước bố trí trong các kỳ kế hoạch đầu tư công trung hạn và nguồn vốn hợp pháp khác.

Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết về chủ trương đầu tư dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng. Ảnh: Quốc hội.
Dự án được xây mới với điểm đầu tại vị trí nối ray qua biên giới (tỉnh Lào Cai), điểm cuối tại ga Lạch Huyện (thành phố Hải Phòng). Chiều dài tuyến chính khoảng 390,9km; chiều dài các tuyến nhánh khoảng 27,9kmNghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt để phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị tại TP Hà Nội, TP.HCM..
Tuyến đường sắt này đi qua địa phận 9 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương gồm: Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Thủ đô Hà Nội, Bắc Ninh, Hưng Yên, Hải Dương và Hải Phòng.
Dự án có tốc độ thiết kế 160km/h đối với tuyến chính đoạn từ ga Lào Cai mới đến ga Nam Hải Phòng, tốc độ thiết kế 120km/h đối với đoạn qua khu vực đầu mối thành phố Hà Nội, tốc độ thiết kế 80km/h đối với các đoạn tuyến còn lại.
Về tiến độ, Quốc hội thống nhất lập báo cáo nghiên cứu khả thi từ năm 2025, phấn đấu hoàn thành dự án chậm nhất vào năm 2030.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho hay theo báo cáo Chính phủ, sơ bộ tổng mức đầu tư được tính toán theo quy định của pháp luật về xây dựng. Suất đầu tư công bố hiện nay của các nước được tính cho phần xây dựng và thiết bị, không tính chi phí thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và các chi phí có tính chất đặc thù khác.
Trước ý kiến đề nghị làm rõ nguồn vốn, cơ cấu vốn cho dự án, tác động nợ công, tính toán vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026-2030 để đầu tư cho Dự án, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết để chủ động, linh hoạt trong việc sử dụng nguồn vốn, Chính phủ đề xuất các nguồn vốn gồm: nguồn vốn trong nước, nguồn vốn nước ngoài và các nguồn vốn hợp pháp khác.
Hà Nội và TP.HCM được trao loạt cơ chế đặc thù xây đường sắt đô thị
Tại kỳ họp bất thường lần thứ 9, 100% đại biểu có mặt tán thành, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt để phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị tại TP Hà Nội, TP.HCM.
Về huy động và bố trí nguồn vốn đầu tư, Quốc hội đồng ý cho Thủ tướng được quyết định bố trí kế hoạch đầu tư công trung hạn, hằng năm, vốn ngân sách Trung ương bổ sung có mục tiêu cho ngân sách địa phương.

Các đại biểu tham gia biểu quyết. Quốc hội.
Theo nghị quyết của Quốc hội, số vốn này tối đa là 215.350 tỷ đồng cho thành phố Hà Nội và 209.500 tỷ đồng cho TP.HCM trong các kỳ kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026-2030 và 2031-2035 làm cơ sở quyết định đầu tư và thực hiện đầu tư các dự án.
Việc phân bổ vốn sử dụng nguồn tăng thu, tiết kiệm chi ngân sách trung ương hằng năm và các nguồn vốn hợp pháp khác.
HĐND TP có trách nhiệm cân đối, bố trí kế hoạch đầu tư công trung hạn và hàng năm.
UBND TP quyết định bố trí vốn từ ngân sách TP để thực hiện các dự án đường sắt đô thị theo mô hình TOD (mô hình phát triển đô thị theo định hướng phát triển giao thông công cộng).
Nghị quyết quy định cụ thể về trình tự, thủ tục đầu tư và phát triển đô thị theo mô hình TOD, công nghiệp đường sắt, chuyển giao công nghệ và đào tạo.
Đối với TP.HCM, UBND và HĐND có quyền thu và sử dụng các khoản thu, vay vốn để phát triển hệ thống đường sắt đô thị và giao thông công cộng.
Tổng mức dư nợ vay không vượt quá 120% số thu ngân sách TP theo phân cấp; Quốc hội sẽ điều chỉnh tăng mức dư nợ vay nếu cần thiết. Ủy ban nhân dân Thành phố tổ chức thẩm định và phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường.
Chỉ định thầu rút gọn dự án điện hạt nhân Ninh Thuận
Nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đặc biệt đầu tư xây dựng dự án điện hạt nhân Ninh Thuận vừa được Quốc hội thông qua, với 96,03% tổng số đại biểu Quốc hội tán thành.
Nghị quyết về cơ chế, chính sách đặc thù đầu tư xây dựng dự án điện hạt nhân Ninh Thuận gồm 5 điều, quy định các chính sách đặc biệt cho việc đầu tư xây dựng nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và 2, cùng các dự án thành phần, áp dụng cho tỉnh Ninh Thuận.
Nghị quyết cho phép Dự án áp dụng các cơ chế đặc biệt như: đàm phán song song với các đối tác quốc tế về hợp tác xây dựng và cấp tín dụng, đồng thời phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư và phê duyệt dự án đầu tư.

Các đại biểu thông qua Nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đặc thù đầu tư xây dựng dự án điện hạt nhân Ninh Thuận. Ảnh: Quốc hội.
Nghị quyết quy định thống nhất lựa chọn nhà thầu bằng chỉ định thầu rút gọn theo quy định pháp luật đấu thầu. Gói thầu chìa khóa trao tay xây dựng nhà máy chính gồm lập hồ sơ phê duyệt địa điểm, mua bảo hiểm, cung cấp nhiên liệu hạt nhân, vận hành, bảo dưỡng nhà máy trong 5 năm từ ngày nghiệm thu.
Áp dụng chỉ định thầu rút gọn cho các gói thầu tư vấn quan trọng trong giai đoạn chuẩn bị và thực hiện dự án, bao gồm: lập, thẩm tra báo cáo nghiên cứu tiền khả thi; đàm phán, ký kết, quản lý thực hiện hợp đồng chìa khóa trao tay; thẩm tra hồ sơ, thiết kế và các báo cáo chuyên ngành; tư vấn quản lý dự án và giám sát thi công; thẩm định công nghệ, an toàn, an ninh, kiểm tra pháp quy hạt nhân trong quá trình đầu tư xây dựng các dự án điện hạt nhân Ninh Thuận. Sử dụng hiệu quả các chuyên gia và tổ chức trong nước và quốc tế.
Nghị quyết chỉ định thầu cho các gói thầu liên quan đến công nghệ, an toàn hạt nhân cho nhà máy chính. Các dự án thành phần tuân thủ quy trình đấu thầu hiện hành.
Về phương án tài chính và thu xếp vốn, Nghị quyết quy định Thủ tướng phê duyệt chủ trương tăng vốn điều lệ từ nguồn tài sản đã hết khấu hao. Báo cáo đánh giá tác động môi trường tuân thủ pháp luật bảo vệ môi trường.
Quốc hội giao Chính phủ tổ chức, quản lý đầu tư các dự án theo Nghị quyết và pháp luật; bảo đảm tiến độ, chất lượng, tiết kiệm, phòng chống tham nhũng, bảo đảm quốc phòng an ninh, an toàn phóng xạ, môi trường, thông tin đầy đủ.
Chính phủ chịu trách nhiệm đàm phán điều ước quốc tế, tôn trọng độc lập, chủ quyền, và cùng có lợi, phù hợp với Hiến pháp và pháp luật Việt Nam.