Quy định 45 tuổi trở lên mới được bổ nhiệm thẩm phán là chưa thực sự hợp lý

Tại phiên thảo luận của Quốc hội về dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Tòa án Nhân dân (TAND) sáng nay, một số đại biểu băn khoăn về quy định cứng mức tuổi trong xem xét, bổ nhiệm thẩm phán TAND tối cao.

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Dương) cho rằng, điều kiện để được xem xét, bổ nhiệm thẩm phán TAND tối cao có độ tuổi từ 45 trở lên là chưa thực sự hợp lý.

“Độ tuổi không thể là thước đo phản ánh năng lực, phẩm chất hay kinh nghiệm. Có nhiều cán bộ, thẩm phán tuy còn trẻ tuổi nhưng rất tài năng, bản lĩnh, kinh nghiệm xét xử phong phú, từng giải quyết nhiều vụ án lớn và đạt được nhiều thành tích xuất sắc trong quá trình công tác”, đại biểu Nga cho biết.

Do đó, theo đại biểu, việc giới hạn độ tuổi tối thiểu có thể dẫn tới bỏ sót người có đủ tiêu chuẩn năng lực nhưng tuổi đời chưa đủ theo quy định để bổ nhiệm thẩm phán TANDTC.

Đại biểu Quốc hội đoàn Hải Dương kiến nghị, thay vì quy định tiêu chuẩn độ tuổi từ 45 tuổi trở lên như trong dự thảo, có thể chú trọng đến các tiêu chuẩn về năng lực chuyên môn, thời gian công tác, kinh nghiệm xét xử, đạo đức nghề nghiệp để lựa chọn người có thể được bổ nhiệm. Trong Luật Cán bộ, công chức đang được xem xét sửa đổi, có những chính sách tập trung vào ưu đãi và thu hút nhân tài ở khu vực công.

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (đoàn Hải Dương). Ảnh: Quốc hội

“Nếu vẫn cần có giới hạn về độ tuổi thì nên bổ sung thêm cơ chế linh hoạt như trường hợp đặc biệt người dưới 45 tuổi nhưng có đủ điều kiện về năng lực, thành tích nổi bật và được đánh giá xuất sắc trong công tác có thể được xem xét, bổ nhiệm thẩm phán TANDTC”, đại biểu nhấn mạnh.

Đồng tình với nhận định này, đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) cho rằng, dưới 45 tuổi vẫn có thể bổ nhiệm thẩm phán TANDTC.

“Hiện nay quá trình thực hiện và cơ cấu cán bộ trẻ, cán bộ có năng lực lãnh đạo cấp trung ương, cấp tỉnh đã là dưới 45 tuổi. Do đó, dưới 45 tuổi cơ cấu là thẩm phán TANDTC là hợp lý”, ông Hòa nêu.

Tuy nhiên, đại biểu đoàn Đồng Tháp cũng đề nghị phải có điều kiện, tiêu chuẩn rõ ràng ví dụ như đã ở ngạch thẩm phán bao nhiêu năm, thời gian công tác trong ngành, số lượng vụ việc đã xét xử…

Lộ trình "quá độ" trong tổ chức TAND

Phát biểu giải trình, Chánh án TANDTC Lê Minh Trí cho biết cơ bản ban soạn thảo tiếp thu ý kiến đóng góp của các đại biểu. Những vấn đề liên quan về yếu tố kỹ thuật sẽ cho rà soát một cách kỹ lưỡng để cho chặt chẽ về mặt ngôn ngữ pháp luật.

Chánh án TANDTC Lê Minh Trí. Ảnh: Quốc hội

Ông Trí cũng làm rõ một số ý kiến của các đại biểu về mô hình của tòa án liên quan đến tòa khu vực, thẩm quyền xét xử vụ án, vụ việc gồm cả hình sự theo thủ tục sơ thẩm.

Theo ông, trước khi xây dựng dự thảo luật này, Đảng ủy TANDTC đã xây dựng đề án báo cáo với Bộ Chính trị và đã được Bộ Chính trị và Ban chấp hành Trung ương thông qua.

Ông Trí cho biết, lộ trình hiện nay nhằm hài hòa với các cơ quan tố tụng khác và phù hợp năng lực, trình độ của đội ngũ cán bộ, thẩm phán hiện nay trong bối cảnh tòa khu vực ở một số vùng sâu, vùng xa khó có thể đáp ứng xét xử những loại mức án trên 20 năm, chung thân và tử hình.

Thế Vinh