Quy định mới về vốn vay mua nhà ở xã hội: Phù hợp khả năng chi trả của người thu nhập thấp
Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa ban hành Quyết định số 679/QĐ-NHNH về mức lãi suất cho vay mua nhà ở xã hội (NƠXH) tại các tổ chức tín dụng do Nhà nước chỉ định.
Theo đó mức lãi suất được quy định là 4,8%/năm, có hiệu lực thi hành kể từ ngày 22/4/2021. Các chuyên gia cho rằng, việc duy trì mức lãi suất này trong thời điểm hiện nay là phù hợp với khả năng của người thu nhập thấp.
Nới rộng thời hạn vay
Nghị định 49/2021/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 100/2015/NĐ-CP của Chính phủ về phát triển, quản lý NƠXH cũng bổ sung một số nội dung được đặc biệt quan tâm như: Trường hợp xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà ở thì mức vốn cho vay tối đa bằng 70% giá trị dự toán hoặc phương án vay, tối đa không quá 500 triệu đồng, không vượt quá 70% giá trị tài sản bảo đảm tiền vay. Đặc biệt, thời hạn vay để mua, thuê mua NƠXH được nới rộng tới 25 năm kể từ ngày giải ngân khoản vay đầu tiên trong khi quy định cũ là 15 năm.
Anh Vũ Bình, hiện đang trú tại khu tập thể Quỳnh Mai (Hà Bà Trưng, Hà Nội) cho biết, gia đình anh đang có nhu cầu mua một căn NƠXH, nếu theo quy định cũ thì với khoản vay khoảng 500 triệu đồng, anh sẽ phải trả gốc và lãi trên 8 triệu đồng/tháng. Trong khi thu nhập của hai vợ chồng làm công nhân là 15 triệu đồng/tháng nên không dám nghĩ đến chuyện mua nhà. “Tuy nhiên, với quy định mới thời gian kéo dài hơn, mỗi tháng tiền gốc và lãi sẽ giảm đi như vậy sẽ phù hợp với khả năng chi trả so với mức thu nhập của chúng tôi hiện nay” – anh Vũ Bình chia sẻ.
Lãi suất cần giảm thấp hơn
Đánh giá về cơ chế tài chính cho vay để mua, thuê mua NƠXH trong thời gian qua, Chủ tịch Hiệp hội BĐS TP Hồ Chí Minh (HoREA) Lê Hoàng Châu cho biết, sau khi gói tài chính 30.000 tỷ đồng kết thúc, việc bố trí nguồn vốn cho phát triển NƠXH gặp nhiều khó khăn. Do vậy trong 5 năm qua, tất cả chủ đầu tư dự án NƠXH đã phải vay thương mại với lãi suất khoảng 9%/năm và chi phí này được tính vào giá bán, giá cho thuê - thuê mua, dẫn đến đơn giá NƠXH lên đến khoảng 18 - 20 triệu đồng/m2, tăng cao so với đơn giá 13 - 15 triệu đồng/m2 trong giai đoạn 2011 – 2015. Đồng thời, do thiếu vốn nên nguồn cung dự án NƠXH bị sụt giảm rất lớn, kéo theo tình trạng thiếu sản phẩm NƠXH làm cho người thu nhập thấp đô thị càng khó tạo lập nhà ở hơn.
Bởi vậy Chủ tịch HoREA cho rằng, Nghị định 49/2021/NĐ-CP quy định mức lãi suất cho vay NƠXH tại tổ chức tín dụng do Nhà nước chỉ định là 4,8%/năm là hoàn toàn phù hợp với điều kiện, khả năng chi trả của người thu nhập thấp hiện nay. "Đây là lần đầu tiên kể từ khi Luật Nhà ở 2014 có hiệu lực đến nay, Chính phủ áp dụng thống nhất mức lãi suất cho vay NƠXH ở Ngân hàng Chính sách xã hội và tổ chức tín dụng do Nhà nước chỉ định là 4,8%/năm.
Tuy nhiên, về lâu dài, khi nền kinh tế phát triển mạnh hơn, đề nghị áp dụng mức lãi suất ưu đãi vay mua NƠXH thấp hơn nữa, có thể dao động từ 3 - 3,5%/năm, nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người thu nhập trung bình, thu nhập thấp đô thị như nhiều nước đã thực hiện” – ông Lê Hoàng Châu phân tích.
"Phải tạo lập chính sách đồng bộ, cả chủ đầu tư và người mua NƠXH đều phải được vay giống như gói 30.000 tỷ đồng trước đây, để đáp ứng yêu cầu thực tế hiện nay là lệch pha cung – cầu. Riêng Hà Nội và TP Hồ Chí Minh phải có tính đặc thù hơn và đột phá hơn. Còn đối với mức lãi suất hiện nay là 4,8%/năm so với lãi vay các lĩnh vực kinh doanh tài chính, xây dựng khác của hệ thống ngân hàng tôi cho là phù hợp." - Phó Chủ tịch CLB BĐS Hà Nội Nguyễn Thế Điệp