Quy định mới về yêu cầu kỹ thuật vành bánh xe máy
Bộ GTVT vừa ban hành Thông tư số 46/2023 quy định Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về yêu cầu kỹ thuật và phương pháp thử vành bánh xe mô tô, xe gắn máy (Quy chuẩn 113:2023).
Theo đó, Quy chuẩn 113:2023 thay thế QCVN 44:2012, có hiệu lực từ ngày 1/7/2024 đã bổ sung giải thích thuật ngữ về vành, mâm vành, vành bánh xe để nhận dạng đối tượng.
Cụ thể, vành bánh xe là bộ phận chịu tải ở giữa lốp và trục, thường gồm có hai chi tiết chính là vành và mâm vành bánh xe, có thể được chế tạo liền khối hoặc kết cấu ghép.
Vành bánh xe có kết cấu liền khối là vành bánh xe có vành và mâm vành bánh xe được chế tạo liền thành một khối.
Trong khi đó, vành bánh xe có kết cấu ghép là vành bánh xe có vành, mâm vành bánh xe được liên kết lại thành một khối thông qua các mối ghép (có thể tháo được).
Vành, vành bánh xe được coi là cùng kiểu loại nếu có cùng thiết kế, nhãn hiệu, cở sở sản xuất, địa chỉ cơ sở sản xuất và không có sự khác biệt về một trong các đặc tính kỹ thuật như: Mã đường kính và mã chiều rộng danh nghĩa; Kết cấu vành, vành bánh xe; Sử dụng cho lốp (có săm hoặc không săm); Tải trọng lớn nhất cho phép tác dụng lên bánh xe; Vật liệu chế tạo vành, vành bánh xe.
Quy chuẩn 113 cũng quy định rõ yêu cầu kỹ thuật của vành, vành bánh xe. Trong đó, yêu cầu chung phải đáp ứng đó là: Được chế tạo đúng theo thiết kế hoặc tài liệu kỹ thuật của cơ sở sản xuất; Bề mặt vành, vành bánh xe không được có vết rạn, nứt và các khuyết tật khác có thể nhìn thấy được; Trên vành, vành bánh xe phải ghi mã đường kính và mã chiều rộng danh nghĩa của vành tại các vị trí có thể nhìn thấy được sau khi lắp lốp.
Vành, vành bánh xe phải có khả năng chống gỉ sét (mạ, sơn phủ, vật liệu chống gỉ ...). Không áp dụng cho những phần không nhìn thấy trên bề mặt vành, vành bánh xe sau khi lắp lốp. Kích thước và dung sai của vành, vành bánh xe phải đúng theo tài liệu thiết kế hoặc tài liệu kỹ thuật của cơ sở sản xuất.
Ngoài ra, vành sử dụng trong vành bánh xe có kết cấu ghép sử dụng nan hoa có độ sai lệch đường kính vành không được lớn hơn 1,2 mm; khở lớn nhất giữa vành và mặt phẳng chuẩn không được lớn hơn 0,8 mm.
Đối với vành, vành bánh xe (không áp dụng cho vành bánh xe có kết cấu ghép sử dụng nan hoa) phải có: Khả năng chịu tải trọng hướng kính; Khả năng chịu va đập hướng kính; Khả năng chịu mô men xoắn.
Sau khi thử các khả năng này, bề mặt vành bánh xe không được xuất hiện các vết nứt, không có sự biến dạng rõ rệt hoặc bất kỳ sự tháo lỏng không bình thường nào tại các chỗ nối ghép.
Bên cạnh đó, vành bánh xe sử dụng cho lốp không săm còn phải thử độ kín khí, sau khi thử không được có sự rò rỉ không khí qua vành bánh xe thể hiện ở dạng bọt khí có thể nhìn thấy được.
Vành, vành bánh xe sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu phải được kiểm tra thử nghiệm, chứng nhận theo quy định hiện hành về chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường.