Quy hoạch lòng đường vỉa hè tạo doanh thu từ khách du lịch?

Quy hoạch lòng đường vỉa hè được cho là sẽ góp phần tạo ra doanh thu từ khách du lịch

Ứng xử vỉa hè phố cổ phải khác so với các phố

Ở bất kỳ đâu, vỉa hè cũng có sức hút rất lớn để khách du lịch có không gian để dừng chân lâu hơn, cảm giác tốt hơn, hưởng thụ không gian văn hóa và có khả năng chi tiêu nhiều hơn. Việc quy hoạch và quản lý tốt vỉa hè sẽ mang lại lợi ích rất lớn, đặc biệt gia tăng sức hấp dẫn của du lịch đô thị. Do đó chúng ta nên biến vỉa hè thành không gian văn hóa, chứ không phải chỉ đơn thuần là chỗ để mọi người di chuyển.

Hà Nội có 36 phố phường chính là nét đặc trưng của phố cổ Hà Nội. Hàng Ngang, Hàng Đào, Hàng Bông, Hàng Rươi, Hàng Thiếc, Hàng Bạc… mỗi phố hàng có 1 đặc điểm riêng, chuyên kinh doanh, buôn bán 1 mặt hàng riêng, người dân cần đồ gì tới hàng đó để mua sắm. Đặc thù kinh doanh này cũng làm nên nét đặc biệt cho Thủ đô ngàn năm văn hiến, làm phong phú không gian Hà Nội cũng như gây ấn tượng với khách du lịch.

Do vậy, tùy từng trường hợp, TP cần làm việc cụ thể với các hộ kinh doanh. Cần có quy định rõ ràng, nói rõ phần diện tích được khai thác kinh doanh là bao nhiêu với mức phí hợp lý. Phần vỉa hè còn lại dành cho người đi bộ phải tuân thủ, không được lấn chiếm, nếu vi phạm thì áp dụng các quy chế xử phạt. Như vậy, hàng quán, các nghề gia truyền vẫn được duy trì, bảo đảm đời sống người dân. Người mua cũng không gặp khó khăn để tìm món đồ mình muốn, khách du lịch thì an tâm tản bộ ngắm nhìn, cảm nhận văn hóa Hà Nội trong an toàn, văn minh, trật tự.

Bí thư Thành ủy Hà Nội Đinh Tiến Dũng từng lưu ý, quan điểm của TP là tiếp tục tăng cường phân cấp, ủy quyền, phát huy vai trò tự chủ, tự chịu trách nhiệm của cấp quận, huyện. Một trong những lĩnh vực phải làm ngay là quản lý vỉa hè, lòng đường. Cách làm vừa qua là chưa căn cơ, bài bản. Lòng đường vỉa hè phố cổ thì phải ứng xử khác lòng đường lớn như Hai Bà Trưng, Lý Thường Kiệt...; phải tính để cho dân kinh doanh, có thể vào buổi tối, vào cuối tuần...

Tâm lý khách du lịch vốn rất thích ngồi vỉa hè và cả khách địa phương cũng vậy, bởi vỉa hè là không gian thoáng, mở, thiên nhiên mà ai cũng yêu thích. Ở nhiều đô thị lớn trên thế giới, nhất là những đô thị du lịch nổi tiếng, kinh nghiệm của họ là khi quy hoạch phố thì cũng quy hoạch luôn cả chỗ để sử dụng dịch vụ ngoài trời.

Ví dụ ở thủ đô Paris (Pháp), chính quyền cho phép các cửa hàng được mở thêm phần bạt ra phía ngoài với quy chuẩn về diện tích, màu sắc và khách chỉ ngồi trong khu vực vỉa hè có bạt che, không tràn ra phía ngoài phần được quy định. Phải đánh giá được những cái mình có, và khi cho việc kinh doanh diễn ra ở khu vực đó thì sẽ thế nào. Những khu vực vỉa hè có thể làm kinh tế thì nhà nước cho thuê, tiền thu từ vỉa hè đó để đầu tư vào dịch vụ công cộng khác.

Nghiên cứu của Tổng cục Thống kê cho thấy, khu vực kinh tế phi chính thức (bao gồm cả kinh tế vỉa hè) thu hút 11 triệu lao động trong tổng số 46 triệu lao động cả nước (tương đương 24%). Ở các đô thị lớn như Hà Nội, TP HCM, tỷ lệ người lao động sống "bám" vào vỉa hè lại rất lớn. Cấm kinh doanh vỉa hè thì những người lao động này sẽ đi đâu, về đâu.

Ông Phùng Quang Thắng - Phó Chủ tịch Hội đồng quản trị SGO Travel, Phó Chủ tịch thường trực Liên chi hội Lữ hành Việt Nam cho rằng, việc quy hoạch và quản lý tốt vỉa hè sẽ mang lại lợi ích rất lớn, đặc biệt gia tăng sức hấp dẫn của du lịch đô thị. Đem lại lợi nhuận kinh tế cho Thủ đô. Vì vậy, mọi người khi tham gia vào kinh tế vỉa hè ở đây, cần phải đào tạo cả người sử dụng, đào tạo cả người bán hàng và cả khách hàng. Nếu khách có ý thức thì sẽ kiên quyết không sử dụng dịch vụ của những hàng quán vi phạm, tự nhiên khi đó người bán hàng sẽ không thể lấn chiếm, làm trái quy định.

Áp dụng công nghệ vào quản lý vỉa hè

Hiện nay việc nâng cao ý thức của tất cả mọi người, điều quan trọng nhất là cần có quản lý thực tế. Muốn quản lý thực tế thì cần áp dụng công nghệ. Áp dụng công nghệ ở đây như là việc sử dụng mã QR trong quản lý người bán hàng về thuế, phí, bảo đảm an toàn thực phẩm, cháy nổ. Có thể dùng camera như camera giao thông để phát hiện người lấn chiếm vỉa hè, vi phạm hành lang an toàn. Những người vi phạm ở đây là cả người bán hàng và khách hàng. Theo dõi trên camera để nhắc nhở, nếu tái phạm có thể xử phạt ngay tại chỗ.

Ông Đinh Tiến Dũng lưu ý trong thời gian tới, UBND TP sẽ chỉ đạo các Sở, ngành tổ chức kiểm tra, rà soát, đánh giá tình hình TTATGT tại các tuyến đường, tuyến phố trên địa bàn TP, nhất là khu vực các quận nội thành. Nơi thường xuyên diễn ra các sự kiện chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, thể thao… để thống nhất danh mục các tuyến phố cấm đỗ, để xe dưới lòng đường, trên hè phố.

Đồng thời đưa ra phương án cụ thể cho phép những nơi đỗ, để phương tiện dưới lòng đường, trên hè phố như: Bề rộng của hè phố, tuyến phố không thuộc tuyến hành lang dẫn và bảo vệ đoàn, khu vực tổ chức sự kiện chính trị, kinh tế, văn hóa lớn; các tuyến không thuộc tuyến đường vành đai, trục chính xuyên tâm phục vụ công tác điều tiết, phân luồng giao thông…

Còn các UBND quận, huyện, thị xã, sẽ nghiên cứu, phối hợp với các đơn vị liên quan có phương án sắp xếp cho các hộ kinh doanh trên hè phố, các điểm trông giữ phương tiện, các chợ tự phát, chợ cóc (sau khi giải tỏa) để vừa đảm bảo trật tự đô thị, vừa đảm bảo cho cuộc sống của người dân. Nghiên cứu tổ chức khu vực bán hàng rong hoặc định hướng nghề nghiệp cho người dân đang có nguồn thu nhập chính từ việc chiếm dụng hè phố, lòng đường để kinh doanh.

Nguyễn Vũ - Hải Anh