Quy hoạch Thủ đô: Trục sông Hồng trở thành trung tâm hội tụ

Nhiều đổi mới với tư duy hết sức đột phá

Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 7, Quốc hội đã thảo luận về Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 (Quy hoạch Thủ đô) và Đồ án điều chỉnh tổng thể Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065 (Đồ án điều chỉnh tổng thể Quy hoạch chung Thủ đô).

Sau khi nghe các đại biểu thảo luận, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng thay mặt cơ quan lập cũng như thẩm định đã phát biểu làm rõ thêm một số nội dung liên quan.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho hay, quy hoạch này đã được tổ chức lập và thực hiện theo đúng các quy định của pháp luật về quy hoạch; bám sát vào các nhiệm vụ lập quy hoạch, các nghị quyết, các chủ trương của Bộ Chính trị, của Trung ương về định hướng phát triển vùng, định hướng phát triển của Thủ đô Hà Nội, nhất là Nghị quyết 30 về phát triển của vùng Đồng bằng sông Hồng và Nghị quyết 15 về phát triển Hà Nội.

Về quy trình lập, đối với quy hoạch của Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh là những quy hoạch rất quan trọng, đã được làm hết sức thận trọng và công phu.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng. (Ảnh: Quốc hội)

“Chúng ta đã huy động được các lực lượng tư vấn tốt nhất, mạnh nhất, nhiều nhất và huy động được nhiều nhất các chuyên gia, nhà khoa học, các chuyên gia về quy hoạch hàng đầu của cả nước, cả ở trong nước và nước ngoài. Chúng ta đã tiến hành rất công phu, bài bản và khoa học với rất nhiều các hội thảo, hội nghị”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nói.

Về nội dung quy hoạch, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đưa ra 6 nhận xét.

Thứ nhất, quy hoạch có nhiều đổi mới với nhiều tư duy hết sức đột phá. Quan điểm định hướng phát triển như thành phố quay mặt ra sông hay mở rộng các tuyến đường sắt đô thị, phát triển không gian ngầm, giải quyết được các vấn đề về môi trường nước, trong đó, có việc xử lý và làm sạch các dòng sông Nhuệ, sông Tô Lịch, sông Tích và môi trường không khí của Hà Nội...

Thứ hai, quy hoạch cũng đã chú trọng đến tính liên kết vùng và các địa phương xung quanh, trong đó Hà Nội giữ được vai trò trung tâm, là động lực để phát triển cho vùng Đồng bằng sông Hồng và vùng động lực của phía Bắc, là 1 trong 2 cực tăng trưởng có vai trò dẫn dắt quan trọng về kinh tế bậc nhất của cả nước.

Ảnh minh họa. (Ảnh: Phương Ngân)

Thứ ba, quy hoạch có nhiều điểm khác biệt so với một số quy hoạch khác, như đã chú trọng đến các vấn đề về văn hóa, về di sản, là nơi hội tụ tinh hoa văn hóa của cả nước, là trung tâm đi đầu trong nghiên cứu, sáng tạo và phát huy được các tiềm năng con người, thúc đẩy khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Thứ tư, quy hoạch đã thể hiện được định hướng phát triển, là thành phố kết nối toàn cầu, ngang tầm với thủ đô của các nước phát triển trong khu vực và thế giới về mọi lĩnh vực; tiếp cận với các xu hướng mới, về phát triển xanh hay kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, những xu thế mới nhất, các kinh nghiệm tốt nhất của quốc tế đã nghiên cứu trong đồ án này.

Đồng thời, thể hiện được sự phát triển về các cơ sở hạ tầng mới tại các khu đô thị mở rộng, đô thị vệ tinh, đặc biệt là khu vực Bắc sông Hồng. Với các cơ sở hạ tầng hiện đại đạt tiêu chuẩn quốc tế, đặc biệt đã thể hiện được sự phát triển đô thị theo mô hình TOD. Điều chỉnh cấu trúc không gian cũng như hạ tầng đô thị dựa trên khung hạ tầng giao thông công cộng.

Thứ năm, quy hoạch đã định hướng tổ chức không gian phát triển sông Hồng trở thành không gian sinh thái văn hóa, kinh tế và là nơi thể hiện được các biểu tượng phát triển của Thủ đô. Trong đó, lấy trục sông Hồng trở thành trung tâm hội tụ, là diện mạo và điểm nhấn quan trọng của Vùng Thủ đô, vùng của vùng đô thị hóa đồng bằng sông Hồng.

Mặc dù vậy, việc nghiên cứu cũng cần phải hóa giải xung đột trong phương án quy hoạch của trục sông Hồng để đảm bảo phù hợp với các quy hoạch khác, như về chống lũ, về đê điều đã được Thủ tướng phê duyệt.

Các đại biểu tại Kỳ họp. (Ảnh: Quốc hội)

Thứ sáu, quy hoạch đã cơ bản xem xét từ các vấn đề gọi là điểm nghẽn lớn hiện nay của Thành phố, như ngập úng hay môi trường, những vấn đề giao thông, đô thị, an ninh nguồn nước...

“Chúng tôi cho rằng đây là những kết quả rất tốt của Đồ án quy hoạch này”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng khẳng định.

Khâu tổ chức thực hiện rất quan trọng

Để quy hoạch thật sự có ý nghĩa và có tính khả thi cao, Bộ trưởng cho rằng, phải rà soát để xem xét tính đồng bộ, thống nhất giữa các quy hoạch. Rất may là trình Quy hoạch Thủ đô Hà Nội và Quy hoạch điều chỉnh chung của Thủ đô đồng thời, là điều kiện tốt để rà soát tính đồng bộ, tính thống nhất.

Các quy hoạch này phải đồng bộ với cả các quy hoạch chung của cả nước, Quy hoạch tổng thể Quốc gia, Quy hoạch vùng Đồng bằng sông Hồng, Quy hoạch các ngành quốc gia, Quy hoạch của các địa phương xung quanh. Chúng ta phải rà soát vì việc này rất quan trọng, không sau này xung đột và mâu thuẫn lại phải trả giá hoặc phải điều chỉnh sẽ rất bất cập.

Bên cạnh đó, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho rằng, việc tổ chức thực hiện quy hoạch là vấn đề quan trọng.

“Chúng ta đã lập ra, đã vẽ ra có thể khó, nhưng chưa khó bằng giữ được và thực hiện được còn khó hơn rất nhiều. Sau khi được Quốc hội cho ý kiến, hoàn thiện lại, Thủ tướng phê duyệt thì Hà Nội phải xây dựng một kế hoạch để thực hiện quy hoạch này một cách khả thi nhất, trong đó có các cơ chế, chính sách đi kèm, cách huy động nguồn vốn, tổ chức triển khai, thứ tự, danh mục dự án, thứ tự ưu tiên... để có được một Thủ đô Hà Nội trong tương lai như mong muốn", Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh.

Phương Thảo