Rối loạn tiền đình và hệ lụy

Tiền đình là vùng nằm ở phía sau ốc tai, có vai trò quan trọng trong duy trì tư thế, dáng bộ, phối hợp cử động mắt, đầu và thân mình. Biểu hiện rối loạn tiền đình là những cơn chóng mặt, Bệnh gặp phổ biến nhất là những người trung niên, cao tuổi.

Rối loạn tiền đình khiến bệnh nhân gặp nhiều khó khăn, ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống hằng ngày

Phân loại rối loạn tiền đình

Người ta chia rối loạn tiền đình làm 2 loại: Rối loạn tiền đình ngoại biên và rối loạn tiền đình trung ương.

Rối loạn tiền đình ngoại biên

Rối loạn tiền đình ngoại biên là rối loạn chức năng của các cấu trúc ở tai trong hoặc của dây thần kinh số 8.

Các triệu chứng: chóng mặt, cơn chóng mặt thường thoáng qua chỉ xảy ra trong một thời gian ngắn, khi thay đổi tư thế, lắc đầu, từ tư thế nằm chuyển sang ngồi. Đây là dạng bệnh lành tính. Nếu bị nặng người bệnh không thể đi đứng được, không thể thay đổi tư thế từ nằm sang ngồi được. Kèm theo chóng mặt là buôn nôn, ù tai, giảm thính lực, khó tập trung, choáng váng, hồi hộp, ...
Nguyên nhân do tổn thương tai trong hoặc dây thần kinh tiền đình xuất phát từ các bệnh viêm tai mạn tính, do rượu, do dùng các thuốc gây tổn thương tiền đình như thuốc lợi tiểu, thuốc giảm đau…

Rối loạn tiền đình trung ương

Là do tổn thương não gây ra với những biểu hiện của tình trạng thiểu năng tuần hoàn não.

Triệu chứng rối loạn tiền đình trung ương là: ở giai đoạn đầu, các triệu chứng của bệnh thường nhẹ như mất ngủ, người mệt mỏi. Người bệnh đi đứng khó khăn. Nếu thay đổi tư thế thì thấy chóng mặt, choáng, kèm theo đau đầu, buồn nôn. Nhiều người bị mất thăng bằng, dễ ngã, thậm chí nếu cơn nặng, họ chỉ nằm được ở một tư thế, không ngồi dậy nổi, mở mắt ra sẽ thấy mọi vật quay cuồng, đảo lộn.
Nguyên nhân rối loạn tiền đình trung ương là do có sự tổn thương nhân tiền đình, tổn thương đường liên hệ của các nhân dây tiền đình ở thân não, tiểu não.

Điều trị và phòng tránh rối loạn tiền đình như thế nào?

Bác sĩ sẽ dựa vào các nguyên nhân gây rối loạn tiền đình để có hướng điều trị thích hợp. Tủy theo các triệu chứng, cơn chóng mặt … thì sẽ được chỉ định dùng thuốc, luyện tập…

Rối loạn tiền đình hay gặp ở người cao tuổi, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống.

Để phòng tránh rối loạn tiền đình bạn nên:

Tập luyện thể thao phù hợp với sức khỏe.
Duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý, khoa học.
Tránh đọc sách báo khi ngồi ô tô. Nếu thấy chóng mặt nên ngồi hoặc nằm ngay xuống.
Uống đủ 2 lít nước mỗi ngày.
Thực hiện liệu pháp chức năng tiền đình. Tập các bài tập phối hợp đầu, cơ thể và mắt để rèn luyện não bộ nhằm giúp nhận biết, xử lý và phối hợp hoạt động các tín hiệu từ hệ tiền đình.
Nếu người bệnh có tiền sử tăng huyết áp, tiểu đường, bệnh về xơ vữa mạch, thì phải điều trị tốt tất cả các nguyên nhân có thể dẫn đến chóng mặt, nguy hiểm đến tính mạng.
Hạn chế sử dụng chất kích thích như bia, rượu, thuốc lá…
Không nên quay cổ đột ngột hoặc thay đổi tư thế đứng lên ngồi xuống quá nhanh.
Giảm các lo âu, căng thẳng bằng cách tham gia các hoạt động tập thể.
Khám sức khỏe định kỳ.

Bs Nguyễn Dương