Rùng mình ca mổ trong đêm nối lại hai bàn tay bị chém đứt lìa
Ca mổ nối lại hai bàn tay bị chém đứt lìa trong vụ ẩu đả được thực hiện xuyên đêm tại Bệnh viện Chợ Rẫy. Bác sĩ kích hoạt báo động đỏ, huy động 3 ê-kíp vi phẫu.
Nhờ được kích hoạt quy trình báo động đỏ liên viện trong đêm, huy động liên tục ba ê-kíp phẫu thuật vi phẫu suốt 12 tiếng đồng hồ, các bác sĩ Bệnh viện Chợ Rẫy đã nối thành công cả hai bàn tay bị chém đứt lìa của một bệnh nhân nam trong vụ xô xát với hàng xóm. Ca phẫu thuật được đánh giá là một trong những ca nối chi phức tạp và căng thẳng nhất gần đây, đòi hỏi sự phối hợp chính xác đến từng mm.
Thông tin trên được được bác sĩ Trần Phước Bình, Khoa Chấn thương Chỉnh hình – Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết vào chiều 6.11.
Kích hoạt báo động đỏ - cuộc chạy đua với thời gian
Vụ việc xảy ra vào đêm 16.10. Nạn nhân P.T.C. (40 tuổi, ngụ Đồng Tháp) có mâu thuẫn dẫn đến xô xát với hàng xóm. Trong lúc ẩu đả, anh C. bị đối phương dùng hung khí chém nhiều nhát vào ngực, lưng và hai tay. Một bàn tay đứt lìa hoàn toàn, bàn tay còn lại chỉ còn bám lại bằng một phần da mỏng.
Các bác sĩ tiến hành phẫu thuật nối cả bàn tay đứt lìa của nạn nhân P.T.C. (40 tuổi, ngụ Đồng Tháp) - Ảnh: BV
Người dân phát hiện thì anh C. đã mất máu nhiều, đang trong tình trạng lơ mơ, mạch nhanh, huyết áp tụt. Phần bàn tay bị đứt rời được người nhà bọc vội trong túi nilon, tuy nhiên không xử lý đúng cách, nguy cơ hoại tử và mất hoàn toàn chức năng là rất cao.
Ngay lập tức, bệnh nhân được chuyển cấp cứu đến Bệnh viện Chợ Rẫy trong tình trạng sốc mất máu, đa chấn thương phức tạp, ranh giới sinh tử chỉ tính bằng phút.
Bác sĩ Trần Phước Bình chia sẻ: “Khi tiếp nhận, bệnh nhân trong tình trạng nguy kịch. Một bàn tay gần như đứt hoàn toàn, bàn tay còn lại đứt lìa. Với trường hợp này, chỉ cần chậm vài giờ, mô và mạch máu ở phần chi đứt sẽ hoại tử, lúc đó không còn khả năng nối nữa. Chúng tôi buộc phải kích hoạt báo động đỏ ngay trong đêm”.
Ngay lập tức, ba khoa được huy động đồng thời. Trong đó, khoa Cấp cứu có nhiệm vụ hồi sức, truyền máu, ổn định huyết động; Gây mê Hồi sức thực hiện duy trì gây mê, kiểm soát đau và sinh hiệu; Chấn thương Chỉnh hình – Vi phẫu chi thực hiện nối xương, mạch máu, thần kinh, gân và tái tạo mô. Cuộc mổ bắt đầu ngay trong đêm và kéo dài liên tục 12 tiếng đồng hồ.
Cuộc chiến giành lại từng tế bào sống
Để nối liền một chi đứt lìa, bác sĩ Bình cho biết các bác sĩ phải thực hiện hàng loạt kỹ thuật phức tạp. Trong đó, ê kíp phải làm sạch và xử lý ổn vết thương, tránh nhiễm trùng; cố định xương bằng nẹp và vít nhằm tái tạo độ vững giải phẫu; nối động mạch, tĩnh mạch dưới kính hiển vi (đường kính mạch chỉ 1–2 mm); nối thần kinh nhằm khôi phục cảm giác và vận động; khâu nối gân gấp – gân duỗi để đảm bảo chức năng cầm nắm; theo dõi tưới máu, đảm bảo bàn tay hồng ấm, có mạch đập.
Sáng nay (6.11) bệnh nhân được bác sĩ kiểm tra lại trước khi xuất viện - Ảnh: BV
Trong đó, bàn tay trái đứt lìa hoàn toàn là phức tạp nhất, vì mô và mạch máu dễ hoại tử sau thời gian thiếu máu kéo dài. “Có những thời điểm chúng tôi buộc phải mở lại mạch để tái nối vì tuần hoàn không ổn. Chỉ cần sai sót nhỏ, bàn tay sẽ mất hoàn toàn chức năng”, bác sĩ Trần Phước Bình nói.
Cuối cùng, đến 13 giờ trưa ngày hôm sau, bàn tay của bệnh nhân đã hồng trở lại, có dấu hiệu tưới máu tốt – điều mà toàn ê-kíp gọi là phép màu của vi phẫu.
Theo bác sĩ Bình, bệnh nhân phải tiếp tục trải qua 10 ngày theo dõi vi phẫu mạch máu; ghép da bổ sung và hàng tháng vật lý trị liệu phục hồi chức năng gân – cơ – thần kinh. “Đến hôm nay (6.11) bệnh nhân được xuất viện. Cả hai bàn tay ấm, hồng, có tín hiệu thần kinh, cử động được một phần, tiếp tục phục hồi chức năng”, bác sĩ Bình thông tin.
Các bác sĩ đánh giá khả năng phục hồi cầm nắm và sinh hoạt của bệnh nhân là rất khả quan.
Theo bác sĩ Trần Phước Bình, gần đây các ca chấn thương do ẩu đả sau nhậu có chiều hướng gia tăng. Rượu chỉ là men, nhưng nó đang trở thành nguyên nhân của quá nhiều bi kịch. Từ xô xát nhỏ có thể dẫn đến thương tật vĩnh viễn thậm chí tử vong.
Riêng Khoa Chấn thương Chỉnh hình - chỉ trong một tuần sau ca phẫu thuật này đã tiếp nhận nhiều ca đứt lìa chi – hầu hết đều liên quan đến bạo lực hoặc tai nạn lao động.
Bác sĩ Bình khuyến cáo khi bị đứt lìa chi phải cầm máu vết thương bằng vải sạch, băng ép; còn phần đứt lìa phải rửa nhẹ bằng nước sạch nếu bẩn, bọc trong gạc sạch hoặc khăn sạch, cho vào túi nilon kín, đặt túi đó vào thùng nước đá. Không ngâm trực tiếp phần chi vào đá sẽ làm mô hoại tử; đồng thời chuyển đến bệnh viện có chuyên khoa vi phẫu trong thời gian dưới 6 giờ.
