Rút lui khỏi chính trị, Elon Musk làm gì?

Tạm biệt DOGE và chính trị, Elon Musk về lại đế chế công nghệ với vũ trụ và AI của mình. Ảnh: Reuters.

Sau một năm đầy tranh cãi với vai trò “người bạn thân nhất” của Tổng thống Donald Trump, Elon Musk đang gửi đi thông điệp rõ ràng: Ông đã rút chân khỏi vũng lầy chính trị Washington và quay về điều hành các công ty công nghệ do mình sáng lập.

Trong hàng loạt cuộc phỏng vấn và bài đăng trên mạng xã hội tuần qua, Musk chỉ trích gay gắt đạo luật thuế chủ lực của Trump, đồng thời tuyên bố dành toàn thời gian cho SpaceX, Tesla và công ty trí tuệ nhân tạo xAI.

Tỷ phú giàu nhất thế giới nói ông đang “làm việc xuyên đêm”, thậm chí ngủ tại các phòng họp, phòng máy chủ và nhà máy như những ngày đầu khởi nghiệp.

Thực tế, Musk đã úp mở về sự chuyển hướng này từ nhiều tháng trước. Tuy nhiên, trong những lần xuất hiện gần đây, ông chính thức tuyên bố tách biệt khỏi thời kỳ “phiêu lưu chính trị”, nhấn mạnh rằng tương lai của ông chỉ còn gắn với các công nghệ đột phá.

Điều được coi là một bước "xoay trục" đáng chú ý cho người từng kề cận ông Trump trên sân khấu vận động, phát ngôn cực hữu trên mạng xã hội và chi hàng trăm triệu USD cho Đảng Cộng hòa, theo Guardian.

Tín hiệu rút lui giữa làn sóng phản đối

Sự chuyển hướng diễn ra giữa lúc Musk đối mặt với phản ứng dữ dội từ dư luận và giới đầu tư. Việc dấn thân vào chính trị không chỉ làm giảm uy tín cá nhân của Musk, mà còn ảnh hưởng tiêu cực đến các công ty ông đang điều hành, đặc biệt là khi doanh số Tesla sụt giảm nghiêm trọng trong quý gần đây.

Điển hình là khi SpaceX vừa thử nghiệm thất bại nguyên mẫu tàu Starship, Musk đã nhanh chóng thực hiện loạt phỏng vấn với các kênh truyền thông lớn như Washington Post, CBS News Sunday Morning và Ars Technica, nơi ông nhấn mạnh cam kết “toàn tâm toàn ý” cho các dự án công nghệ.

Ông cũng công khai phàn nàn rằng bộ máy quan liêu liên bang “tệ hơn những gì tôi tưởng” và khẳng định cải cách chính phủ là một cuộc chiến gian nan.

Elon Musk nhấn mạnh ông sẽ lùi bước trên chính trường để toàn tâm toàn ý với các dự án công nghệ của chính mình. Ảnh: Reuters.

Cũng trong các cuộc phỏng vấn, Musk cho rằng DOGE - chương trình cải tổ bộ máy liên bang từng được ông và Trump hậu thuẫn - đã bị biến thành “vật tế thần” cho mọi thất bại dưới chính quyền Trump.

“Tôi nghĩ mình đã dành quá nhiều thời gian cho chính trị”, ông thừa nhận với Ars Technica.

Bắt đầu chỉ trích

Việc Musk chuyển hướng khỏi chính trị cũng đi kèm sự chỉ trích ngày càng rõ ràng với những chính sách chủ chốt của Đảng Cộng hòa, dù ông vẫn tránh trực tiếp công kích ông Trump.

Trên nền tảng mạng xã hội X do mình sở hữu, Musk liên tục cáo buộc Quốc hội đã làm suy yếu DOGE, đặc biệt sau khi thông qua đạo luật thuế mới được dự báo sẽ làm thâm hụt ngân sách thêm 2.300 tỷ USD.

“Tôi thất vọng khi thấy một đạo luật chi tiêu khổng lồ được thông qua, làm gia tăng thâm hụt ngân sách và phá hoại công việc của đội ngũ Doge,” Musk nói với CBS.

Mặc dù DOGE từng được ông ca ngợi là “vũ khí tiêu diệt lãng phí ngân sách”, nhưng các cắt giảm do chương trình này đưa ra không mang lại nhiều giá trị thực tế. Một ví dụ điển hình là việc hủy bỏ một “hợp đồng 8 tỷ USD” mà thực chất chỉ là hợp đồng 8 triệu USD.

Dưới sức ép của các chỉ trích, Musk bắt đầu quay lại với “bài ca quen thuộc”: Chỉ có công nghệ mới cứu được nước Mỹ.

“Chỉ có tăng năng suất đột phá mới giúp quốc gia này tránh khỏi phá sản”, ông viết trên X.

Trở lại bán giấc mơ công nghệ

Một năm dấn thân vào chính trị không chỉ làm giảm mức độ yêu thích của Musk trong các cuộc khảo sát, mà còn khiến ông bị cô lập ngay trong chính nội bộ Trump. Những bất đồng giữa Musk và các cố vấn cấp cao khiến một số nhà chiến lược Cộng hòa cảnh báo rằng ông đang trở thành “gánh nặng thương hiệu”.

Tuy nhiên, Musk đã nhanh chóng xoay chiều. “Trở lại làm việc 24/7 và ngủ tại phòng máy chủ, văn phòng nhà máy”, ông đăng tải vào cuối tuần qua. “Tôi phải toàn tâm cho X, xAI và Tesla, nhất là khi Starship chuẩn bị phóng vào tuần tới”.

Nếu cách đây vài tuần trang X của Musk tràn ngập những tuyên bố gây sốc về nhập cư, cải cách tư pháp hay công kích Đảng Dân chủ, thì tuần này ông tập trung gần như hoàn toàn vào xe tự lái, robot hình người của Tesla và hành trình chinh phục sao Hỏa của SpaceX.

Elon Musk tuyên bố về tiềm năng không giới hạn của công nghệ tại Diễn đàn Đầu tư Mỹ - Saudi Arabia ngày 13/5. Ảnh: Reuters.

Tái định vị bản thân như một nhà sáng tạo công nghệ, Musk đang khôi phục chiến lược cũ: Bán một tương lai không giới hạn, nơi công nghệ của ông sẽ thay đổi thế giới. Dù từng không ít lần “lỡ hẹn” với những lời hứa tương tự, ông tiếp tục quảng bá các dự án như robot hình người của Tesla như giải pháp sống còn cho nhân loại.

Phát biểu tại Diễn đàn Đầu tư Mỹ - Saudi Arabia ngày 13/5, Musk nói: “Khi có robot hình người, tiềm năng sản xuất kinh tế là vô hạn. Có thể nền kinh tế toàn cầu sẽ tăng gấp 10 lần, và không ai còn thiếu thốn nữa”.

Không còn nhắc đến những thất bại hay mục tiêu chính trị dang dở, Elon Musk đang trở lại làm điều ông giỏi nhất: Người bán một tương lai không giới hạn.

Phương Linh