Sắc mới Nậm Lang

Sau vài năm có dịp trở lại, tôi không khỏi bất ngờ bởi thôn Nậm Lang, xã Mường Bo (trước đây thuộc xã Suối Thầu) có nhiều đổi thay. Đi trên con đường bê tông nối từ Tỉnh lộ 151 đến xóm Nậm Lang B, ngắm những căn nhà kiên cố mới “mọc” lên, gặp những đàn trâu, đàn bò nhẩn nha gặp cỏ đã thấy sắc mới trên vùng “đất khó”.

Con đường xuyên qua rừng vầu đắng ở Nậm Lang có thể trở thành điểm du lịch hấp dẫn nếu được đầu tư quảng bá.

Vào mùa này, mấy năm trước, đến Nậm Lang dịp cuối năm, khắp thôn đều có người ở nhà, đôi khi có vài nhóm đàn ông tụ tập uống rượu, bởi đây là thời điểm nông nhàn. Thế nhưng, lần này đến, tất cả đã khác, cả thôn vắng hoe, nhà nhà cửa đóng then cài, thỉ thoảng có vài đứa trẻ chưa đến tuổi tới trường chơi đùa bên những người già. Hỏi ra mới biết, lao động chính ở thôn đã đi làm nương, người Dao nơi đây bắt đầu chuyển đổi đất nương kém hiệu quả sang trồng quế; số người còn lại mang trâu, bò đi chăn, thả hoặc thuê máy xúc san gạt ruộng, mở đất chuẩn bị cho vụ lúa sắp tới.

Sau hơn chục cuộc điện thoại và điều khiển chiếc xe máy vượt cung đường mòn gập ghềnh hơn 3 km, phải vất vả lắm tôi mới tìm đến được mảnh nương của Trưởng thôn Nậm Lang Chảo Kiềm Chòi, nơi ông và vợ đang dọn cây cối, cỏ rác chuẩn bị chuyển sang trồng quế. Ông Chòi cho biết: Chỉ 2 năm trước, dịp cuối năm, người dân trong thôn hầu như không có việc làm, thường rủ nhau tụ tập uống rượu. Bây giờ, người dân biết phân bổ thời gian hợp lý để trồng rừng, san ruộng, chăn nuôi, phát triển kinh tế gia đình. Trong thôn đã có nhiều hộ chuyển sang trồng quế, phát triển chăn nuôi. Mọi người không còn lười như những năm trước, mà đã có ý thức phấn đấu vươn lên.

“Mấy năm gần đây, người dân trong thôn đã trồng được hàng chục ha quế, nuôi hàng trăm con trâu, bò. Nhờ chăm làm, nhiều hộ đã có của ăn, của để và xây dựng được nhà kiên cố, khang trang. Các hộ cũng rất tích cực hiến đất làm đường, đóng góp sức người tham gia xây dựng nông thôn mới. Mới đây, tuyến đường nối xóm Nậm Lang B với Tỉnh lộ 151 được đổ bê tông đã giúp người dân đi lại thuận lợi hơn”, ông Chòi chia sẻ thêm.

Ông Chảo Kiềm Pú chăm sóc đàn trâu của gia đình.

Ông Chòi giới thiệu chúng tôi gặp ông Chảo Kiềm Pú để tìm hiểu điển hình trong phát triển kinh tế của thôn. Qua điện thoại, ông Pú cho biết mình đang đi thuê máy xúc về san ruộng và chăn thả đàn trâu gần xóm Nậm Lang B (cách nhà chừng hơn 1 giờ đi bộ) và hẹn gặp tôi tại khu ruộng của gia đình. Quay lại địa điểm đã hẹn, tôi mất thêm khoảng 30 phút đi bộ để tận mắt thấy đàn trâu 18 con của ông Pú. Ông Pú chia sẻ: Gia đình tôi nuôi trâu từ những năm đầu thập niên 90 của thế kỷ trước, đến nay đã khoảng 30 năm. Con trâu đầu tiên được gia đình mua từ nguồn vốn vay theo chính sách hộ nghèo, sau đó nhân giống dần, có lúc đàn trâu hơn 20 con. Khi nhà có việc, tôi bán trâu lấy tiền, đến nay đã bán 10 con, trung bình từ 20 đến 40 triệu đồng/con. Nhờ vậy, tôi có tiền trang trải cuộc sống và xây căn nhà trị giá hơn 200 triệu đồng. Năm 2019, sau khi tham khảo một số mô hình, tôi đã chuyển đổi một số diện tích đất trồng lúa nương kém hiệu quả sang trồng hơn 4.000 cây quế. Đến nay, cây quế phát triển tốt, nhiều hộ trong thôn cũng trồng quế thay thế diện tích đất nương kém hiệu quả.

Sau khi tuyến đường bê tông hoàn thành, nhiều hộ trong xóm Nậm Lang B đã nhanh chóng mua vật liệu, xây dựng nhà mới khang trang hơn. Nhiều căn nhà cũng được các hộ gọi thợ về sửa sang chuẩn bị đón tết. Ông Chảo Phủ Guyện, xóm Nậm Lang B tâm sự: Nhờ có đường mới, việc vận chuyển vật liệu thuận tiện hơn, chi phí giảm, nên tôi quyết định xây nhà. Gia đình đang yêu cầu thợ xây đẩy nhanh tiến độ thi công để có thể về nhà mới trước tết Nguyên đán năm 2022.

Căn nhà đang được hoàn thiện của ông Chảo Phủ Guyện, xóm Nậm Lang B.

Nói về sự thay đổi của Nậm Lang, ông Chảo Kiềm Chòi cho biết thêm: Thôn Nậm Lang được sáp nhập từ Nậm Lang A và Nậm Lang B, cả thôn có 130 hộ, hơn 700 nhân khẩu. Năm 2020, thôn còn 25 hộ nghèo, chiếm 19,2%, nhưng rà soát mới theo chuẩn nghèo mới, thôn có hơn 40 hộ nghèo, chiếm hơn 26%. Tuy còn cao nhưng so với 10 năm trước sẽ thấy cuộc sống của người dân nơi đây đổi thay như thế nào.

Nậm Lang nay không chỉ thay đổi diện mạo, mà còn là nơi giàu tiềm năng phát triển du lịch với những con đường xuyên qua những rừng vầu thẳng tắp. Nơi đây còn có những nét văn hóa nguyên sơ, đặc sắc được bao đời người Dao đỏ gìn giữ. Cùng với đó, Nậm Lang có những thửa ruộng bậc thang quyến rũ chờ du khách khám phá.

“Người dân nơi đây rất có ý thức trong việc bảo vệ rừng vầu, không để ai chặt phá, xâm phạm, nên khu rừng lúc nào cũng đẹp. Còn vào mùa lúa chín, ruộng bậc thang Nậm Lang cũng đẹp không thua kém những thửa ruộng bậc thang khác mà truyền thông vẫn thường nhắc đến. Chúng tôi hy vọng thị xã Sa Pa sẽ đầu tư, quảng bá về Nậm Lang để người dân nơi đây có thể phát triển du lịch”, ông Chòi tâm sự.

Có điện, có đường, có sự thay đổi trong tư duy phát triển kinh tế và xây dựng nông thôn mới của người dân… chắc chắn Nậm Lang sẽ tiếp tục đổi thay. Tương lai không xa, khi du lịch phát triển và được đầu tư đúng mức, thôn Nậm Lang có thể bứt phá trở thành điểm sáng ở vùng cao Sa Pa.