Sai lầm tuổi trẻ khiến thanh niên suy thận ở tuổi 19

Bệnh nhân H. nhập viện trong tình trạng nguy kịch do ngộ độc thuốc lá điện tử. Ảnh: Đinh Hà:

TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai), cho biết đơn vị đang điều trị cho bệnh nhân H.N.H. (19 tuổi, Ninh Bình) nhập viện trong tình trạng nguy kịch do ngộ độc thuốc lá điện tử. Nam thanh niên được chuyển lên từ tuyến dưới trong tình trạng phải gây mê, an thần và thở máy.

Sau hơn một ngày điều trị, bệnh nhân được cai máy, tỉnh táo trở lại, tuy nhiên chức năng thận suy giảm nhanh chóng, diễn tiến nặng.

Theo lời kể, cuối tuần trước, H. sang nhà bạn chơi và thử hút vape (thuốc lá điện tử) vì thấy bạn bè đều dùng. Chỉ sau vài hơi, H. bất ngờ ngã quỵ, co giật dữ dội. Khi nhập viện, bệnh nhân hôn mê sâu và suy thận cấp. Sau 3 ngày cấp cứu, H. đã tỉnh và giao tiếp được, nhưng chức năng thận tổn thương nặng kèm lo âu, stress ở mức cao, trí nhớ suy giảm rõ rệt.

Nam thanh niên cho biết từng bị chấn thương sọ não vùng trán do tai nạn giao thông, nhưng trước đây chưa bao giờ xuất hiện co giật.

Bác sĩ Nguyên nhận định thuốc lá điện tử đã kích thích mạnh lên não, gây cơn co giật nặng. Hiện chưa xác định được loại chất độc vì bệnh nhân không mang theo thiết bị để xét nghiệm. Nam thanh niên đối mặt nguy cơ suy giảm chức năng thận lâu dài.

Theo TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, thời gian gần đây, nhiều ca ngộ độc thuốc lá điện tử không chỉ tổn thương não mà còn kèm suy thận nặng, độ tuổi nhập viện trung bình chỉ khoảng 22.

TS.BS Nguyễn Trung Nguyên thăm khám cho bệnh nhân 19 tuổi. Ảnh: BVCC.

Bác sĩ Nguyên giải thích nhiều loại tinh dầu thuốc lá điện tử hiện chứa các nhóm ma túy tổng hợp mới như synthetic cannabinoid, chất kích thích họ amphetamine, cathinone… mà xét nghiệm thường quy không thể phát hiện.

Theo bác sĩ Nguyên, không có thuốc giải độc đặc hiệu cho các hóa chất tổng hợp trong vape. Việc điều trị phụ thuộc hoàn toàn vào hỗ trợ hô hấp - tuần hoàn, giải độc không đặc hiệu, điều chỉnh rối loạn chuyển hóa và theo dõi sát tổn thương thần kinh. Ông cảnh báo tổn thương não và suy giảm nhận thức có thể kéo dài dai dẳng, thậm chí vĩnh viễn.

Nhiều bệnh nhân dù tỉnh táo khi ra viện nhưng sau đó tiếp tục gặp tình trạng giảm trí nhớ, giảm tập trung, rối loạn hành vi. Tuy nhiên, không phải ai cũng quay lại bệnh viện, khiến số liệu tổn thương kéo dài khó được thống kê đầy đủ.

Theo TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, Việt Nam có thể đối mặt với một thế hệ trẻ suy giảm trí nhớ, rối loạn hành vi và tổn thương sức khỏe tâm thần nếu thuốc lá điện tử không bị cấm hoàn toàn trong thời gian tới. Không chỉ người sử dụng, nhiều ca viêm phổi nặng ở trẻ em, phụ nữ mang thai và người xung quanh cũng đã được ghi nhận do hít phải hơi chứa hóa chất từ vape và thuốc lá nung nóng.

"Việt Nam cần cấm hoàn toàn thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng. Nếu chần chừ chỉ vài năm nữa, sản phẩm này sẽ lan rộng trong giới trẻ, kéo theo hệ lụy nặng nề về sức khỏe, hành vi và tâm thần", bác sĩ Nguyên nhấn mạnh.

Ông cho biết phần lớn vape hiện được bán tràn lan qua mạng hoặc tại các cửa hàng nhỏ lẻ. Nếu không siết chặt ngay, những lỗ hổng này sẽ khiến mọi nỗ lực trở nên vô nghĩa. Theo bác sĩ Nguyên, đây là thời điểm mang tính bước ngoặt: nếu không hành động ngay, thuốc lá điện tử sẽ nhanh chóng trở thành thói quen khó dập tắt, gây nghiện trên diện rộng và tạo gánh nặng lớn lên hệ thống y tế.

Phương Anh