Sambo - 'mỏ vàng' chờ khai thác

Sambo Huế đang có sự mất cân đối giữa VĐV nam - nữ

Tiềm năng

Sambo là môn võ xuất xứ từ Liên bang Nga, có nhiều điểm tương đồng với vật, Judo, Jujitsu cùng một số đòn thế từ các môn võ dân gian vùng Trung Á và châu Âu (nhưng chủ yếu vẫn là vật) và chỉ mới phát triển mạnh tại Việt Nam khoảng từ những năm 2017, 2018.

Ở Huế, có lẽ Sambo được nhiều người nhắc đến là vào năm 2019, thời điểm diễn ra SEA Games 30, cũng như sau đó khi Sambo Huế đã đóng góp cho tuyển Sambo Việt Nam 1 HCĐ ở đấu trường này. Và chính tấm huy chương này đã mở ra cho thể thao Huế một hướng đi khả thi trong mục tiêu gia tăng thành tích ở các sân chơi lớn.

Sau tấm HCĐ tại SEA Games 30, với việc đang là một trong những tỉnh, thành mạnh của cả nước về vật, trong khi Sambo có khá nhiều điểm tương đồng nên dù chưa thành lập bộ môn, nhưng tuyển Sambo Huế với hơn 10 thành viên được chọn từ bộ môn vật đã nhanh chóng gặt hái nhiều thành tích đáng ghi nhận.

Minh chứng là năm 2024, ở lần đầu diễn ra Giải vô địch Quốc gia các CLB Sambo (tại Nam Định), tuy cũng là lần đầu tham gia, tuyển Sambo Huế vẫn dự tranh đủ 2 nội dung: Sambo Sport (tập trung vào kỹ thuật vật và khóa siết) và Sambo Combat (kết hợp thêm các đòn đấm, đá, chỏ, gối, gần với các môn võ tổng hợp hiện đại), qua đó xuất sắc giành 14 huy chương các loại, xếp thứ 3 toàn đoàn. Ở lần thứ 2 tham dự giải đấu này vào tháng 4/2025, tuyển Sambo Huế tiếp tục cho thấy tiềm năng của mình khi giành 16 huy chương, trong đó có 3 HCV, 3 HCB, 10 HCĐ, để từ đó xuất sắc vượt lên vị trí thứ 2 toàn đoàn.

Tất nhiên, vẫn còn quá sớm để khẳng định thực lực, vị trí trên bản đồ thành tích quốc gia, nhưng qua 2 giải đấu nói trên và qua việc đối đầu với các VĐV đến từ các đơn vị tỉnh, thành mạnh, như: TP. Hồ Chí Minh, Bắc Giang, Thái Nguyên, Thái Bình, Nam Định... đã phần nào cho thấy tiềm năng được dự báo của Sambo Huế.

“Mỏ vàng” chờ khai thác

Như đã nói, là một trong những tỉnh, thành mạnh về vật của cả nước cũng như do có nhiều tương đồng, nên việc phát triển Sambo mà nòng cốt từ các VĐV vật cho thấy những người làm thể thao Huế đã chọn được hướng đi khả thi để nâng cao thành tích ở đấu trường đỉnh cao.

Theo HLV trưởng Bộ môn vật và là HLV tuyển Sambo Huế - Đinh Văn Kiên, dù thời gian thành lập chưa lâu, nhưng qua quá trình cọ xát ở 2 sân chơi nói trên, Sambo Huế đã xuất hiện một số gương mặt đáng chú ý, như: Yến Nhi, Xuân Nhi, Văn Có, Kim Oanh... Đây là những VĐV đủ khả năng tranh chấp huy chương sòng phẳng với các đối thủ mạnh tại các giải đấu lớn.

Sambo có gần 40 hạng cân của nam lẫn nữ, đồng nghĩa có gần 40 bộ huy chương. Bên cạnh VĐV có thể tích lũy nhiều huy chương, ở khía cạnh khác, do toàn bộ là nội dung thi đấu cá nhân, nên giành huy chương so ra vẫn dễ hơn một số môn mang tính chất đồng đội. Tuy nhiên, tuyển Sambo Huế chỉ hơn 10 người nên chuyện khai thác “mỏ vàng” Sambo nhìn chung vẫn đang gặp một số hạn chế nhất định, như chỉ mới chứng tỏ thực lực ở các hạng cân tầm trung (65kg trở xuống) và đang có sự mất cân đối giữa nam - nữ khi VĐV nữ chiếm ưu thế cả về lực lượng lẫn thành tích.

Bên cạnh đó, việc đưa VĐV vật sang Sambo sẽ giúp tiếp cận nhanh hơn, dễ đạt thành tích hơn nhờ có nền tảng tốt từ vật, nhưng ở chiều ngược lại sẽ xảy ra một số bất cập liên quan đòn thế, phản xạ trong thi đấu. Ngoài ra, cũng cần tính đến trường hợp VĐV “buộc” một mình phải “cân” cả vật lẫn Sambo ở một giải tại Đại hội Thể thao toàn quốc hoặc SEA Games, nhưng khi thi đấu xong 1 môn không may bị chấn thương, hoặc không kịp hồi phục thể lực trong khi không có VĐV thay thế. Để giải quyết những bất cập này, thành lập bộ môn Sambo thay vì “kiêm nhiệm” như hiện nay là giải pháp tối ưu nhất, giúp Sambo Huế chuyên nghiệp hơn trong câu chuyện đường dài.

SEA Games 33 này, chủ nhà Thái Lan không đưa Sambo vào chương trình thi đấu. Đây là điều đáng tiếc với Sambo Việt Nam nói chung, Sambo Huế nói riêng.

Hàn Đăng