Sân bay Long Thành, khó khăn nhất là đấu thầu

Phối cảnh "siêu sân bay"Long Thành (Ảnh: ACV)

Liên quan đến dự án xây dựng sân bay Long Thành (Đồng Nai), tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 4 diễn ra chiều 5/5, Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) Nguyễn Danh Huy cho biết, hiện dự án thành phần 3 (dự án thành phần chính) do Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) quản lý đã thi công hoàn tất được nhiều hạng mục như rà phá bom mìn, tường rào ranh giới giai đoạn 1 đối với toàn bộ diện tích mặt bằng được giao. Công tác san nền đang gấp rút triển khai để đảm bảo có mặt bằng thi công cho toàn bộ các hạng mục theo kế hoạch, hiện nay triển khai được 66%.

Đối với các hạng mục còn lại, ACV đang khẩn trương hoàn tất thủ tục để phê duyệt thiết kế, lựa chọn nhà thầu thi công triển khai theo kế hoạch. Đã hoàn thành hạng mục móng cọc nhà ga hành khách (1.545 cọc). Ngoài ra, ACV đang khẩn trương lựa chọn nhà thầu thi công nhà ga hành khách lần 2 (sau khi đấu thầu lần 1 không lựa chọn được nhà thầu thi công) để sớm khởi công theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Danh Huy nói về việc chậm tiến độ tại sân bay Long Thành

"Về các giải pháp đẩy nhanh tiến độ, trước hết thẩm quyền mời thầu là của ACV, Bộ GTVT phối hợp với Tổng công ty kêu gọi các nhà thầu xây dựng trong lĩnh vực sân bay của các nước trên thế giới tham gia vào các dự án này. Chúng tôi cũng trao đổi với ACV để đưa ra các giải pháp rút ngắn tiến độ", Thứ trưởng nói, và nhấn mạnh, về mặt quản lý nhà nước, Bộ quản lý toàn bộ quy hoạch, hạ tầng kỹ thuật, theo dõi, hỗ trợ ACV và thực hiện các nhiệm vụ Thủ tướng Chính phủ giao.

Ngoài ra, Bộ GTVT cũng phối hợp với Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp để đẩy nhanh tiến độ.

Trước đó, ACV từng đề xuất lùi thời gian bàn giao sân bay Long Thành từ năm 2025 sang năm 2026. Về vấn đề này, Thứ trưởng Nguyễn Danh Huy cho rằng khó khăn nhất là đấu thầu vì đây là một quá trình cạnh tranh.

"Hiện nay, chúng tôi giao cho ACV rà soát lại toàn bộ và báo cáo về cơ sở thực tiễn, pháp lý, căn cứ vào kết quả đấu thầu, đàm phán thương thảo với nhà thầu trên nguyên tắc đảm bảo tính khả thi, không đánh đổi chất lượng lấy tiến độ", ông Huy nói.

Tiếp lời Thứ trưởng Bộ GTVT, Phó Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp Nguyễn Ngọc Cảnh nói rằng: "Về giải pháp đẩy nhanh tiến độ, chúng tôi hoàn toàn đồng ý với Bộ GTVT. Đầu tiên là phải tổ chức thành công lựa chọn nhà thầu để triển khai xây dựng nhà ga. Chúng tôi đã triển khai hỗ trợ ACV thực hiện để quyết định sớm trong việc mời thầu. Trách nhiệm hoàn toàn của ACV".

Phó Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp Nguyễn Ngọc Cảnh thông tin về dự án Sân bay Long Thành

Quan điểm với việc ACV xin lùi tiến độ, Ủy ban Quản lý vốn thống nhất với các bộ, ban, ngành và Bộ GTVT rằng, ACV chủ động rà soát, trên cơ sở tham vấn các chuyên gia, nhà tư vấn trong và ngoài nước, khẩn trương hoàn thành báo cáo. Trong quá trình triển khai thực hiện có thể thiếu các giải pháp áp dụng, tiến độ triển khai…; tuy nhiên khi lựa chọn được nhà thầu rồi, có thể sẽ hoàn thành sớm trong thời gian được giao, không cần phải gia hạn thêm.

Liên quan đến trách nhiệm của các đơn vị về việc chậm tiến độ, ông Cảnh cho biết Ủy ban đã chỉ đạo khẩn trương rà soát theo quyết định phê duyệt dự án của giai đoạn 1, các chỉ đạo của Thủ tướng, làm rõ các trách nhiệm của cá nhân, tập thể; nếu không thực hiện đúng tiến độ và lãng phí nguồn lực thì gửi lên Bộ GTVT. "Chúng tôi cũng tổng hợp báo cáo, trình lên Thủ tướng Chính phủ", ông Cảnh nhấn mạnh.

Sân bay quốc tế Long Thành cách TP Hồ Chí Minh khoảng 40 km về hướng Đông. Với công suất lên đến 100 triệu hành khách/năm, dự án này khi hoàn tất cả 3 giai đoạn, sẽ là sân bay lớn nhất Việt Nam trong tương lai.

Giai đoạn 1 của Dự án (một nhà ga công suất 25 triệu khách/năm, một đường cất hạ cánh 4000m x 75m, một đài kiểm soát không lưu cao khoảng 123 m và các công trình liên quan khác) được Chính phủ phê duyệt đầu tư vào tháng 11/2020; khởi công ngày 5/1/2021, dự kiến đưa vào khai thác cuối năm 2025.

Tuy nhiên hiện dự án đang bị chậm tiến độ do Gói thầu số 5.10 “Thi công xây dựng và lắp đặt thiết bị công trình Nhà ga hành khách” không thể lựa chọn được nhà thầu phù hợp. Sau 2 lần gia hạn thời điểm đóng thầu, vẫn chỉ có 1 nhà thầu liên danh nộp hồ sơ dự thầu là Conteccons - Vinaconex - Centra - Phục Hưng Holdings - REE - Hòa Bình - HAWEE. Sau đó ACV đã hủy thầu vì hồ sơ dự thầu nói trên của nhà thầu không đáp ứng yêu cầu về kinh nghiệm.

Theo ACV, gói thầu trên có 3 vướng mắc về giá cả, thời gian hoàn thành (ACV đề xuất kéo dài từ 33 lên 39 tháng) và một số điều kiện khác khiến nhà thầu quốc tế e ngại.

Trong một diễn biến liên quan, tại phiên họp thứ 22, ngày 11/4/2023 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự kiến Chương trình giám sát năm 2024 của Quốc hội, cơ quan này đã thống nhất lựa chọn 4 chuyên đề giám sát, trong đó có chuyên đề giám sát việc thực hiện Nghị quyết số 43/2022/QH15 và các nghị quyết của Quốc hội về một số dự án quan trọng quốc gia, bao gồm dự án Sân bay Long Thành.

Minh Minh