San gạt đất rầm rộ, rừng thông ở xã Bảo Lâm 4 bị đe dọa

Đất đồi sát rừng thông tại khu vực ngay cổng chào xã Lộc Lâm cũ (nay là xã Bảo Lâm 4, tỉnh Lâm Đồng) được đào múc ngang nhiên giữa ban ngày

Đào đồi lấy đất đi bán

Nhìn từ xa, quả đồi bị đào khoét tạo thành mảng lớn màu đỏ au, dựng vách đứng cao nguy hiểm.

Ghi nhận tại hiện trường, một xe múc liên tục thọc gầu vào sườn đồi, xúc đất đỏ đổ lên các xe ben mang biển số 49C-384.87, 49C-373.03, 49A-748.60.

Một khối lượng lớn đất đã bị đào múc và vận chuyển đi nơi khác tạo thành vực sâu tại hiện trường

Cả xe múc lẫn xe tải vận chuyển đất đều có dán chữ “VLXD Kiều Hưởng” trên xe.

Người lái xe ben đồng thời điều khiển xe múc. Sau khi đất được múc đầy lên xe ben, tài xế điều khiển xe chở đất rời khỏi bãi.

Đáng nói, không xe nào che chắn hay phủ bạt khi vận chuyển.

Thời điểm 2 xe ben vào múc đất cùng lúc

Theo quan sát trong ngày, mỗi ngày có 2 - 3 xe luân phiên vào lấy đất. Hàng chục chuyến xe đã chở đất đến đổ tại nhiều điểm khác nhau.

Xe vận chuyển đất đến điểm đổ ở buôn Hang Lang - Thôn 5 Lộc Phú (xã Bảo Lâm 4, tỉnh Lâm Đồng). Ảnh cắt từ clip

Một khối lượng lớn đất đã được đào múc và vận chuyển đi nơi khác ngay vị trí mặt tiền tuyến đường chính, làm địa hình biến dạng, tiềm ẩn nguy cơ sạt lở, đặc biệt trong mùa mưa.

Vị trí đào múc trước đó để mở đường cho xe vào chở đất cũng đe dọa đến nhiều gốc thông

Không chỉ điểm khai thác này hoạt động rầm rộ, ghi nhận tại khu vực xung quanh cũng có dấu vết bị đào múc trước đó. Nhiều vị trí bị đào sát mép rừng thông, ăn sâu vào chân đồi, khiến hàng loạt gốc thông lớn bị lộ rễ.

Một số cây thông già đã trơ phần rễ lơ lửng, rung lắc mạnh khi có gió, đứng trước nguy cơ ngã đổ bất cứ lúc nào.

Vị trí đào múc cũ tạo thành vực sâu, sát chân những gốc thông phía trên

Tại khu vực lân cận, nhiều hố sâu còn sót lại từ các đợt đào trước, có hố sát ngay gốc thông. Với địa hình dốc, đất đỏ bazan dễ sạt trượt, việc múc đất sát gốc khiến cây mất liên kết, chỉ một trận gió mạnh cũng có thể gây đổ hàng loạt.

Một số cây thông đã cưa hạ nằm tại hiện trường không ghi nhận được dấu vết đã kiểm điểm của lực lượng chức năng

Theo người dân mua đất san lấp, đất từ khu vực trên được bán với giá từ 500 ngàn đồng đến 1,2 triệu đồng/xe, tùy theo khối lượng. Đất được mua để phục vụ lấp ao, làm đường và sản xuất nông nghiệp.

Hoạt động san gạt đất trái phép tại rừng thông xã Bảo Lâm 4

Việc khai thác trái phép này không chỉ gây thất thoát tài nguyên mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường và tiềm ẩn nguy cơ sạt lở.

Sau khi múc đất đầy xe, tài xế điều khiển đến đổ tại một số địa điểm trên địa bàn Lộc Lâm

Từ những ghi nhận thực tế cho thấy hoạt động khai thác đất tại xã Bảo Lâm 4 diễn ra công khai và kéo dài. Tuy nhiên, đến nay dường như chính quyền địa phương và lực lượng chức năng vẫn chưa nắm bắt để có biện pháp xử lý kịp thời.

Thực trạng này đang đặt ra yêu cầu cấp bách về kiểm tra, chấn chỉnh, nhằm bảo vệ tài nguyên và đảm bảo an toàn cho khu vực rừng thông lân cận.

Một khối lượng lớn đất đã được vận chuyển để đổ cho người dân dùng làm đất đắp cải tạo vườn

Đã xử lý nhưng vẫn tái phạm

Trả lời về tình trạng đào múc, vận chuyển đất xảy ra trên địa bàn, ông Nguyễn Văn Tám, Chủ tịch UBND xã Bảo Lâm 4 thừa nhận thiếu sót trong công tác quản lý của chính quyền địa phương. Đồng thời, cung cấp các tài liệu liên quan đến hành vi sai phạm tại đây.

Theo đó, đây không phải là lần đầu xảy ra tình trạng đào múc, vận chuyển đất đi nơi khác tại khu vực này, mà hoạt động này đã từng diễn ra trước và sau thời điểm sáp nhập xã Lộc Lâm và xã Lộc Phú thành xã Bảo Lâm 4.

Người vi phạm được xác định là ông Mẫn Văn Hưởng (trú tại Thôn 3 Lộc Lâm, xã Bảo Lâm 4).

Việc đào múc đất diễn ra trong một thời gian dài đã tạo thành những vực sâu, ăn sát vào mép rừng thông

Ngày 27/8/2025, Chủ tịch UBND xã Bảo Lâm 4 đã có quyết định xử phát vi phạm hành chính đối với ông Mẫn Văn Hưởng về hành vi làm suy giảm chất đất với số tiền xử phạt 3,5 triệu đồng và buộc ông Hưởng phải làm cam kết bảo vệ môi trường đối với hoạt động san gạt, cải tạo mặt bằng để sản xuất nông nghiệp theo quy định. Tuy nhiên, ông Hưởng đã không tuân thủ và tiếp tục vi phạm.

Đối với hành vi vi phạm lần này, ông Phạm Văn Hải, Chuyên viên Phòng Kinh tế xã Bảo Lâm 4 cho biết: Thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo UBND xã, các đơn vị chức năng đã tiến hành kiểm tra, lập biên bản vi phạm, từ đó sẽ đề xuất xử lý về hành vi tự ý san gạt và vận chuyển khoáng sản trái phép đối với cá nhân liên quan.

Vị trí đào múc, vận chuyển đất nằm sát trục đường chính dẫn vào trung tâm xã Lộc Lâm cũ (nay là xã Bảo Lâm 4, tỉnh Lâm Đồng)

Chưa xác định rõ nguồn gốc, mục đích sử dụng đất

Một vấn đề đặt ra tại vị trí san gạt đất trái phép này là nguồn gốc và mục đích sử dụng đất.

Theo báo cáo kiểm tra hành vi vi phạm trong lĩnh vực đất đai của Phòng Kinh tế, làm căn cứ để Chủ tịch UBND xã Bảo Lâm 4 ra quyết định xử phạt hành chính vào tháng 8/2025 như đã nêu trên, ghi rõ: “Căn cứ tọa độ ghi nhận tại hiện trạng thì vị trí san gạt là thửa đất số 93, tờ bản đồ số 14 (nay thuộc thửa đất số 82, tờ bản đồ số 24 Lộc Lâm) thuộc quy hoạch hoạch đất ở nông thôn và đất nông nghiệp. Chủ sử dụng đất là ông Mẫn Văn Hưởng và bà Tạ Thị Kiều - Thôn 3 Lộc Lâm”.

Nhiều hố sâu bị đào múc khiến hàng loạt gốc thông có nguy cơ ngã đổ. Ảnh cắt từ clip

Theo ông Phạm Văn Hải, Chuyên viên Phòng Kinh tế xã Bảo Lâm 4, phần đất mà ông Hưởng san gạt đã được đưa ra quy hoạch 3 loại rừng, để quy hoạch hoạch đất ở nông thôn và đất nông nghiệp theo Quyết định số 1898 ngày 2/10/2023 của UBND tỉnh Lâm Đồng về quy hoạch sử dụng đất đến năm 2030 của huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng (cũ).

Trong khi đó, hồ sơ vụ việc cho thấy Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mà ông Hưởng cung cấp lại đứng tên một người khác, được cấp năm 2006 với mục đích sử dụng đất là đất trồng cây lâu năm, tài sản gắn liền trên đất là vườn chè.

Các văn bản liên quan đến xử lý vi phạm còn một số điểm bất cập, chưa thống nhất

Dù tên chủ sở hữu với tên người vi phạm không trùng khớp, mục đích sử dụng đất cũng khác biệt nhưng vẫn được báo cáo để làm cơ sở xử lý vi phạm hành chính với lý do “vì người vi phạm tự nhận” (!?).

Điều này cho thấy có sự mập mờ về tính pháp lý trong việc xử lý vi phạm, cũng như việc xác định nguồn gốc và mục đích sử dụng đất tại đây chưa rõ ràng.

Tại một khu vực khác trên địa bàn Thôn 3 Lộc Lâm (xã Bảo Lâm 4, tỉnh Lâm Đồng) cũng xảy ra tình trạng san gạt mặt bằng trồng cà phê làm ảnh hưởng đến nhiều gốc thông khu vực giáp ranh

Theo thông tin tìm hiểu, từ năm 2020, ông Mẫn Văn Hưởng từng có hành vi múc đất thuộc Khoảnh 8, Tiểu khu 405 thuộc địa giới hành chính Thôn 3, xã Lộc Lâm, huyện Bảo Lâm (cũ).

Diện tích tác động là 200m2 nằm trong quy hoạch 3 loại rừng thuộc lâm phần do Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Bảo Lâm quản lý.

Nguyễn Thành