Sản xuất công nghiệp, hàng hóa cần tạo ra dư địa và xung lực mới

Bộ Công Thương họp trực tuyến đánh giá tình hình Tết Nguyên đán 2024 và triển khai nhiệm vụ trọng tâm - Ảnh: VGP/Phan Trang

Nguồn cung hàng hóa dồi dào, giá cả tăng nhẹ

Báo cáo tại Hội nghị, ông Ngô Quang Trung, Cục trưởng Cục Công Thương địa phương (Bộ Công Thương) cho biết: Nguồn cung các mặt hàng phục vụ Tết tại các siêu thị, trung tâm thương mại, cửa hàng tiện ích phong phú, đa dạng kết hợp với một số chương trình khuyến mại, giảm giá sâu vào những ngày sát Tết nên giá cả hàng hóa ổn định so với ngày thường và chỉ tăng nhẹ so với Tết năm trước do giá đầu vào tăng.

Tại các chợ truyền thống, nguồn cung cũng được tăng cường và khá dồi dào đáp ứng đủ nhu cầu, đặc biệt nhóm hàng tươi sống, trái cây và rau, củ, quả, giá cả có xu hướng tăng nhẹ so với ngày thường nhưng không xảy ra tình trạng thiếu hàng hoặc tăng giá bất hợp lý, không xảy ra tình trạng khan hàng, sốt giá.

Phần lớn các hệ thống phân phối mở cửa muộn ngày 30 Tết. Một số chuỗi hệ thống cửa hàng tiện lợi như Circle K, Family Mart, B’s mart, 7 Eleven, GS25... mở cửa xuyên Tết phục vụ nhu cầu mua sắm của người dân.

Về giá cả mặt hàng lương thực nhìn chung so với cùng kỳ năm trước, giá các loại gạo ở mức cao hơn từ 5-15% nhưng không xảy ra tình trạng mất cân đối cung cầu. Mặt hàng thực phẩm tươi sống, giá hầu hết các mặt hàng ổn định hoặc chỉ tăng nhẹ, không đáng kể. Thực phẩm chế biến giá ổn định trong những ngày cận Tết và tương đương so với cùng kỳ năm ngoái.

Mặt hàng rượu, bia, bánh mứt kẹo, giá các mặt hàng rượu bia, bánh mứt kẹo giá tăng nhẹ so với cùng kỳ năm trước do chi phí tăng.

Về các loại rau, củ, quả, trái cây do thời tiết thuận lợi nên nguồn cung rau củ quả khá dồi dào, đa dạng, giá tương đối ổn định trong những ngày Tết. Đối với mặt hàng trái cây, giá một số loại trái cây ngon để trưng cúng trong dịp Tết như cam canh, quýt đường, thanh long, xoài cát Hòa Lộc, vú sữa... tăng nhẹ so với ngày thường.

Năm nay, do thời tiết thuận lợi cho sự phát triển của hoa, cây cảnh nên nguồn cung dồi dào cộng thêm việc sức mua yếu nên giá cũng có xu hướng giảm so với năm trước.

"Nguồn cung hàng hóa dồi dào, phong phú giúp người tiêu dùng có nhiều lựa chọn trong việc mua sắm vào dịp Tết. Bên cạnh đó, việc các siêu thị, trung tâm thương mại, cửa hàng tiện ích mở cửa phục vụ người dân tới cuối ngày 30 Tết và sớm mở cửa trở lại phục vụ sau Tết đã góp phần hạn chế tâm lý mua trữ hàng của người dân, do vậy giá cả hàng hóa trên thị trường nhìn chung không biến động nhiều", ông Ngô Quang Trung đánh giá.

Là một trong những địa phương có hoạt động xuất khẩu sôi động trên đường bộ, ông Nguyễn Đình Đạt, Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Lạng Sơn thông tin: Xuất khẩu hàng hóa của địa bàn tỉnh Lạng Sơn sôi động, tập trung chủ yếu là hàng nông sản, trái cây, dịp Tết vừa qua không có hiện tượng ùn ứ hàng hóa. Thời gian thông quan giữa Lạng Sơn và Quảng Tây (Trung Quốc) chỉ nghỉ từ ngày mùng 1 đến mùng 4 Tết; từ ngày mùng 5 Tết đến ngày mùng 8 Tết thông quan đối với các đơn vị có hợp đồng và từ ngày 18/2 các cửa khẩu trở lại thông quan bình thường. Trung bình thông quan 30 tấn hàng mỗi ngày.

"Nhờ sự điều tiết tốt nên tình hình xuất nhập khẩu qua các cửa khẩu không có hiện tượng ùn ứ, bình quân những ngày giáp Tết khoảng gần 400 xe/ngày và không còn xe nào ùn lại vào 30 Tết", ông Nguyễn Đình Đạt cho biết.

Ngành Công nghiệp thực phẩm, các doanh nghiệp đã có kế hoạch sản xuất và hệ thống các nhà phân phối nên nguồn cung phong phú, cơ bản đáp ứng nhu cầu của nhân dân. Riêng đối với mặt hàng bia, rượu, do nhận thức của người dân trong việc tuân thủ quy định pháp luật trong việc tham gia giao thông, sản lượng tiêu thụ bia, rượu giảm so với năm trước.

Toàn lực lượng Quản lý thị trường thường trực 24/24 trong những ngày nghỉ Tết Nguyên đán để chủ động kiểm tra, kiểm soát thị trường. Riêng về công tác kiểm tra, giám sát hoạt động kinh doanh xăng dầu, theo báo cáo của các đơn vị đến thời điểm hiện nay chưa phát hiện trường hợp nào vi phạm.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên chủ trì Hội nghị - Ảnh: VGP/Phan Trang

Nhiều đơn vị làm việc xuyên Tết

Ngành dầu khí, công tác an toàn và duy trì chế độ trực 24/24h được các nhà thầu dầu khí/đơn vị triển khai thực hiện nghiêm túc, không có sự cố nào xảy ra. Khai thác dầu, khí tại các mỏ; hệ thống các đường ống dẫn khí đạt 100% công suất; sản xuất tại các nhà máy đều hoạt động bình thường.

Ngành hóa chất, một số đơn vị vẫn hoạt động sản xuất trong kỳ nghỉ Tết như Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình; Công ty CP DAP; Công ty CP DAP2.

Từ trước và trong Tết, công tác cung cấp điện cho hệ thống điện quốc gia được bảo đảm, không xảy ra sự cố lớn về nguồn điện và lưới điện (một số sự cố nhỏ trên lưới điện trung thế đã được khắc phục nhanh chóng, khôi phục cung cấp điện cho phụ tải điện). Việc cung cấp điện tại các thành phố lớn như thành phố Hà Nội, TPHCM được thực hiện tốt. Các doanh nghiệp duy trì sản xuất xuyên Tết được bảo đảm đủ điện. Phụ tải hệ thống điện quốc gia trong dịp nghỉ Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024 thấp hơn so với các ngày bình thường, đặc biệt là các ngày đầu năm mới. Lưới điện truyền tải vận hành ổn định, không xảy ra sự cố gây ngừng, giảm cung cấp điện.

Kiến nghị Bộ Công Thương sớm xây dựng dự thảo Nghị định kinh doanh xăng dầu mới

Riêng với lĩnh vực xăng dầu, ông Trần Ngọc Năm, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (Petrolimex) cho biết, dưới sự chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ Công Thương đã đảm bảo nguồn hàng xăng dầu cho dịp Tết, cùng đó là sự phối hợp tích cực của các địa phương trong việc cung ứng mặt hàng này.

Petrolimex đã tăng nhập khẩu 10% trong tháng 1 so với bình quân hạn ngạch tối thiểu được giao và chỉ trong 10 ngày đầu tháng 2/2024 đã đưa lượng hàng đạt gần 50%, đồng thời, tăng thêm nhập khẩu 80.000 m3 dự phòng nhu cầu tăng cao, sẵn sàng khi thị trường có biến động mạnh.

Ông Trần Ngọc Năm cũng kiến nghị Bộ Công Thương sớm dự thảo Nghị định kinh doanh xăng dầu mới, thay thế các Nghị định cũ đã ban hành. Đây là Nghị định có tác động lớn tới các thương nhân đầu mối, đây là văn bản pháp luật để thương nhân có định hướng xây dựng bộ máy tổ chức kinh doanh. Đồng thời, đẩy mạnh kiểm tra, rà soát các thương nhân đầu mối, qua đó lành mạnh hóa thị trường xăng dầu.

Petrolimex cũng kiến nghị rà soát hạn ngạch xăng dầu tối thiểu Bộ giao để các thương nhân thực hiện nhằm đảm bảo nguồn hàng trong năm 2024. Đồng thời, Bộ sớm có phương án để bố trí các kho bể, bảo quản hàng dự trữ quốc gia, để thương nhân có đủ kho chứa theo đúng chỉ đạo và sớm ký hợp đồng bảo quản, giúp doanh nghiệp đảm bảo hàng hóa.

6 nhiệm vụ trọng tâm cho năm mới

Sau khi lắng nghe ý kiến của các địa phương, doanh nghiệp ngay từ đầu năm, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đánh giá: Trước, trong và sau Tết công tác chuẩn bị được các địa phương và doanh nghiệp triển khai rất tốt, hàng hóa dồi dào, đa dạng chủng loại.

"Đáng mừng là hàng Việt chiếm thị rất phần lớn trong sức mua của người tiêu dùng, thương hiệu hàng Việt ngày càng được khẳng định", Bộ trưởng nói.

Việc cung ứng điện, xăng dầu cho sản xuất và đời sống của người dân được đảm bảo, không xảy ra tình trạng đứt gãy. Tình hình sản xuất công nghiệp khởi sắc trên phạm vi cả nước khởi sắc, thị trường trong nước phát triển rất mạnh, hoạt động sản xuất, xuất nhập khẩu đạt được kết quả nổi bật. Công tác quản lý thị trường được tiến hành hiệu quả. Các chế độ chính sách đối với người lao động, an toàn môi trường công nghiệp được bảo đảm trên phạm vi cả nước.

"Tháng 1/2024, sản xuất công nghiệp phục hồi mạnh 18,3%, xuất khẩu tăng 42%, nguồn cung các mặt hàng tại thị trường trong nước dồi dào, doanh thu dịch vụ tăng khá. Đây là những tín hiệu khả quan bước đầu cho ngành Công Thương cả nước trong năm 2024", Bộ trưởng chia sẻ.

Bên cạnh những mặt được, Bộ trưởng cũng chỉ ra những vấn đề còn những tồn tại như: Hàng gian, hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, chất lượng không ổn định, tình trạng gian lận thương mại vẫn xảy ra nhất trên môi trường thương mại điện tử; Sản xuất công nghiệp, lưu thông phân phối còn những khó khăn vướng mắc do chồng chéo của các quy định hiện hành, sự rườm rà trong thủ tục hành chính, cũng như các rào cản thương mại mới; Sản xuất, xuất khẩu tiểu ngạch vẫn còn tồn tại ở nhiều địa phương…

"2024 là năm chúng ta buộc phải cán đích các mục tiêu nhiệm kỳ 5 năm (2021- 2026), đây là thách thức không hề nhỏ. Bộ Công Thương bên cạnh việc thực hiện các mục tiêu của Đảng, Nhà nước giao, các mục tiêu của Bộ phải phấn đấu, đồng thời, phải khắc phục các vấn đề các cơ quan chức năng chỉ ra trong thời gian vừa qua", Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh.

Để thực hiện được những mục tiêu đó, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đề nghị các đơn vị thực hiện 6 nhóm nhiệm vụ:

Thứ nhất, các địa phương, các đơn vị chức năng của Bộ cần phải tiếp tục quán triệt và thực hiện nghiêm các chỉ đạo của Trung ương, của Chính phủ, nhất là Nghị quyết 01, 02 năm 2024 và chương trình hành động của Bộ Công Thương về triển khai thực hiện các Nghị quyết này.

Thứ hai, đề nghị các địa phương phát động và tổ chức các phong trào thi đua trong các doanh nghiệp, phấn đấu đạt được các mục tiêu về sản xuất, kinh doanh. Đồng thời, tập trung cao độ việc rà soát nắm bắt kịp thời những khó khăn, vướng mắc của các doanh nghiệp. Tập trung tháo gỡ theo thẩm quyền, đồng thời, kịp thời phản ánh với cấp trên những gì vượt thẩm quyền.

Thứ ba, tập trung triển khai Đề án cơ cấu lại ngành Công Thương giai đoạn từ nay đến năm 2030, tầm nhìn 2045. Đồng thời, triển khai thực hiện quyết liệt, hiệu quả các quy hoạch ngành quốc gia và quy hoạch các địa phương, nhất là quy hoạch trong lĩnh vực năng lượng và khoáng sản.

"Trong lĩnh vực năng lượng, khoáng sản, nếu chúng ta vận dụng kịp thời, triển khai quyết liệt hiệu quả tại các địa phương sẽ tạo ra dư địa và xung lực mới cho các địa phương, đồng thời cung cấp nguyên liệu đầu vào cho hoạt động sản xuất và xuất khẩu. Giảm bớt sự phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu... Đây là cơ sở rất tốt để các địa phương cất cánh", Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh

Thứ tư, đề nghị các địa phương chú trọng thực hiện tốt cung ứng xăng dầu, điện cho sản xuất và đời sống với phương châm trong bất kỳ tình huống nào cũng không để xảy ra đứt gãy nguồn cung. Đồng thời, các địa phương cần tập trung hướng dẫn, giúp đỡ các doanh nghiệp, người sản xuất kinh doanh trong hoạt động sản xuất kinh doanh bám sát tín hiệu thị trường, khai thác hiệu quả các FTA, triển khai thực hiện hiệu quả Đề án xuất khẩu chính ngạch mà Bộ Công Thương đã xây dựng và đã được Thủ tướng Chính phủ thông qua.

"Đã đến lúc chúng ta cần chuyển mạnh mẽ, dứt điểm từ tiểu ngạch sang chính ngạch, gắn với xây dựng thương hiệu hàng Việt", Bộ trưởng chỉ rõ.

Thứ 5, đề nghị các địa phương phối hợp với Bộ Công Thương, cụ thể là Tổng cục Quản lý thị trường với mục tiêu tập trung đấu tranh với hàng gian, hàng giả,… không chỉ ở kênh truyền thống mà trên kênh thương mại điện tử.

"Hội nhập không chỉ đo đếm bằng số các dự án FDI, càng không phải đo đếm bằng các số các FTA được ký hay tăng trưởng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng năm mà quan trọng hơn là chỉ số nội lực của nền kinh tế đất nước, khả năng của các doanh nghiệp Việt tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu. Có như vậy, nền kinh tế của chúng ta mới tăng nhanh và bền vững", Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh.

Thứ 6, đề nghị các đơn vị chức năng khẩn trương tập hợp kiến nghị đề xuất từ các doanh nghiệp, từ người sản xuất nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc hiện hữu. Đồng thời, đề xuất để đưa ra các cơ chế chính sách tạo đột phá, giải phóng nguồn lực trong xã hội, giải phóng nguồn lực các địa phương. Khuyến khích phát triển các doanh nghiệp nội, hình thành, phát triển các doanh nghiệp đủ mạnh, độc lập, tự cường.

Phan Trang