Sản xuất hóa chất thông dụng từ đường

Mặt hàng được thí điểm sản xuất là aniline - hóa chất làm mút xốp thường dùng cho nệm, ghế bành, vật liệu cách nhiệt. Dự án đánh dấu bước tiến nhỏ trong nỗ lực giảm phát thải carbon của ngành hóa chất.

Theo giáo sư Walter Leitner (Đại học Aache), khoảng 1/4 trong số 100 triệu thùng dầu được sản xuất mỗi ngày trên toàn thế giới là cung ứng cho ngành hóa chất. Ông nhấn mạnh rằng ngành cần đổi mới mạnh mẽ.

Sau khi hoàn thành thử nghiệm trong phòng thí nghiệm, từ cuối năm ngoái Covestro đã bắt đầu sản xuất thử aniline từ đường tại một cơ sở rộng 100m2 trên địa bàn thành phố Leverkusen. Sử dụng quy trình do đội ngũ nghiên cứu Đại học Stuttgart phát triển, đường lên men được xử lý bằng hóa chất để cho ra thành phẩm.

Lâu nay aniline được sản xuất từ chất dẫn xuất dầu thô chẳng hạn như naphtha hay benzene. Quy trình hiện tại giải phóng lượng lớn khí CO2.

Sản lượng aniline toàn cầu rơi vào khoảng 6 triệu tấn/năm, trong đó 1 triệu tấn do Covestro cung cấp. Đến nay, dự án tại cơ sở Leverkusen chỉ đóng góp nửa tấn aniline mỗi ngày.

Covestro cung cấp 1 triệu tấn aniline mỗi năm cho toàn cầu

Một số chuyên gia tỏ ý hoài nghi với dự án. Tiến sĩ Jens Guenther (Cơ quan Môi trường liên bang Đức) nhận định sử dụng sinh khối như: ngô, mía, củ cải đường trong sản xuất mặc dù có thể cắt giảm nhiên liệu hóa thạch, nhưng chưa chắc giúp đạt trung hòa carbon.

Cố vấn Janine Korduan (tổ chức phi chính phủ BUND) cũng chỉ ra rằng nông nghiệp công nghiệp tạo ra CO2 và metan thông qua chuyển đổi đất đai cũng như sản xuất phân bón, thuốc trừ sâu, đồng thời tiêu thụ nhiều nước, gây thiệt hại lớn về đa dạng sinh học.

Không chỉ Covestro, nhiều công ty Đức cũng tìm cách giảm sử dụng nhiên liệu hóa thạch. “Ông lớn” ngành hóa chất BASF đang khám phá tiềm năng dùng chất thải hữu cơ, nông sản hoặc dầu thực vật sản xuất hóa chất cơ bản như aniline.

Nỗ lực trên phải đối mặt không ít thách thức. Nguồn cung nguyên liệu đầu vào khó đảm bảo khi quá trình chuyển đổi xanh khiến nhu cầu tăng mạnh, phương pháp sản xuất xanh hơn đòi hỏi chi phí cao hơn. Thành viên ban quản trị Covestro Thorsten Dreier thừa nhận việc mở rộng quy mô sẽ chỉ hợp lý nếu quy trình sản xuất aniline từ đường giúp giảm đáng kể CO2 phát thải cũng như đem lại lợi nhuận.

Một thách thức lớn khác với Đức là thuyết phục doanh nghiệp xây dựng nhà máy mới tốn kém hơn. Ngành hóa chất châu Âu đang chìm trong khủng hoảng do cuộc chiến Ukraine đẩy giá điện lên cao. Nhiều đơn vị hiện tập trung chuyển dây chuyền sản xuất đến quốc gia chi phí thấp hơn thay vì mở rộng hoạt động trong nước.

Cẩm Bình