Sáng kiến cửa kín nước liên động kiểu đóng, mở nhanh trên tàu thủy
Đến công tác tại Nhà máy X46, Cục Kỹ thuật (Quân chủng Hải quân), trong lúc tham quan, tìm hiểu về quy trình đóng tàu tại các phân xưởng, chúng tôi được chứng kiến nhân viên nhà máy đang lắp đặt một loại cửa thép khá lạ mắt cho chiếc tàu vận tải sắp hoàn thiện. Tìm hiểu, được biết, đó là loại cửa kín nước liên động kiểu đóng, mở nhanh, một sáng kiến do Thiếu tá Trần Văn Tỉnh, Quản đốc Phân xưởng Vỏ thiết kế, chế tạo và hiện nay đã được áp dụng rộng rãi trong toàn đơn vị.
Theo Đại tá Đặng Ngọc Đảo, Giám đốc nhà máy, hệ thống cửa kín nước liên động kiểu đóng, mở nhanh trên tàu thủy là một trong những sáng kiến tiêu biểu trong phong trào phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật của nhà máy thời gian gần đây. Trước đây, quá trình đóng tàu, đơn vị thường chế tạo cửa kín nước lắp đặt trên boong, vách, mạn cabin theo một số dạng như: Cửa gồm nhiều tai hồng, tay khóa; cửa có tay kiểu liên động không có trợ lực; cửa có vô lăng điều khiển không có trợ lực... Các loại cửa này có ưu điểm là kết cấu đơn giản, dễ chế tạo, song việc đóng, mở tốn rất nhiều thời gian, lại khiến thủy thủ đoàn khó thao tác, sử dụng. Hơn nữa, những loại cửa này tính thẩm mỹ không cao, khả năng kín nước còn hạn chế, dễ bị kẹt cứng do han gỉ và va chạm cơ khí. Từ thực tế đó, Thiếu tá Trần Văn Tỉnh đã đề xuất ý tưởng và trực tiếp thiết kế, chế tạo thành công hệ thống cửa kín nước liên động kiểu đóng, mở nhanh.
Sản phẩm hệ thống cửa kín nước liên động kiểu đóng mở nhanh đang chuẩn bị lắp vào tàu.
Tìm hiểu, chúng tôi nhận thấy, cửa kín nước liên động kiểu đóng, mở nhanh được thiết kế dựa trên nguyên lý truyền động bánh răng. Cụ thể, khi người điều khiển quay vô lăng, sẽ làm quay bánh răng gắn đồng trục, tác động tới các thanh dẫn rồi các ổ khóa, làm các ổ khóa gắn trên cửa xoay ép chặt cửa với boong, vách tàu thông qua vấu cài. Về cấu tạo, hệ thống cửa bao gồm 3 phần chính: Tấm cửa kín nước được làm bằng nhôm hoặc thép chắc chắn, dày 5mm; 4 ổ khóa ép kín nước thông qua gioăng cao su trên viền cửa; hệ thống dẫn động với bánh răng kết nối với 4 thanh dẫn động liên kết kiểu khớp quay. Thiếu tá Trần Văn Tỉnh cho biết, vật liệu, linh kiện dùng để chế tạo cửa được tận dụng, lấy từ kho vật tư của nhà máy, là loại dễ tìm kiếm trên thị trường. Toàn bộ khâu gia công, chế tạo hệ thống cửa đều do anh và các đồng nghiệp tự làm, giúp tiết kiệm chi phí. Khi đưa vào ứng dụng đã cho thấy hiệu quả cao nhờ sự nhẹ nhàng, thuận tiện trong điều khiển, cũng như khả năng kín nước cao. Khi tàu cơ động làm nhiệm vụ huấn luyện chiến đấu và hành trình trên biển, độ an toàn của cửa vẫn đáp ứng tốt. Hiện nay, hệ thống cửa kín nước liên động kiểu đóng mở nhanh đang được chế tạo hàng loạt tại nhà máy và sử dụng rộng rãi trên nhiều loại tàu hải quân và dân sự.
