Sắp có Thông tư mới quy định quản lý, khai thác hạ tầng đường sắt
Đường sắt Việt Nam vừa trình Bộ Xây dựng dự thảo Thông tư quy định về quản lý, khai thác kết cấu hạ tầng đường sắt, nhằm cụ thể hóa các quy định mới của Luật Đường sắt 2025 và phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.
Theo Cục Đường sắt Việt Nam, Luật Đường sắt 2025 có hiệu lực từ ngày 1/1/2026, trong đó giao Bộ trưởng Bộ Xây dựng quy định chi tiết một số nội dung liên quan đến công tác quản lý, khai thác và bảo trì hạ tầng đường sắt.
Vì vậy, việc ban hành thông tư mới là cần thiết nhằm kế thừa các quy định hiện hành tại 9 thông tư đang áp dụng ổn định, đồng thời cập nhật, bổ sung các nội dung phù hợp với luật mới và yêu cầu thực tiễn quản lý ngành.

Dự thảo Thông tư quy định về quản lý, khai thác kết cấu hạ tầng đường sắt sửa đổi, bổ sung nhiều nội dung phù hợp với Luật Đường sắt 2025 (Ảnh: minh họa).
Dự thảo thông tư cũng hướng tới đơn giản hóa, cắt giảm thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh trong lĩnh vực đường sắt; tăng cường phân cấp quản lý, thúc đẩy ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong quản lý và khai thác hạ tầng.
Cục Đường sắt VN cho biết, việc phân định rõ vai trò, trách nhiệm của từng chủ thể trong hệ thống quản lý là yêu cầu trọng tâm, đặc biệt trong bối cảnh triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.
Dự thảo Thông tư gồm 11 chương, 116 điều và 34 phụ lục, quy định cụ thể các nội dung: Điều kiện, trình tự, thủ tục kết nối ray giữa các tuyến đường sắt; quy định về đường ngang, quản lý và bảo trì công trình hạ tầng đường sắt quốc gia (cả vốn Nhà nước và ngoài nhà nước);
Cấp, gia hạn giấy phép xây dựng công trình thiết yếu trong phạm vi đất dành cho đường sắt; phòng chống, khắc phục thiên tai, sự cố hạ tầng; xây dựng biểu đồ chạy tàu, công lệnh tải trọng, tốc độ; hệ thống quản lý và chứng nhận an toàn vận hành.
Đáng chú ý, dự thảo đã bổ sung nhiều quy định mới liên quan đến trách nhiệm của các chủ thể trong quản lý, khai thác hạ tầng đường sắt địa phương và công trình đường sắt được đầu tư bằng nguồn vốn ngoài ngân sách.
Chủ sở hữu công trình đường sắt sẽ phải chịu trách nhiệm về quản lý, bảo trì, vận hành và duy trì điều kiện an toàn đối với tuyến đường do mình đầu tư, cũng như việc xây dựng và thực hiện biểu đồ chạy tàu.
Về phân quyền, phân cấp, dự thảo quy định việc chuyển giao một số thẩm quyền từ Bộ Xây dựng về UBND cấp tỉnh, bao gồm: Cấp, gia hạn giấy phép xây dựng, cải tạo, nâng cấp và bãi bỏ đường ngang do địa phương quản lý; kiểm tra, giám sát trách nhiệm và nghĩa vụ của các chủ thể trong hệ thống quản lý an toàn vận hành đường sắt địa phương, bao gồm cả đường sắt đô thị.