Sắp diễn ra Diễn đàn Logistics Việt Nam năm 2024 tại Bà Rịa - Vũng Tàu

Cần sớm thành lập khu thương mại tự do tại tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu

Trong bối cảnh Việt Nam hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế khu vực và thế giới, tham gia tích cực vào các hiệp định thương mại tự do và với lợi thế địa kinh tế, việc nghiên cứu, đề xuất triển khai xây dựng, thành lập và phát triển mô hình các khu thương mại tự do nên được thực hiện sớm để tận dụng thời cơ, góp phần đưa ngành dịch vụ logistics Việt Nam có nhiều cơ hội phát triển và tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng logistics toàn cầu.

Tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu là một tỉnh ven biển thuộc vùng Đông Nam Bộ, nằm trong Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, ở vị trí cửa ngõ ra Biển Đông của các tỉnh trong vùng Đông Nam Bộ, kết nối với TP HCM và các tỉnh, thành phố khác bằng đường bộ, đường thủy nội địa và đường hàng không.

Bà Rịa - Vũng Tàu, tỉnh cửa ngõ vươn ra biển của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Nguồn: Shutterstock.

Trong những năm vừa qua, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã có nhiều thành tích trong việc thu hút FDI, phát triển sản xuất, đẩy mạnh xuất khẩu, đóng vai trò dẫn dắt trong liên kết vùng của Đông Nam Bộ. Nhờ nguồn thu ngân sách từ dầu khí, đầu tư phát triển công nghiệp, kinh tế cảng biển và dịch vụ, tỉnh đã có sự chuyển biến tích cực với cơ sở hạ tầng giao thông được đầu tư hoàn chỉnh, đồng bộ và là một trong những đô thị dẫn đầu cả nước về thu nhập bình quân đầu người. Đến năm 2030, tỉnh sẽ tập trung nâng cao tỷ lệ ngành dịch vụ trong cơ cấu kinh tế, trong đó đặc biệt chú trọng về du lịch, tài chính, cảng biển và logistics.

Bên cạnh đó, theo Nghị quyết số 24 ngày 7/10/2022 về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Đông Nam Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 của Bộ Chính trị và Quyết định số 370 ngày 4/5/2024 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch vùng Đông Nam Bộ thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã định hướng việc "hình thành khu thương mại tự do gắn với cảng biển tại khu vực Cái Mép Hạ tại tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu”.

Quyết định số 200 ngày 14/2/2017 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt cũng giao nhiệm vụ “hỗ trợ nâng cao hiệu quả khai thác, tiếp thị và mở rộng nguồn hàng, nâng cao lưu lượng hàng hóa tại cụm cảng Cái Mép - Thị Vải thuộc tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, đưa cụm cảng trở thành đầu mối thu gom và trung chuyển hàng hóa trong khu vực”.

Vì vậy, việc sớm thành lập khu thương mại tự do tại tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu sẽ là đòn đẩy quan trọng góp phần hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, thu hút các nguồn vốn đầu tư, tạo sự cộng hưởng nhằm khơi dậy các tiềm năng sẵn có của địa phương này.

Để truyền tải thông điệp này, VLF 2024 do Bộ Công Thương phối hợp với UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu tổ chức sẽ có chủ đề “Khu thương mại tự do - giải pháp đột phá thúc đẩy tăng trưởng logistics”. Đây cũng là chủ đề của Báo cáo Logistics Việt Nam 2024 sẽ được công bố trong khuôn khổ diễn đàn.

Dự kiến sự kiện sẽ diễn ra vào đầu tháng 12/2024 tại Khách sạn The Grand Hồ Tràm tại xã Phước Thuận, huyện Xuyên Mộc, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu.

Đây là lần thứ 12 diễn đàn được tổ chức. Diễn đàn năm nay diễn ra trong bối cảnh có nhiều đặc điểm mới như: việc triển khai các hiệp định thương mại tự do song phương, đa phương và thế hệ mới đòi hỏi doanh nghiệp phải nỗ lực nâng cao sức cạnh tranh.

Xu hướng phát triển bùng nổ của thương mại điện tử và thương mại điện tử xuyên biên giới, cùng với yêu cầu ngày càng cao về logistics xanh và phát triển bền vững vừa là cơ hội và cũng là thách thức với ngành dịch vụ logistics Việt Nam.

Kinh tế thế giới năm 2024 dự báo tiếp tục gặp nhiều khó khăn, thách thức. Gia tăng căng thẳng địa chính trị, xung đột quân sự giữa Nga - Ukraine diễn biến phức tạp và kéo dài, xung đột tại Dải Gaza leo thang, các cuộc tấn công hoạt động vận tải tại Biển Đỏ đã ảnh hưởng tới chuỗi cung ứng hàng hóa toàn cầu.

Năm 2024 cũng là năm nước rút để các Bộ, ngành, địa phương tập trung nguồn lực, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để hoàn thành các nhiệm vụ được giao nhằm đạt được mục tiêu về phát triển dịch vụ logistics đặt ra tại Quyết định số 221 ngày 22/02/2021 của Thủ tướng Chính phủ sửa đổi, bổ sung Quyết định số 200 ngày 14/2/2017 phê duyệt Kế hoạch hành động nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển dịch vụ logistics Việt Nam đến năm 2025.

Đồng thời, chuẩn bị cho việc hoàn thiện và ban hành Chiến lược phát triển dịch vụ logistics Việt Nam thời kỳ 2025 - 2035, tầm nhìn đến năm 2050 với những định hướng lớn và giải pháp đột phá để tiếp tục tận dụng thời cơ, đưa ngành dịch vụ logistics Việt Nam thành một ngành dịch vụ mũi nhọn, nâng cao năng lực cạnh tranh của hàng hóa nói riêng và nền kinh tế nói chung.

Do đó, việc tổ chức VLF 2024 còn có ý nghĩa giúp thiết lập cơ chế phối hợp, đối thoại thường xuyên giữa cơ quan quản lý Nhà nước với các doanh nghiệp logistics trong và ngoài nước, tạo mối liên hệ gắn kết và thúc đẩy tăng trưởng logistics với sản xuất và xuất nhập khẩu hàng hóa.

Đây cũng là dịp để các bên thảo luận, đề xuất và kiến nghị triển khai nhiều giải pháp nhằm phát triển dịch vụ logistics, được xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong phát triển kinh tế đất nước.

Việt Nam thuộc Top 5 nước có hiệu quả logistics dẫn đầu khu vực ASEAN

Logistics từ lâu đã là một ngành dịch vụ quan trọng trong cơ cấu tổng thể nền kinh tế quốc dân, đóng vai trò hỗ trợ, kết nối và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của cả nước cũng như từng địa phương, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế.

Cảng Gemalink, cảng nước sâu duy nhất tại khu vực cụm cảng Cái Mép - Thị Vải. Nguồn: UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu.

Theo Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam (VLA), tốc độ phát triển của ngành logistics tại Việt Nam ở Việt Nam những năm gần đây đạt khoảng 14% - 16%, với quy mô khoảng 40 - 42 tỷ USD/năm.

Còn theo xếp hạng của Ngân hàng Thế giới (World Bank), Việt Nam hiện đứng thứ 43/155 nước về hiệu quả logistics và thuộc nhóm 5 nước dẫn đầu ASEAN (sau Singapore, Malaysia, Thái Lan và cùng thứ hạng với Philippines). Với tốc độ phát triển hàng năm đạt từ 14 - 16%, đây là một trong những ngành dịch vụ tăng trưởng nhanh và ổn định nhất của Việt Nam trong thời gian qua.

Tính chung cả năm 2023, kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam đạt mức 681 tỷ USD, bằng 158% GDP cả nước. Theo dự báo mới nhất của Standard Chartered, Việt Nam sẽ là một trong những nhân tố chính đóng góp vào tăng trưởng thương mại toàn cầu với kim ngạch xuất khẩu dự kiến đạt 618 tỷ USD vào năm 2030, với tốc độ tăng trưởng hàng năm là 7%. Kim ngạch nhập khẩu đến năm 2030 dự kiến đạt 578 tỷ USD, tăng bình quân 6,9%/năm.

Hiện nay, Việt Nam được đánh giá có nhiều cơ hội để thúc đẩy phát triển ngành dịch vụ logistics với hạ tầng giao thông đường bộ, cảng hàng không, cảng biển, kho bãi, hạ tầng thương mại, trung tâm logistics không ngừng được mở rộng với quy mô lớn, rộng khắp; các dịch vụ đi kèm đã, đang đáp ứng kịp thời những yêu cầu hết sức đa dạng của thị trường.

Các thủ tục, thời gian thông quan đối với hàng xuất khẩu cũng đã cải thiện đáng kể. Đặc biệt, thời gian gần đây đã có sự bùng nổ về thương mại điện tử và logistics cho thương mại điện tử. Năm 2023, quy mô thị trường thương mại điện tử bán lẻ Việt Nam đạt 20,5 tỷ USD, tăng khoảng 4 tỷ USD (tương đương 25%) so với năm 2022.

Với kết quả đó, Việt Nam được xếp vào nhóm 10 quốc gia có tốc độ tăng trưởng thương mại điện tử hàng đầu thế giới tính đến thời điểm hiện tại, theo Statista. Những thay đổi trong thương mại điện tử trên thế giới và tại Việt Nam đã góp phần thúc đẩy ngành logistics Việt Nam cải thiện phương thức cung cấp dịch vụ ngày càng chuyên nghiệp và hiệu quả hơn.

Thu Thảo