Sắp tới, phụ nữ sinh đủ 2 con được ưu tiên mua nhà ở xã hội?

Theo Báo Sức khỏe & Đời sống, sáng 23/10, sau khi Chính phủ trình Quốc hội dự án Luật Dân số và dự án Luật Phòng bệnh, Quốc hội đã tiến hành thảo luận tại Tổ về các dự án luật trên.

Phát biểu làm rõ một số ý kiến của ĐBQH, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan nhấn mạnh, vấn đề dân số là một trong những vấn đề quan trọng và đã được đề cập trong nhiều văn kiện của Đảng, Nhà nước. Gần đây nhất, Nghị quyết 72-NQ/TW ngày 9/9/2025 của Bộ Chính trị cũng có nhiều định hướng quan trọng về chính sách dân số.

Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho hay, thời gian qua, chính sách dân số chủ yếu được triển khai thực hiện theo Pháp lệnh Dân số. Tuy nhiên, Việt Nam đang đối mặt với tình trạng già hóa dân số và tỷ lệ sinh thay thế ngày càng giảm, đặt ra yêu cầu phải có những giải pháp căn cơ, cấp bách. Do đó, Chính phủ đã giao Bộ Y tế khẩn trương xem xét, rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan.

Luật Dân số 2025 sẽ thay thế Pháp lệnh 06/2003/PL-UBTVQH11 ngày 9/1/2003 của Ủy ban thường vụ Quốc hội về dân số.

Theo đó, tại Dự thảo Luật Dân số 2025 đã có nhiều đề xuất sửa đổi, bổ sung một số điều của các luật có liên quan đến dân số. Trong đó có chế độ thai sản của lao động nữ tại Bộ luật Lao động 2019, Luật Bảo hiểm xã hội 2024, chính sách nhà ở xã hội tại Luật Nhà ở 2023 và chính sách bình đẳng giới trong lĩnh vực y tế tại Luật Bình đẳng giới năm 2006.

Theo Dự thảo Luật Dân số quy định hỗ trợ tài chính khi sinh con đối với phụ nữ dân tộc ít người, phụ nữ sinh đủ 2 con trước 35 tuổi, phụ nữ ở địa phương có mức sinh thấp. Ảnh minh họa: TL

Dưới đây là những điểm đáng chú ý của Dự thảo Luật Dân số 2025:

Dự thảo Luật Dân số quy định các hành vi bị nghiêm cấm như:

- Tuyên truyền, phổ biến hoặc đưa ra những thông tin có nội dung trái với chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước ảnh hưởng xấu đến công tác dân số.

- Cản trở việc tuyên truyền, vận động phổ biến thông tin, tư vấn về dân số, kế hoạch hóa gia đình.

- Lựa chọn giới tính thai nhi dưới mọi hình thức, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 15 Luật này.

- Cưỡng bức, ép buộc, khuyến khích, động viên, tư vấn việc phá thai vì lý do giới tính.

- Kỳ thị, phân biệt đối xử trong chăm sóc sức khỏe sinh sản.

- Nhân bản người vô tính.

Dự thảo luật cũng quy định về duy trì mức sinh thay thế. Các biện pháp để duy trì mức sinh thay thế gồm tăng thời gian nghỉ thai sản khi sinh con thứ hai, phụ nữ được nghỉ thêm 1 tháng, nam giới được nghỉ thêm 5 ngày làm việc khi vợ sinh con.

Điểm đáng lưu ý, dự thảo luật quy định hỗ trợ tài chính khi sinh con đối với phụ nữ dân tộc ít người, phụ nữ sinh đủ 2 con trước 35 tuổi, phụ nữ ở địa phương có mức sinh thấp.

Ngoài ra, dự thảo luật cũng ưu tiên mua hoặc thuê nhà ở xã hội theo quy định của pháp luật về nhà ở đối với phụ nữ sinh đủ 2 con hoặc nam giới có 2 con đẻ mà không có vợ hoặc vợ đã chết. Chính phủ sẽ quy định nội dung và mức hỗ trợ tối thiểu.

Theo VietnamNet, trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh cho biết, Ủy ban đề nghị bổ sung một điều quy định chính sách của Nhà nước về công tác dân số tại chương quy định chung; thể hiện khung chính sách tổng thể định hướng cho công tác dân số (như bảo đảm điều kiện sống, nhà ở, giáo dục, chăm sóc sức khỏe).

Về việc duy trì mức sinh thay thế, Ủy ban đề nghị nghiên cứu có các biện pháp tổng thể, căn cơ, toàn diện nhằm đạt được mức sinh thay thế bền vững; nghiên cứu quy định theo hướng hỗ trợ tài chính đối với phụ nữ sinh đủ 2 con, trong đó nhóm phụ nữ sinh đủ 2 con trước 35 tuổi ở mức hỗ trợ cao hơn; làm rõ tiêu chí "địa phương có mức sinh thấp".

Ủy ban đề nghị tiếp tục rà soát sửa đổi, bổ sung Luật Nhà ở để bảo đảm tính khả thi của quy định ưu tiên mua hoặc thuê nhà ở xã hội đối với một số nhóm đối tượng.

Cũng theo Báo Sức khỏe & Đời sống, thảo luận tại tổ liên quan đến Luật Dân số, ĐBQH Trần Thị Hiền - Đoàn ĐBQH tỉnh Ninh Bình tán thành với sự cần thiết ban hành Luật Dân số. Đây là bước phát triển quan trọng đánh dấu việc chuyển hướng chính sách từ dân số kế hoạch hóa gia đình sang dân số và phát triển.

Theo đại biểu, nếu như trước đây mục tiêu chính của chính sách dân số là kiểm soát mức sinh để ổn định quy mô dân số, thì nay, trong bối cảnh bước vào giai đoạn già hóa nhanh, giảm sinh, mất cân bằng giới tính khi sinh đòi hỏi phải khẩn trương luật hóa cách tiếp cận mới, coi dân số là nguồn lực quan trọng cho phát triển bền vững.

ĐBQH Trần Thị Vân - Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Ninh bày tỏ sự nhất trí cao với việc mở rộng phạm vi của luật. Theo bà Vân, đoàn Bắc Ninh đã tổ chức lấy ý kiến rất sâu rộng và đồng tình cao với việc dự luật chuyển trọng tâm từ kế hoạch hóa gia đình sang các vấn đề toàn diện về quy mô, cơ cấu, chất lượng và già hóa dân số.

Đại biểu đánh giá các chính sách trong dự thảo có tính nhân văn rất cao, phù hợp bối cảnh mới. "Đặc biệt là việc chúng ta khuyến khích thay vì áp đặt. Cần trao quyền cho người dân tự quyết định số con. Điều này thể hiện sự tôn trọng quyền con người, phù hợp xu hướng quốc tế và là giải pháp đối phó với sự già hóa dân số của Việt Nam", đại biểu Vân nhấn mạnh.

L.Vũ (th)