Sắp xếp bộ máy: Gia cố cơ chế, chính sách để phát huy lực lượng được đào tạo
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh đề nghị Bộ Nội vụ tiếp cận sâu hơn khi hoàn thiện dự thảo Luật Việc làm như về phát triển kỹ năng nghề, bố trí việc làm chung cho các đối tượng, trong đó đặc biệt quan tâm người nghỉ sau sắp xếp tổ chức bộ máy.
Chiều 25/3, kết luận phiên họp đại biểu Quốc hội chuyên trách cho ý kiến về Luật Việc làm (sửa đổi), Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh cho biết, số lượng cán bộ, công chức, viên chức bị ảnh hưởng khi tinh gọn bộ máy trước đây khoảng 100.000 người. Tuy nhiên, con số này cao hơn khi tiến hành sáp nhập tỉnh, bỏ cấp huyện và tiếp tục sắp xếp cấp xã.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh điều hành phiên thảo luận về dự án Luật Việc làm (sửa đổi)
Tuy nhiên, theo bà, “con số có thể 100.000 nhân với 2 hay nhân với n cũng chưa có cơ quan nào chính thức thông báo số người ảnh hưởng do sắp xếp tổ chức bộ máy”.
Do đó, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Bộ Nội vụ tiếp cận sâu hơn khi hoàn thiện dự thảo luật, thêm nội dung liên quan phát triển kỹ năng nghề, bố trí việc làm chung cho các đối tượng, trong đó đặc biệt quan tâm đối tượng nghỉ sau sắp xếp.
Cũng theo bà, đối tượng nghỉ ở khu vực công sắp tới không phải chỉ còn 2 năm, 3 năm hay 4 năm công tác mà lên tới cả 10 năm, song chưa có thống kê phân tích dữ liệu xem trong số đó có bao nhiêu người còn 2 năm, 3 năm hay 10 năm thì đến tuổi nghỉ hưu. Thậm chí, việc phân tích có thể sâu hơn như có bao nhiêu người được đào tạo, trình độ chuyên môn khác nhau.
Phó Chủ tịch Quốc hội mong Luật Việc làm lần này lưu ý sâu hơn xây dựng mô hình việc làm linh hoạt và cơ chế chính sách cho người bị ảnh hưởng sau sắp xếp rời khu vực công sang khu vực tư.
“Luật lần này đề cập cả việc làm cho người cao tuổi, trong khi người bị ảnh hưởng do sắp xếp chưa phải người cao tuổi, với số lượng có thể hơn 200 nghìn, đang ở độ tuổi chín về kinh nghiệm” – bà Nguyễn Thị Thanh nhấn mạnh và một lần nữa đề nghị quan tâm thiết kế cơ chế, chính sách hỗ trợ đào tạo lại nghề, ưu tiên tuyển dụng vào DN và khu vực công không hưởng lương từ ngân sách nhà nước.
“Gia cố thêm cơ chế, chính sách để tiếp tục phát huy kinh nghiệm cũng như lực lượng được đào tạo trong quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy”, bà Nguyễn Thị Thanh nói.
Góp ý vào dự án luật trước đó, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (đoàn Hải Dương) quan tâm đến quy định người lao động hưởng tiền lương theo sản phẩm tại các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh thì người sử dụng lao động thực hiện đóng bảo hiểm thất nghiệp hàng tháng, 3 tháng hoặc 6 tháng một lần.
Nữ đại biểu đề nghị quy định thêm việc lựa chọn thời gian đóng “phải được đăng ký với cơ quan bảo hiểm”. Điều này vẫn tạo điều kiện để người sử dụng lao động trong các trường hợp này được linh hoạt lựa chọn thời gian đóng bảo hiểm thất nghiệp phù hợp nhưng vẫn tăng tính trách nhiệm của người sử dụng lao động.

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga phát biểu thảo luận tại hội nghị
Liên quan đến mức hưởng, thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp, đại biểu đoàn Hải Dương đồng tình với quy định “thời gian đóng bảo hiểm thất nghiệp trên 144 tháng thì không được bảo lưu”.
Đại biểu cho rằng, trong nền kinh tế hiện nay, khoảng thời gian tối đa 12 tháng được hưởng trợ cấp thất nghiệp như dự thảo, cũng đủ dài để người lao động có thời gian tìm kiếm công việc mới.
“Việc giới hạn thời gian tối đa được hưởng trợ cấp thất nghiệp cũng là động lực để người lao động cố gắng phải tìm việc làm trong thời gian đó, tránh tạo sự ỷ lại vào chế độ bảo hiểm, góp phần thúc đẩy người trong độ tuổi lao động tham gia vào thị trường lao động”, theo bà Nga.
Về trách nhiệm thông báo về việc tìm kiếm việc làm của người lao động, đại biểu tán thành quy định người lao động đang hưởng trợ cấp thất nghiệp phải thông báo về việc tìm kiếm việc làm. Tuy nhiên, theo bà, việc thông báo bằng hình thức trực tiếp, hay trực tuyến hay qua các phương tiện khác, nên trao quyền để người hưởng trợ cấp thất nghiệp được lựa chọn.
“Theo tôi, nên đơn giản và đa dạng hóa hình thức thông báo về việc tìm kiếm việc làm trực tiếp hoặc trực tuyến hoặc bằng nhiều cách khác nhau, để người hưởng trợ cấp thất nghiệp tập trung dành thời gian tìm kiếm việc làm một cách sớm nhất, góp phần tạo ra giá trị cho xã hội”, bà Nga nêu quan điểm.
Ở góc độ khác, đại biểu Trần Văn Khải (đoàn Hà Nam) cho rằng việc sửa đổi Luật Việc làm lần này là cơ hội vàng để thể chế hóa các định hướng chiến lược của Nghị quyết 57, biến chính sách việc làm thành lợi thế cạnh tranh quốc gia trong kỷ nguyên số.
Nếu tập trung sửa đổi theo các trọng tâm về nhân lực số, hạ tầng số và việc làm sáng tạo, luật mới sẽ giúp xây dựng một thị trường lao động năng động, thông minh, thu hút nhân tài, hỗ trợ hiện thực hóa những ý tưởng đổi mới sáng tạo.
Dự án Luật Việc làm sẽ được trình Quốc hội xem xét thông qua tại Kỳ họp thứ 9, dự kiến khai mạc vào đầu tháng 5 tới.