'Thủ phủ xi măng' sẽ là thành phố carbon thấp đầu tiên tại Thái Lan?

Saraburi là một tỉnh thuộc miền Trung Thái Lan, khu vực tập trung nhiều nhất các nhà máy xi măng. Hơn 80% sản lượng xi măng của Thái Lan được sản xuất tại đây. Chính vì thế, Saraburi gặp rất nhiều vấn đề về ô nhiễm môi trường. Theo báo cáo hướng dẫn giảm phát thải nhà kính cấp tỉnh, năm 2015, Saraburi phát thải ra 27,93 triệu tấn CO2; trong đó, quá trình công nghiệp chiếm hơn 68,3%, ngành năng lượng đứng thứ hai với 16,9%.

Trước thực trạng đó, thống đốc tỉnh Saraburi đã "bắt tay" với Hiệp hội các nhà sản xuất xi măng Thái Lan (TCMA), Văn phòng Hội đồng chính sách đổi mới và nghiên cứu khoa học giáo dục đại học quốc gia (NXPO) xây dựng mô hình “Saraburi Sandbox - Thành phố carbon thấp”, kiểu mẫu đầu tiên của Thái Lan. Dự án kết nối các lĩnh vực công, nông nghiệp và cộng đồng, mở đường cho hệ sinh thái đô thị phát thải ròng bằng 0.

Tại Hội nghị chuyên đề ESG 2023, Thủ tướng Thái Lan Srettha Thavisin kêu gọi tất cả bên liên quan cùng tham gia thiết lập mô hình “Saraburi Sandbox”.

Xây dựng “Saraburi Sandbox” tại Thái Lan. Ảnh: BK

Ông Bancha Chaowarin, Thống đốc tỉnh Saraburi, cho biết, “Saraburi Sandbox” là kết quả của sự hợp tác đối tác công tư (PPP). Động lực chính của dự án là khu vực tư nhân với sự hỗ trợ của chính phủ và đóng góp của các bên, triển khai nhiều dự án thí điểm như chuyển đổi sang năng lượng sạch, thúc đẩy công nghiệp xanh, sử dụng xi măng thủy lực trong tất cả dự án xây dựng tại Saraburi, quản lý chất thải bằng công nghệ, mở rộng các khu vực xanh,...

Theo ông Kitipong Promwong, Chủ tịch NXPO, nhiều hoạt động đã được triển khai.

Từ năm 2024, các công trình xây dựng tại đây phải sử dụng xi măng carbon thấp hơn.

Về nông nghiệp, người dân được hướng dẫn kỹ thuật tưới tiêu luân phiên trong canh tác lúa nhằm giảm lượng nước tiêu thụ, chi phí và khí thải nhà kính. Trên những khu vực đất không còn khả năng canh tác, nông dân trồng cỏ voi - loại cây trồng dùng làm nguyên liệu cho sản xuất viên nén gỗ. 38 khu rừng cộng đồng cũng được thiết lập nhằm tăng khả năng hấp thụ khí nhà kính, tạo tiền đề cho du lịch sinh thái.

Ông Kitipong Promwong chia sẻ, đây đều là những hoạt động giảm carbon phát thải, góp phần bảo đảm sinh kế cho người dân địa phương.

Lãnh đạo Liên đoàn Công nghiệp tỉnh Saraburi cho rằng, cần tự do hóa thương mại điện sạch thông qua hiện đại hóa lưới điện. Lĩnh vực công và tư nhân cần tận dụng chung mạng lưới điện để tiếp cận đường truyền thuận tiện hơn.

Hợp tác xây dựng “Saraburi Sandbox”. Ảnh: BK

Ngoài ra, cần có chính sách để khuyến khích doanh nghiệp phát triển các công nghệ lưu trữ pin hiệu quả, tiết kiệm chi phí, có thêm các nguồn năng lượng hơn. Ba ngành công nghiệp chủ chốt tại Thái Lan gồm bao bì, ôtô, xây dựng bắt tay chuyển đổi sang nền kinh tế tuần hoàn.

Ông Chana Poomee, Chủ tịch Hiệp hội các nhà sản xuất xi măng Thái Lan, thông tin, xi măng là ngành công nghiệp chính của tỉnh Saraburi. Hiệp hội thu hút các thành viên thông qua việc sử dụng các cơ chế đổi mới, công nghệ và hỗ trợ quốc tế, để cùng hợp tác trong hệ sinh thái đô thị của Saraburi, thúc đẩy ngành công nghiệp xanh.

Hoạt động đổi mới trong lĩnh vực xi măng gồm: nghiên cứu phát triển vật liệu thay thế clinker nhằm giảm phát thải CO2 trong quá trình sản xuất và cải thiện tính chất của xi măng bằng công nghệ nano; phát triển các sản phẩm bê tông thải ít khí CO2 hơn trong quá trình sản xuất và xây dựng; phát triển công nghệ để tăng hiệu quả, giảm thời gian, nhân công và lãng phí trong xây dựng; nghiên cứu và phát triển sinh khối và nhiên liệu có nguồn gốc từ rác thải (RDF) để thay thế than; nghiên cứu và phát triển công nghệ thu hồi, sử dụng và lưu trữ carbon (CCUS).

Bên cạnh đó, Thái Lan cũng sử dụng xi măng thủy lực nhằm hướng đến phát triển sản phẩm xi măng thân thiện với môi trường. Công nghệ in phun xi măng 3D được thiết kế để giảm chất thải xây dựng.

“Saraburi Sandbox” đang bước vào giai đoạn đầy thử thách trong việc thúc đẩy sự hiểu biết và phối hợp giữa các cơ quan và cộng đồng địa phương. Tuy nhiên, còn một chặng đường dài phía trước để đạt được Net Zero.

Chia sẻ về việc lựa chọn Saraburi để triển khai dự án này, ông Thammasak Sethaudom, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành của SCG, một trong những doanh nghiệp luôn tiên phong trong việc đẩy mạnh sáng kiến, cho biết rằng đây là tỉnh có tiềm năng thể hiện quá trình chuyển đổi của Thái Lan sang xã hội carbon thấp. Thực tế, Saraburi có hoạt động kinh tế đa dạng, gồm công nghiệp nặng, nông nghiệp, du lịch sinh thái. Saraburi nếu chuyển đổi thành công có thể thúc đẩy các tỉnh khác làm theo được.

Theo Bangkok Post, TCMA

Duy Anh