Sau 18 năm, Vành đai 2 TPHCM vẫn chờ ngày khép kín

Phối cảnh Vành đai 2 TPHCM đi qua TP Thủ Đức.

Mắc kẹt giữa 2 mùa mưa, nắng

Một trong những điểm nghẽn lớn của dự án Vành đai 2 chính là đoạn 3, dài 2,7km, kết nối từ đường Phạm Văn Đồng đến nút giao Gò Dưa - Quốc lộ 1, nằm trên địa bàn TP Thủ Đức. Được khởi công từ năm 2017 theo hình thức hợp tác công tư (xây dựng - chuyển giao), đoạn này có tổng vốn đầu tư lên đến hơn 2.700 tỷ đồng.

Tuy nhiên, đến năm 2020, công trình buộc phải tạm dừng khi mới đạt gần 44% khối lượng thi công. Từ đó đến nay suốt 5 năm ròng, dự án gần như “án binh bất động” và trở thành một công trình dang dở, trơ trọi giữa nắng mưa.

Sống ngay sát bên công trình dở dang này, chị Nguyễn Thị Thủy Tiên (phường Tam Phú, TP Thủ Đức) không giấu được sự ngao ngán khi nói về cuộc sống thường nhật của mình. Con đường dẫn vào nhà chị giờ đây đầy bụi rậm mọc um tùm, mặt đường thì sình lầy, nước đọng lênh láng mỗi khi trời đổ mưa.

“Sống ở đây khổ lắm. Mưa xuống là nước ngập lênh láng, có khi tới quá đầu gối. Do công trình chưa hoàn thiện nên chẳng có hệ thống thoát nước nào cả. Mỗi lần mưa lớn là chắc chắn ngập nặng” - chị Tiên chia sẻ đầy bất lực.

Môi trường khu vực khu dân cư bị ô nhiễm, lầy lội.

Không chỉ đối mặt với tình trạng ngập úng triền miên, người dân khu vực phường Tam Phú còn phải sống chung với cảnh môi trường ô nhiễm nặng nề. Những bụi cây rậm rạp quanh công trình bỏ hoang là nơi trú ngụ của rết, muỗi và nhiều loại côn trùng nguy hiểm. Chúng thường xuyên bò vào nhà, gây hoang mang, ảnh hưởng đến sức khỏe và sinh hoạt hàng ngày.

Anh Bùi Ngươn Anh Tuấn, người dân sống tại khu vực này không khỏi bức xúc nói: “Mỗi lần mưa lớn kết hợp với triều cường, nước ngập tới tận nửa cửa sổ. Nửa đêm cũng phải bật dậy tát nước đến sáng. Nước đen ngòm, hôi thối, nhiều khi lẫn cả phân bò. Nhà cửa đã cất ở đây từ bao đời, muốn dời đi cũng không đủ điều kiện tài chính”.

Vướng giải phóng mặt bằng

Nguyên nhân chính khiến đoạn 3 bị "đứng bánh" được xác định là do vướng giải phóng mặt bằng, thủ tục điều chỉnh dự án, thủ tục thanh toán quỹ đất nền cho nhà đầu tư là Liên danh CTCP Đầu tư HNS Việt Nam, CTCP Đầu tư Văn Phú INVEST, CTCP Tư vấn đầu tư xây dựng Bắc Ái.

Điều này đã khiến chủ đầu tư không có thêm mặt bằng sạch để tiếp tục triển khai, dẫn đến tiến độ bị trì trệ nghiêm trọng. Trước đó các nhà đầu tư đã ứng trước hơn 1.474 tỷ đồng (chưa tính lãi vay) cho chi phí giải phóng mặt bằng và thi công. Việc thi công bị tạm dừng suốt nhiều năm nay, đã khiến các doanh nghiệp này phải “oằn mình” gánh khoản lãi vay phát sinh khoảng 15 tỷ đồng mỗi tháng.

Người dân đi lại khó khăn gần bên công trình đoạn 3 của Vành đai 2 TPHCM.

Trước tình hình này, ông Lương Minh Phúc, Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông, cho biết UBND TPHCM cũng đã chỉ đạo Tổ công tác do Sở Xây dựng làm tổ trưởng, cùng các thành viên là Sở Tài chính và các sở ngành, đơn vị liên quan khác đang tập trung tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc của dự án, bao gồm việc điều chỉnh dự án, đàm phán phụ lục hợp đồng, thanh toán quỹ đất, giải phóng mặt bằng để có thể tiếp tục triển khai thi công các hạng mục còn lại trong thời gian tới.

Đề cập về kết quả công tác bồi thường giải phóng mặt bằng, ông Hồ Văn Phước, Phó Trưởng Ban bồi thường và giải phóng mặt bằng của UBND TP Thủ Đức, cho biết đoạn tuyến kết nối từ đường Phạm Văn Đồng đến nút giao Gò Dưa - Quốc lộ 1 có 469 trường hợp bị ảnh hưởng, với diện tích thu hồi gần 20,7ha. Theo đó đã chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ 453 trường hợp, tiếp nhận mặt bằng 427 trường hợp với diện tích bàn giao 19,03ha (đạt tỷ lệ 92%).

“UBND TP Thủ Đức đã chỉ đạo các đơn vị và UBND các phường liên quan khẩn trương hoàn tất hồ sơ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với 16 hồ sơ còn lại để vận động người dân sớm bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư triển khai thi công dự án. Dự kiến, thời gian hoàn thành thi công đoạn 3 trước tháng 6-2027 để đồng bộ cùng với đoạn 1, đoạn 2” - ông Hồ Văn Phước cam kết.

Tiếp tục chờ ngày “hợp long”

Tuyến đường Vành đai 2 TPHCM có tổng chiều dài 64km, được quy hoạch từ năm 2007. Trong đó đã đầu tư và đưa vào khai thác được 50km. Riêng đoạn 3 dài 2,7km đã được đề cập tình hình như ở trên.

Hai đoạn khác là đoạn 1 (dài 3,5km, từ cầu Phú Hữu đến đường Võ Nguyên Giáp) và đoạn 2 (dài 2,8km, từ đường Võ Nguyên Giáp đến Phạm Văn Đồng) dự kiến sẽ khởi công xây lắp vào tháng 9 tới, với mục tiêu cam kết hoàn thành vào tháng 6-2027. UBND TP Thủ Đức cùng các đơn vị liên quan cam kết bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư vào tháng 8 tới.

Khi đưa vào khai thác, cùng với đoạn 3, các đoạn này sẽ tạo thành một trục giao thông liên hoàn, góp phần khép kín một phần tuyến Vành đai 2 tại khu vực cửa ngõ phía Đông TPHCM.

Riêng đoạn 4 dài 5,3km (từ Quốc lộ 1 đến đường Nguyễn Văn Linh) đã được UBND TPHCM giao nhiệm vụ chuẩn bị dự án từ năm 2022, cũng như đã được Sở Xây dựng phối hợp với các sở ngành và quận, huyện liên quan tiến hành hoàn tất hồ sơ báo cáo nghiên cứu tiền khả thi theo hình thức đầu tư công.

Mới đây, UBND TPHCM tiếp tục có quyết định điều chỉnh vốn, bổ sung vốn kế hoạch đầu tư công 2025 và Sở Xây dựng đang tiếp tục lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi để có thể triển khai đoạn 4 của dự án trong giai đoạn 2026-2028. Như vậy, một khi đoạn 4 vẫn chưa ấn định khởi công và chưa đồng bộ với các đoạn 1, 2, 3 thì dự án Vành đai 2 TPHCM vẫn chưa thể khép kín như mong đợi.

Được biết dự án Vành đai 2 TPHCM được chia làm hai giai đoạn. Giai đoạn 1, xây dựng 2 tuyến đường song hành 2 bên, mỗi bên rộng 67m, gồm vỉa hè 6m và ba làn xe lưu thông. Giai đoạn 2, hoàn thiện tuyến đường chính với 6 làn xe nằm ở phần đất dự trữ giữa dải phân cách trung tâm, từ đó hoàn chỉnh toàn bộ tuyến theo đúng định hướng quy hoạch.

Bài, ảnh: ĐÌNH DƯ