Sau khi bị áp thuế xe điện, Trung Quốc tuyên bố điều tra rào cản thương mại EU

Những lĩnh vực nào bị điều tra?

Ngày 10/7, tờ Hoa Nam buổi sáng cho biết Bộ Thương mại Trung Quốc tuyên bố sẽ điều tra các cuộc điều tra của Liên minh châu Âu (EU) đối với các doanh nghiệp Trung Quốc, trong bối cảnh kế hoạch áp thuế sơ bộ đối với xe điện nhập khẩu Trung Quốc của EU vừa có hiệu lực từ hôm 5/7 vừa qua.

Cuộc điều tra của Trung Quốc nhằm đánh giá liệu các công ty Trung Quốc có bị mất thị phần tại EU do các hoạt động điều tra của khối này, từ đó xác định liệu hoạt động điều tra của EU có cấu thành rào cản thương mại hay không.

Sau khi kế hoạch áp thuế xe điện Trung Quốc của EU có hiệu lực, Trung Quốc tuyên bố điều tra nguy cơ rào cản thương mại từ các hoạt động điều tra doanh nghiệp Trung Quốc của EU (Ảnh: Thời báo Hoàn cầu).

Tuyên bố điều tra của Bộ Thương mại Trung Quốc nêu tên một số mặt hàng như đầu máy xe lửa, pin mặt trời, thiết bị năng lượng gió và thiết bị an ninh, nhưng không đề cập đến cuộc điều tra chống bán phá giá của Ủy ban châu Âu (EC) đối với xe điện do Trung Quốc sản xuất.

Cuộc điều tra diễn ra từ ngày 10/7/2024 đến ngày 10/1/2025, có thể kéo dài đến ngày 10/4/2025 trong trường hợp đặc biệt.

Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết thêm, cuộc điều tra của nước này được tiến hành theo đề nghị của Phòng Thương mại Trung Quốc về xuất nhập khẩu máy móc và sản phẩm điện tử.

Cụ thể, cơ quan này nhận định, các cuộc điều tra của EU nhằm vào các doanh nghiệp Trung Quốc gây trở ngại cho các sản phẩm, dịch vụ của nước này thâm nhập vào thị trường EU, gây suy giảm khả năng cạnh tranh, cấu thành rào cản thương mại.

Theo Phó Giáo sư Mei Yuan, chuyên gia kinh tế tại Đại học Quản lý Singapore, tuy cuộc điều tra của EU phù hợp với các quy tắc chống trợ cấp của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) nhưng Bộ Thương mại Trung Quốc muốn tìm hiểu liệu EU có khắt khe hoặc thậm chí phân biệt đối xử với các doanh nghiệp Trung Quốc hay không.

Leo thang căng thẳng thương mại?

Ông Gary Ng, nhà kinh tế cấp cao tại Ngân hàng Đầu tư Doanh nghiệp Natixis, cho biết hành động điều tra của Trung Quốc có thể là khởi đầu của các biện pháp trả đũa thương mại, trong bối cảnh quan hệ song phương có khả năng rơi vào bế tắc.

Ông nói: “Đây không phải lần đầu tiên Trung Quốc sử dụng công cụ này và hoàn toàn có khả năng sẽ áp thêm thuế quan đối với một số hàng hóa châu Âu."

EU chính thức áp thuế mạnh mẽ đối với xe điện chạy bằng pin (BEV) sản xuất tại Trung Quốc sau nhiều tháng điều tra khoản trợ cấp chính phủ Trung Quốc dành cho các công ty xe điện của nước này (Ảnh: Nikkei Asia).

Tuy nhiên, một số nhà phân tích cho rằng cuộc điều tra của Trung Quốc về rào cản thương mại của EU không nhất thiết phản ánh sự leo thang căng thẳng thương mại song phương, mà đây chỉ là động thái tiếp nối các cuộc đàm phán giữa hai bên gần đây.

"Đây là hành động bình thường trong các cuộc đàm phán thương mại và có thể là phản ứng của Bắc Kinh sau các cuộc hội đàm gần đây với Brussels về thuế quan đối với xe điện", ông Ding Shuang, nhà kinh tế trưởng phụ trách Trung Quốc tại Standard Chartered cho hay.

Ông nói thêm, các cuộc đàm phán cần đảm bảo công bằng cho cả hai bên, không chỉ EU điều tra Trung Quốc mà Trung Quốc cũng điều tra các hoạt động điều tra của EU.

Vị chuyên gia đồng thời nhấn mạnh căng thẳng thương mại hai bên có leo thang hay không phụ thuộc vào hai bên có tìm ra tiếng nói chung sau các cuộc đàm phán hay không.

Lưu Gia Huy