Sau thiên tai, Hướng Hóa gặp khó khăn trong xây dựng nông thôn mới

Hệ thống giao thông ở xã Hướng Sơn, Hướng Hóa bị mưa lũ tàn phá nặng nề - Ảnh: T.T

Sau các trận mưa lũ lịch sử năm 2020, hệ thống đường giao thông, cầu cống trên địa bàn xã Hướng Sơn, Hướng Hóa bị hư hỏng nặng nề. Trục đường giao thông chính đi vào trung tâm xã và từ trung tâm xã về các thôn đã bị đứt gãy, cuốn trôi nhiều đoạn gây ảnh hưởng rất lớn đến việc lưu thông hàng hóa và đi lại của người dân. Đặc biệt, có khoảng 28 km đường giao thông từ trung tâm xã về hai thôn Cát và Trỉa hư hỏng hoàn toàn, người dân chỉ có thể đi bộ, không lưu thông được bằng ô tô hoặc xe gắn máy. Các tuyến xe dịch vụ từ xã Hướng Sơn lưu thông đến các địa phương khác và ngược lại phải ngừng hoạt động. Mưa lũ cũng đã tác động lớn đến tình hình sản xuất nông nghiệp của xã. Vụ đông xuân 2020 - 2021, toàn xã gieo trồng hơn 294 ha lúa và hoa màu các loại, giảm hơn 119 ha so với cùng kỳ năm trước. Nhiều diện tích cây cà phê, hồ tiêu, cây ăn quả bị hư hại, phải chuyển đổi sang trồng cây sắn. Ngoài ra, đàn gia súc, gia cầm giảm 1.355 con do bị chết và trôi trong các trận lũ lụt. Việc thực hiện các tiêu chí xây dựng NTM của xã không đạt. Tính đến hết năm 2020, Hướng Sơn là xã duy nhất trong toàn huyện đạt dưới 8 tiêu chí NTM. Anh Hồ Văn Ngân, Trưởng thôn Ra Ly - Rào, xã Hướng Sơn cho biết: “Các công trình thủy lợi bị hư hỏng nặng nên vụ đông xuân 2020 - 2021, người dân thôn Ra Ly - Rào không gieo trồng kịp vụ mùa. Bây giờ người dân mong muốn nhà nước hỗ trợ kinh phí để tu sửa các công trình thủy lợi xuống cấp, đảm bảo cho việc sản xuất thời gian tới”.

Không chỉ riêng Hướng Sơn, thiên tai đã làm hệ thống kênh mương ở các xã Hướng Lập, Hướng Việt, Hướng Phùng, Hướng Linh, Hướng Tân, Húc, Hướng Lộc, Ba Tầng, A Dơi... bị hư hỏng nặng, ảnh hưởng lớn đến nguồn nước phục vụ sản xuất và sinh hoạt của người dân. Chị Hồ Thị Vai, thôn Hoong, xã Hướng Linh nói: “Từ trước đến nay, thu nhập của gia đình tôi chỉ trông chờ vào việc thu hoạch sắn, lúa nước. Nay phần lớn diện tích sắn bị hỏng, gia đình tôi không có tiền để trả nợ các khoản vay trước đó và mua giống tiếp tục sản xuất”.

Hiện nay, việc thực hiện các tiêu chí NTM đối với các xã miền núi Hướng Hóa càng thêm khó khăn. Trong khi đó, nguồn vốn hỗ trợ khắc phục hậu quả thiên tai vẫn còn hạn chế so với thiệt hại thực tế của các địa phương. Để khôi phục cơ sở hạ tầng giao thông, thủy lợi không chỉ trông chờ vào nguồn vốn hỗ trợ của Chính phủ mà rất cần nguồn vốn xã hội hóa. Chủ tịch UBND xã Hướng Sơn Lê Trọng Tường chia sẻ: “Triển khai xây dựng NTM, địa phương tập trung vào 2 tiêu chí là giao thông và thủy lợi để thực hiện. Tuy nhiên, sau đợt mưa bão vừa rồi, hệ thống giao thông, thủy lợi của xã bị thiệt hại nặng nề, khó có khả năng sửa chữa, khắc phục nếu không có nguồn vốn lớn từ trung ương, địa phương. Vừa qua, UBND huyện Hướng Hóa đã có văn bản đồng ý chủ trương để xã Hướng Sơn phối hợp với các nhà đầu tư và các tổ chức, cá nhân hỗ trợ khắc phục, sửa chữa tuyến đường từ Km 27 Quốc lộ 9 đến thôn Trỉa. Chúng tôi mong muốn thời gian tới xã Hướng Sơn nhận được sự quan tâm hơn nữa của các cấp, các tổ chức, cá nhân để khắc phục hậu quả thiên tai, ổn định đời sống cho Nhân dân”.

Thống kê của UBND huyện Hướng Hóa cho thấy, đến hết năm 2020, tổng số tiêu chí đạt chuẩn NTM toàn huyện là 24 tiêu chí, bình quân đạt 11,79 tiêu chí/xã. Trong đó 5 xã được công nhận đạt chuẩn NTM là Tân Hợp, Tân Liên, Tân Lập, Tân Long, Tân Thành. Tuy nhiên sau khi bị ảnh hưởng bởi thiên tai, có 3/5 xã bị sụt giảm tiêu chí, cụ thể xã Tân Liên sụt giảm 2 tiêu chí, Tân Long sụt giảm 2 tiêu chí, Tân Thành đang nợ tiêu chí số 5. Ngoài ra, tác động của COVID -19, thiên tai ảnh hưởng đến sản xuất, đời sống của người dân khiến thu nhập bị giảm sút.

Triển khai xây dựng thôn, bản đạt chuẩn NTM tại các xã đặc biệt khó khăn theo Đề án 1385, huyện Hướng Hóa có 37 thôn, bản thuộc 5 xã nằm trong đề án, đến nay đạt 351 tiêu chí, bình quân 9,48 tiêu chí/thôn, chưa có thôn nào đạt từ 15- 17 tiêu chí.

Để tiếp tục thực hiện chương trình xây dựng NTM hiệu quả trong thời gian tới, thì việc quan trọng trước mắt đối với huyện Hướng Hóa là tập trung khôi phục các tiêu chí bị giảm sút do thiên tai, duy trì và nâng cao chất lượng của các xã được công nhận đạt chuẩn NTM. Tập trung đầu tư nguồn lực, lồng ghép các chương trình, dự án để thực hiện các tiêu chí như giao thông, thủy lợi, phát triển sản xuất và các tiêu chí còn thấp như cơ sở vật chất văn hóa, trường học, môi trường… Bên cạnh đó, cần tăng cường công tác tuyên truyền để huy động nguồn lực, sự tham gia của người dân, doanh nghiệp, các tổ chức trong quá trình xây dựng NTM.

Riêng với các xã thuộc phạm vi Đề án 1385, huyện cần xây dựng lộ trình đạt chuẩn đối với các thôn, bản trên địa bàn theo nguyên tắc ưu tiên các thôn đạt nhiều tiêu chí để làm điểm. Khẩn trương rà soát hiện trạng các thôn, bản thuộc đề án theo bộ tiêu chí tại Quyết định số 3040/QĐ- UBND ngày 26/12/2018 của UBND tỉnh, tiêu chí nào khó thực hiện cần đề xuất giải pháp cụ thể để tỉnh có phương án tháo gỡ kịp thời.

Thanh Trúc