Sau thông tin ù ứ, giá sầu riêng ở Đắk Lắk đang ra sao?

Hơn một tuần qua, nhiều nông dân trồng sầu riêng ở Đắk Lắk đứng ngồi không yên vì sầu riêng rớt giá, thương lái tạm ngừng thu mua.

Thương lái, nhà vườn sốt ruột vì sầu riêng

Trong các hội nhóm trao đổi sầu riêng khu vực Buôn Hồ (Đắk Lắk), nhiều thương lái đã tạm ngừng thu mua hàng loại A, B. Thay vào đó, họ thu mua hàng kem (sầu riêng để làm kem) và hàng dạt với giá từ 20.000 – 40.000 đồng/kg. Với sầu riêng Thái mua theo kiểu cào bằng, nhiều thương lái hiện chỉ thu mua quanh mức 50.000 – 60.000 đồng.

Ông Tô Sơn, một thương lái thu mua sầu riêng tại Đắk Lắk, cho biết vụ mùa năm nay, khu vực Krông Pắc, Cư M'gar vốn là nơi có sản lượng sầu riêng lớn cơ bản đã thu hoạch xong. Hiện các khu vực Krông Năng, Buôn Hồ vẫn còn.

Tuy nhiên, hơn 10 ngày nay, một số phòng kiểm nghiệm chất lượng sầu riêng xuất khẩu vẫn chưa phản hồi rõ về thời gian hoạt động trở lại. Điều này khiến thương lái và doanh nghiệp rất lo lắng vì lượng hàng tồn đọng nhiều.

“Chúng tôi đã cọc tiền cho nhiều vườn để cắt đợt cuối. Với tình trạng này, một là bỏ cọc, hai là phải thương thảo lại về giá với nhà vườn. Hiện nay, giá thu mua đang thấp hơn nhiều so với lần cắt đầu tiên” - ông Sơn nói.

Về phía nhà vườn, ông Nguyễn Tiến, nông dân trồng sầu riêng khu vực Buôn Hồ, cũng cho biết thông thường vào cuối vụ giá thu mua phải cao nhưng năm nay giá còn thấp hơn so với đầu mùa.

Ông Tiến cho biết tổng sản lượng gia đình ông hơn 10 tấn, chia làm ba lần cắt với giá cam kết hợp đồng là 74.000 đồng/kg theo cách mua cào bằng, tức không phân loại trái. Tuy nhiên, mức giá này chỉ bán được trong lần cắt đầu tiên, lần hai thì thương lái giảm còn 72.000 đồng/kg.

“Hai lần trước tiền trả ngay khi cắt nhưng đến lần cắt cuối, chúng tôi phải chờ. Đáng ra đã hoàn tất từ tuần trước để dành thời gian hồi sức cho cây nhưng mãi 3 giờ sáng nay thương lái mới vào thu hoạch. Giá bán chỉ còn 69.000 đồng/kg và chiều tối thương lái mới trả tiền” - ông Tiến nói.

Tương tự, một hộ nông dân có sản lượng 60 tấn tại khu vực này cũng chia sẻ, hiện vườn của ông đã đến kỳ thu hoạch cuối nhưng chờ mãi thương lái không đến cắt.

“Trước đó một tuần, thương lái đã hạ giá tiền cọc từ 75.000 xuống còn 60.000 đồng/kg và chúng tôi cũng đồng ý. Nhưng tới nay, người ta báo chưa dám cắt vì ách tắc trong khâu kiểm nghiệm. Với tình trạng này, vườn sẽ bị thiệt hại vì phải neo quả giữ vườn, nhất là khi chúng tôi cần thu hoạch xong để cắt cành, chăm cây cho mùa vụ tiếp theo” - vị này chia sẻ.

Sầu riêng tại Đắk Lắk đang vào cuối vụ. Ảnh: THU HÀ

Khẩn trương tháo gỡ khó khăn

Tính đến ngày 18-10, Việt Nam có 24 phòng kiểm nghiệm được Tổng Cục Hải quan Trung Quốc (GACC) công nhận phục vụ kiểm tra dư lượng cadimi và vàng O. Tổng năng lực xử lý mẫu lên đến 3.200 mẫu/ngày. Tuy nhiên, hiện nay nhiều phòng thử nghiệm đang tạm ngừng hoạt động do bảo trì, sửa chữa hoặc chờ được đánh giá, công nhận lại, khiến hệ thống bị gián đoạn cục bộ.

Đại diện một doanh nghiệp xuất khẩu sầu riêng cho biết việc xuất khẩu sầu riêng vẫn diễn ra nhưng khá chậm vì thiếu đơn vị kiểm nghiệm chất lượng. Hiện nay, doanh nghiệp vẫn thu mua nhưng chỉ thu mua hàng đạt chuẩn loại A xuất khẩu.

Ghi nhận của PV tại các vựa vẫn thu mua hàng xuất khẩu, giá sầu riêng Thái loại 1 đạt 80.000 - 85.000 đồng/kg. Giá loại 2 từ 60.000 - 65.000 đồng/kg. Mức giá này giảm từ 10.000 - 15.000 đồng so với hồi tháng trước.

Về phía hiệp hội, ông Nguyễn Văn Mười, Phó tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam, nhìn nhận sau kỳ nghỉ Trung thu và Quốc khánh, sức tiêu thụ sầu riêng sẽ chậm lại. Nhất là trong tháng 9, sản lượng sầu riêng qua thị trường này đã khá lớn. Giai đoạn này, thị trường Trung Quốc đang cần điều chỉnh lại nguồn cung và giá bán mặt hàng này. Điều này dẫn tới việc siết chặt thị trường.

Trong giai đoạn này, vị này kiến nghị doanh nghiệp cần bám sát diễn biến thị trường, điều chỉnh lịch xuất hàng phù hợp để tránh dồn ứ trong giai đoạn cao điểm.

Ông Mười cũng thông tin thêm, khoảng 20 ngày nữa, vụ thu hoạch sầu riêng Tây Nguyên sẽ kết thúc và chuyển sang vụ mùa tại miền Tây. Dù vậy, thời tiết năm nay mưa bão nhiều, gây ngập úng nhiều nơi và chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến năng suất, sản lượng của sầu riêng trái vụ miền Tây.

Vì vậy, nếu không bán được sầu riêng tươi ở thời điểm hiện tại, doanh nghiệp có thể cấp đông để bán vào đầu năm sau. Thời điểm đó nguồn cung sẽ hiếm hơn, bán được giá hơn. Nhu cầu tiêu thụ sẽ tăng cao, nhất là vào dịp Tết Nguyên đán.

Hiệp hội sầu riêng đã gửi kiến nghị lên Thủ tướng

Mới đây, Hiệp hội Sầu riêng Đắk Lắk đã có báo cáo và kiến nghị Thủ tướng Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT), UBND tỉnh Đắk Lắk nhằm tìm giải pháp hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn trong tiêu thụ và xuất khẩu sầu riêng niên vụ 2025.

Theo hiệp hội, trong 10 ngày qua, gần 2.000 container sầu riêng Đắk Lắk ùn ứ ở cửa khẩu và kho do phòng xét nghiệm tạm ngừng hoạt động. Doanh nghiệp có nguy cơ thiệt hại hàng trăm tỉ đồng.

Nguyên nhân là hiện chỉ còn rất ít cơ sở đủ năng lực kiểm nghiệm đồng thời hai chỉ tiêu bắt buộc là vàng O và cadimi. Sự thiếu hụt này khiến việc xét nghiệm bị gián đoạn, không đáp ứng tiến độ trong cao điểm thu hoạch, làm chuỗi cung ứng sầu riêng Đắk Lắk đình trệ.

Vì thế, đơn vị này kiến nghị Thủ tướng Chính phủ, Bộ NN&MT xem xét, chỉ đạo khẩn các phòng xét nghiệm sớm khôi phục hoạt động nhằm phục vụ xuất khẩu sầu riêng. Đặc biệt ưu tiên hỗ trợ khu vực Tây Nguyên - Đắk Lắk trong giai đoạn cuối vụ.

THU HÀ