Sẽ ban hành định mức kinh tế kỹ thuật làm cơ sở chạy tàu an sinh

Mỗi năm bù lỗ 15 tỷ trên 2 tuyến tàu an sinh

Bộ GTVT đang lấy ý kiến rộng rãi đối với Thông tư ban hành Định mức kinh tế kỹ thuật tạm thời phục vụ xây dựng kế hoạch chạy tàu an sinh xã hội.

Theo đó, phạm vi điều chỉnh của thông tư này là quy định về định mức kinh tế kỹ thuật tạm thời phục vụ việc xây dựng, thẩm định kế hoạch chạy tàu an sinh xã hội trên tuyến đường sắt Hà Nội - Quán Triều và Hà Nội - Đồng Đăng; Tiêu chí xác định tuyến, khu đoạn đường sắt vận tải phục vụ an sinh xã hội.

Tàu Long Biên - Quán Triều đón, trả khách tại ga Thái Nguyên năm 2019, hiện đã tạm dừng chạy do doanh thu thấp, doanh nghiệp vận tải đường sắt phải bù lỗ hàng tỷ đồng/năm

Theo Viện Chiến lược và phát triển GTVT - đơn vị được Bộ GTVT giao xây dựng định mức - cho biết, hiện tàu an sinh xã hội đã tạm dừng do mật độ khách ít, doanh thu không đủ bù chi phí. Nguyên nhân đây là những tuyến ngắn, có nhiều đường cong, chạy song song với đường cao tốc, tuy giá vé thấp hơn rất nhiều so với đường bộ nhưng khả năng cạnh tranh thấp do thời gian phục vụ hành khách lâu hơn so với đường bộ.

Cụ thể, tuyến đường sắt Hà Nội - Quán Triều thời gian lữ hành tàu hỏa là 2 giờ 10 phút trong khi di chuyển bằng ô tô là 1 giờ 30 phút; Tuyến đường sắt Hà Nội - Đồng Đăng thời gian lữ hành là 4 giờ 35 phút trong khi di chuyển bằng ô tô là 3 giờ. Mỗi ngày chỉ có một chuyến đi và một chuyến về vì vậy việc kinh doanh khai thác vận tải trên các tuyến an sinh xã hội không hiệu quả.

Đơn cử, năm 2019, tuyến Hà Nội - Quán Triều thực hiện vận chuyển được 365 chuyến tàu với 23.738 lượt hành khách, trung bình khoảng 65 lượt hành khách/chuyến. Tuyến Hà Nội - Đồng Đăng cũng tổ chức chạy được 365 chuyến tàu nhưng sản lượng khách cao hơn, đạt 34.631 lượt, trung bình 95 lượt hành khách/chuyến.

Phía Công ty CP Vận tải đường sắt Hà Nội cho hay: Tổng doanh thu của 2 tuyến Hà Nội - Quán Triều và Hà Nội - Đồng Đăng năm 2019 là khoảng 4 tỷ. Trong khi chi phí sản xuất trực tiếp đối với 2 tuyến trên khoảng 19 tỷ. Vì vậy để duy trì hoạt động của 2 tuyến trên, doanh nghiệp này phải bù lỗ khoảng 15 tỷ/năm.

Cơ sở lập kế hoạch chi phí chạy tàu

Theo Viện Chiến lược và phát triển GTVT, năm 2020 Thủ tướng Chính phủ đã chấp thuận hỗ trợ 3 tuyến đường sắt an sinh xã hội Hà Nội - Đồng Đăng, Hà Nội - Quán Triều và Yên Viên - Hạ Long khi thực hiện vận tải phục vụ nhiệm vụ an sinh xã hội.

Đường sắt đưa cả toa tàu điều hòa không khí vào các đoàn tàu an sinh tuyến Long Biên - Quán Triều, Hà Nội - Đồng Đăng để thu hút khách nhưng doanh thu vẫn thấp, vì vậy cần thiết được Nhà nước hỗ trợ trên cơ sở định mức kinh tế kĩ thuật được ban hành

Tuy nhiên, cho đến thời điểm hiện nay chưa có bộ định mức kinh tế kỹ thuật, đơn giá ca máy đầu máy kéo được cơ quan có thẩm quyền ban hành để phục vụ cho công tác lập kế hoạch chi phí chạy tàu an sinh xã hội.

Vì vậy, việc xây dựng bộ định mức kinh tế kỹ thuật, đơn giá ca máy đầu máy kéo để phục vụ cho công tác lập kế hoạch chi phí chạy tàu an sinh xã hội cũng như công tác quản lý, thanh toán, quyết toán của các cơ quan quản lý nhà nước là hết sức cần thiết trong giai đoạn hiện nay.

Cục Đường sắt VN, đơn vị chủ trì xây dựng Dự thảo thông tư cho biết, Thông tư được ban hành sẽ là căn cứ pháp lý để cho cơ quan quản lý chuyên ngành đường sắt thẩm định kế hoạch chạy tàu an sinh xã hội của doanh nghiệp vận tải đường sắt trình. Đồng thời, quy định rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong việc lập, thẩm định kế hoạch chạy tàu an sinh xã hội.

Việc ban hành định mức để tổ chức chạy tàu an sinh xã hội sẽ đảm bảo việc hỗ trợ cho những người dân nghèo, học sinh, sinh viên, bệnh nhân đi khám chữa bệnh hiện đang sinh sống sống dọc hai bên đường sắt.

Đồng thời góp phần không nhỏ trong việc đảm bảo duy trì kết cấu hạ tầng đường sắt đối với một số tuyến đường sắt đặc biệt khó khăn như tuyến Hà Nội - Đồng Đăng. Hà Nội - Quán Triều trong một khoảng thời gian nhất định nhằm phục vụ vận tải an sinh xã hội và an ninh quốc phòng.

Theo Dự thảo Thông tư, định mức kinh tế kỹ thuật tạm thời phục vụ việc xây dựng, thẩm định kế hoạch chạy tàu an sinh xã hội bao gồm: Định mức, đơn giá ca máy đầu máy kéo đường sắt; Giá dịch vụ điều hành giao thông vận tải; Định mức lao động vận hành toa xe đường sắt; Quy định cách xác định tuyến, khu đoạn đường sắt chạy tàu an sinh xã hội.

Kỳ Nam