Sẽ chặn sàn Temu bằng biện pháp kỹ thuật nếu không tuân thủ qui định của pháp luật Việt Nam

Thời gian gần đây, các nền tảng thương mại điện tử xuyên biên giới như Temu, Shein, 1688… đã tiến hành các hoạt động kinh doanh tại Việt Nam nhưng chưa tiến hành đăng ký hoạt động với Bộ Công Thương, thu hút sự chú ý lớn của người tiêu dùng tại Việt Nam và trở thành chủ đề nóng trên nhiều phương tiện truyền thông.

Để tăng cường công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực thương mại điện tử xuyên biên giới, Bộ Công Thương đã triển khai quyết liệt hàng loạt các biện pháp trong thời gian qua.

Cụ thể, Bộ đã có văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành công điện về việc tiếp tục đẩy mạnh công tác quản lý nhà nước về thương mại điện tử. Trong đó nghiên cứu, đề xuất ban hành luật chuyên ngành về thương mại điện tử nhằm tăng cường quản lý nhà nước đối với hoạt động thương mại điện tử xuyên biên giới và sửa đổi Quyết định số 78/2010/QĐ-TTg về mức giá trị hàng hóa nhập khẩu gửi qua dịch vụ chuyển phát nhanh được miễn thuế.

Đặc biệt, trước việc vi phạm trong thương mại điện tử xuyên biên giới của Temu, ngày 26/10, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã ký công văn 8598/BCT-TMĐT gửi các đơn vị thuộc Bộ về việc đẩy mạnh quản lý nhà nước về thương mại điện tử.

Trong đó, yêu cầu Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số trong tháng 10/2024 phải chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan tăng cường truyền thông, hướng dẫn người tiêu dùng thận trọng khi thực hiện mua sắm trực tuyến trên các nền tảng thương mại điện tử xuyên biên giới nói chung và các nền tảng như Temu, Shein, 1688… nói riêng. Đặc biệt, tuyệt đối không thực hiện giao dịch với các nền tảng khi chưa được Bộ Công Thương xác nhận đăng ký tại Cổng thông tin quản lý hoạt động thương mại điện tử thương mại điện tử.

Tham mưu cho Lãnh đạo Bộ báo cáo Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài chính nghiên cứu phương án giám sát, quản lý hàng hóa nhập khẩu lưu thông qua các sàn thương mại điện tử chưa tuân thủ các quy định của pháp luật Việt Nam.

Đồng thời, ngay trong tháng 10/2024, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số phải chủ động liên hệ với đội ngũ pháp lý của Temu yêu cầu tuân thủ pháp luật hiện hành của Việt Nam, trong trường hợp cần thiết có thể phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông có giải pháp kỹ thuật ngăn chặn phù hợp.

Phối hợp với các cơ quan liên quan của Văn phòng Chính phủ cập nhật tiến độ ban hành Công điện của Thủ tướng Chính phủ; Phối hợp với các cơ quan chức năng của các Bộ, ngành liên quan triển khai thực hiện. Thời gian thực hiện: theo tiến độ được giao trong công điện.

Bộ Công Thương cũng giao Tổng cục Quản lý thị trường chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan, phối hợp với Tổng cục Hải quan tăng cường giám sát, phát hiện, xử lý kho hàng, điểm tập kết hàng hóa (nếu có) của các nền tảng thương mại điện tử xuyên biên giới chưa được cấp đăng ký. Việc này sẽ được thực hiện thường xuyên.

Giao Ủy ban Cạnh tranh quốc gia chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan tăng cường công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trên không gian mạng, có những biện pháp tuyên truyền kịp thời đến người tiêu dùng, nâng cao nhận thức về những rủi ro khi mua hàng trên các nền tảng thương mại điện tử xuyên biên giới.

Công văn cũng yêu cầu trong tháng 10/2024 Vụ Pháp chế chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan rà soát các yếu tố pháp lý, đề xuất phương án xử lý các nền tảng thương mại điện tử xuyên biên giới hoạt động trái phép.

Cục Xúc tiến thương mại được giao chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan đề xuất phương án xử lý đối với những hình thức khuyến mại không tuân thủ quy định của pháp luật đối với các nền tảng thương mại điện tử.

Trong tháng 11/2024, Vụ Thị trường trong nước chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan đánh giá tác động đối với thị trường trong nước (nếu có) khi hàng hóa nước ngoài thâm nhập vào thị trường Việt Nam thông qua các nền tảng thương mại điện tử xuyên biên giới.

Các đơn vị có chức năng thanh tra, kiểm tra thuộc Bộ cần tăng cường hoạt động thanh, kiểm tra, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong thương mại, đặc biệt trong môi trường thương mại điện tử. Trong quá trình xử lý vi phạm, các vướng mắc về cơ chế xử lý, về quy định pháp luật điều chỉnh cần được rà soát, đánh giá để kiến nghị cấp có thẩm quyền tiếp tục hoàn thiện, nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực thi pháp luật.

Báo Công Thương, Tạp chí Công Thương, Truyền hình Công Thương tăng cường công tác tuyên truyền, cảnh báo để nâng cao nhận thức của người tiêu dùng, cộng đồng doanh nghiệp và toàn xã hội trong việc xây dựng và phát triển môi trường thương mại điện tử lành mạnh, bền vững.

Temu dù đã có website thương mại điện tử, ứng dụng ngôn ngữ tiếng Việt nhưng chưa đăng ký với Bộ Công Thương. (Ảnh: Fortune)

Ngoài ra mới đây, Bộ Công Thương cũng đã phát thông báo cảnh báo người tiêu dùng về rủi ro khi mua sắm trên các nền tảng thương mại điện tử xuyên biên giới chưa đăng ký.

Theo Bộ Công Thương, các nền tảng thương mại điện tử xuyên biên giới nếu chưa hoàn thiện các nghĩa vụ đăng ký, cấp phép tại Việt Nam theo quy định sẽ không chịu sự giám sát từ các cơ quan chức năng về chất lượng hàng hóa hay cam kết về dịch vụ hậu mãi. Do vậy, trong trường hợp giao dịch phát sinh vấn đề không mong muốn, người tiêu dùng có nguy cơ đối mặt với một số khó khăn.

Khi mua hàng trên các nền tảng thương mại điện tử xuyên biên giới chưa đăng ký, người tiêu dùng thường phải cung cấp các thông tin thanh toán phạm vi quốc tế như thẻ tín dụng hoặc thông tin ví điện tử. Những dữ liệu này, nếu không được quản lý và bảo vệ theo các quy định của pháp luật Việt Nam, có nguy cơ bị đánh cắp hoặc bị khai thác trái phép, dẫn đến các rủi ro lớn về bảo mật thông tin cá nhân.

Đặc biệt, hàng hóa mua từ các nền tảng thương mại điện tử xuyên biên giới không lường trước được các nghĩa vụ thuế với mặt hàng nhập khẩu, dẫn đến những vấn đề liên quan đến nghĩa vụ thuế và các vấn đề pháp lý khi sản phẩm nhập khẩu vào Việt Nam. Điều này có thể khiến người tiêu dùng gặp rắc rối khi sản phẩm bị giữ lại tại cửa khẩu hoặc phải chịu thêm các chi phí phát sinh do thuế không được dự tính hoặc không như thông báo ban đầu.

Chia sẻ về vấn đề này, bà Lê Hoàng Oanh - Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số cho biết, các sàn thương mại điện tử xuyên quốc gia này đã thu hút sự chú ý của người dùng bằng chính sách khuyến mại và thời gian vận chuyển nhanh.

Với sàn thương mại điện tử Temu, hiện nay vẫn chưa đăng ký hoạt động theo yêu cầu của Bộ Công Thương, chưa có quy định để bảo vệ người tiêu dùng, việc khuyến mại trên 50% không đúng quy định pháp luật Việt Nam, chưa tuân thủ quy định về thuế, cạnh tranh, bán hàng đa cấp.

“Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số đã chủ động làm việc với Temu và họ đã có sự phối hợp, cho đại diện tới để làm việc và cho biết sẽ nghiêm túc thực hiện các quy định của pháp luật và cho đăng thông báo trên nền tảng về việc đang tiến hành đăng ký. Bộ Công Thương đã thông báo những quy định về thương mại điện tử xuyên biên giới và yêu cầu họ tuân thủ. Nếu nền tảng này không phối hợp, không thực hiện việc đăng ký theo quy định thì sẽ trao đổi với Bộ Công an, Bộ Thông tin và Truyền thông tiến hành các biện pháp kỹ thuật để ngăn chặn”, bà Oanh nói.

Bên cạnh đó, bà Oanh còn cho biết, Bộ Công Thương cũng đã đề xuất sửa đổi Luật Thuế giá trị gia tăng tại quy định miễn thuế giá trị gia tăng với hàng hóa nhập khẩu có giá trị nhỏ hơn 1 triệu đồng; sửa quy định về hải quan đối với hoạt động xuất, nhập khẩu qua thương mại điện tử như cơ chế phân loại rõ luồng nào là hàng hóa thông thương, luồng nào là hàng hóa thương mại điện tử. Đồng thời, đề xuất tăng cường giám sát hàng hóa nhập khẩu.

Trả lời phỏng vấn, ông Hoàng Ninh, Phó Cục trưởng Cục thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) cho biết thêm:

Về phía Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, chúng tôi đã làm việc với công ty luật được Temu ủy quyền tại Việt Nam. Theo đó, yêu cầu Temu thực hiện các nội dung sau:

Thứ nhất, khẩn trương đăng tải banner thông tin cảnh báo tại trang chủ của website và của ứng dụng với người truy cập Việt Nam về việc website và ứng dụng di động đang trong quá trình thực hiện đăng ký với Bộ Công Thương, để người tiêu dùng nhận biết Temu chưa được Bộ Công Thương cấp phép cung cấp dịch vụ thương mại điện tử.

Thứ hai, rà soát và gỡ bỏ các dịch vụ xúc tiến thương mại vi phạm pháp luật, gỡ bỏ toàn bộ các nội dung liên quan đến trả hoa hồng theo phân cấp đối với dịch vụ tiếp thị marketing theo quy định của Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Thứ ba, chủ động nghiên cứu pháp luật Việt Nam, không chỉ với thương mại điện tử mà các quy định về an toàn bảo mật thông tin, thuế, hải quan và các nội dung liên quan khác.

Minh Quang