Sẽ sớm khởi động lại dự án cao tốc Bến Lức - Long Thành
Được phê duyệt từ năm 2010, dự kiến hoàn thành vào năm 2019, nhưng đến thời điểm này, dự án cao tốc Bến Lức – Long Thành đang chậm tiến độ kéo dài do vướng mắc về vốn.
Mang thắc mắc về dự án này tới nghị trường, đại biểu Nguyễn Thị Hồng Hạnh (TPHCM) hôm nay (8/6) đề nghị Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thắng thông tin về tiến độ và cam kết thời gian hoàn thành dự án.
Hồi âm đại biểu, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, dự án cao tốc Bến Lức – Long Thành bị chậm trễ do Tổng Công ty đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) khó khăn về nguồn vốn đối ứng, dẫn đến nguồn vốn JICA và nguồn vốn ADB không giải ngân được.
“Khi hiệp định vay vốn hết hạn, chúng ta không gia hạn được” - Bộ trưởng Thắng nói.
Để tháo gỡ, ông Thắng cho hay, vừa qua, Bộ GTVT đã phối hợp với Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp và VEC trình Chính phủ, trình Quốc hội phương án tháo gỡ tài chính cho VEC.
“Trên cơ sở báo cáo Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ, đến nay các vướng mắc cũng đã được giải quyết” – ông Thắng cho hay.
Cụ thể, đối với nguồn vốn JICA, đã được Quốc hội giao vốn đối ứng, được Chính phủ thống nhất chủ trương giao cho VEC và hiện nay các nhà thầu cũng đang triển khai thi công trở lại.
Với tuyến này, theo Bộ trưởng Thắng, thách thức lớn nhất là có 2 cây cầu sử dụng nguồn vốn JICA. Hiện nguồn vốn đối ứng được giải quyết thì các nhà thầu sẽ tiếp tục bắt tay vào triển khai thi công xây dựng.
Theo kế hoạch, các đoạn tuyến sử dụng nguồn vốn vay ADB sẽ hoàn thành ngay trong quý I và quý II năm nay. Toàn tuyến sẽ hoàn thành dự kiến chậm nhất vào quý III /2025.
“Hiện nay nguồn vốn cơ bản được tháo gỡ và VEC cũng đang chuẩn bị các quy trình, thủ tục, kể cả điều chỉnh dự án để tiếp tục triển khai thực hiện” - Bộ trưởng Thắng chốt lại.
Chia sẻ trong phần trả lời chất vấn sau đó, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái khái quát, dự án được phê duyệt từ năm 2014 với tổng mức đầu tư khoảng 31.000 tỷ đồng. Đến năm 2019 cơ chế phân bổ vốn chưa được thuận lợi, bị dừng triển khai từ thời điểm này. Vướng mắc chủ yếu, theo Phó Thủ tướng, là nguồn vốn.
“Tôi phụ trách phân bổ vốn. Hiện nay, muốn triển khai được dự án này phải có vốn. Đây là dự án vốn ODA, theo hình thức BOT, do đó theo quy định, ngân sách nhà nước không được bố trí, phải sử dụng những nguồn hợp pháp khác” – Phó Thủ tướng phân tích.
Cho biết vừa rồi Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã chỉ đạo rất quyết liệt, Phó Thủ tướng Lê Minh Khai nhìn nhận, cần phải tính toán kỹ về cơ chế nguồn vốn và đàm phán lại các nhà đầu tư để khởi động lại dự án sớm nhất có thể.
Dự án cao tốc Bến Lức - Long Thành dài 57,8km, đi qua tỉnh Long An 2,7km, TPHCM 26,4km và tỉnh Đồng Nai 28,7km. Tổng mức đầu tư của dự án là 31.320 tỷ đồng, được sử dụng bằng 3 nguồn vốn, gồm vốn vay ADB (Ngân hàng Phát triển châu Á) hơn 13.654 tỷ đồng, vốn vay JICA (Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản) hơn 11.975 tỷ đồng và vốn đối ứng trong nước hơn 5.689 tỷ đồng.
Dự án được khởi công từ năm 2014 và dự kiến hoàn thành năm 2019, nhưng đến nay dự án đang chậm tiến độ kéo dài.
Nguyên nhân chậm trễ là do quá trình thực hiện gặp vướng mắc về vốn đầu tư (hiệp định vay ADB lần 1 cho đoạn phía Tây đóng ngày 30-6-2019 không được gia hạn do phát sinh vướng mắc về thẩm quyền “cơ quan chủ quản, quyết định đầu tư” đối với dự án; vốn ODA cho đoạn JICA và vốn đối ứng không được giao từ tháng 1-2019) dẫn đến dừng thi công từ giữa năm 2019 đến nay.
Về hiệp định vay, trong dự án hiện chỉ còn hiệp định vay ADB lần 2 là 286 triệu USD cho các gói thầu đoạn phía đông có hiệu lực đến ngày 31/12/2023 và hiệp định vay JICA lần 2 là 31,328 tỷ JPY cho các gói thầu đoạn JICA có hiệu lực đến ngày 17-7-2024.