Siêu cảng Chancay hiện thực hóa con đường Inca

Cảng Chancay. (Nguồn: Global Maritime Hub)

Nằm cách thủ đô Lima 70km về phía Bắc, dự án do Công ty nhà nước Trung Quốc Cosco Shipping Company đầu tư với số vốn 3,4 tỷ USD.

Phát biểu tại lễ khánh thành, Chủ tịch Tập Cận Bình khẳng định: “Dự án sẽ giúp xây dựng Con đường Inca của kỷ nguyên mới, với Cảng Chancay là điểm khởi đầu, thúc đẩy sự phát triển và hội nhập của toàn bộ khu vực”. Dự án được Bắc Kinh kỳ vọng cách mạng hóa thương mại với các thị trường châu Á, đồng thời tăng cường hiện diện của nước này tại Mỹ Latinh.

Theo chuyên gia Robert Evan Ellis thuộc Viện Nghiên cứu chiến lược của quân đội Mỹ, trước đây, các sản phẩm xuất khẩu từ Nam Mỹ phải đi về phía Bắc, đến các cảng như Manzanillo (Mexico) để trung chuyển và gửi đến Trung Quốc. Với cảng Chancay, hàng hóa có thể được chuyển trực tiếp từ Peru tới quốc gia châu Á. Chính vì thế, Peru rất kỳ vọng vào dự án trên.

Bộ trưởng Giao thông và truyền thông nước này Rául Pérez Reyes đánh giá siêu cảng định vị Peru như “một trung tâm hậu cần của Mỹ Latinh”. Bộ Sản xuất Peru ước tính cảng và các trung tâm hậu cần liên quan sẽ đóng góp 4,5 tỷ USD cho nền kinh tế, tương đương 1,8% GDP và giúp GDP tăng trưởng thêm 0,9 %/năm tiếp theo.

Tuy nhiên, ông Ellis cũng cảnh báo các khoản đầu tư ở châu Mỹ Latinh và châu Á cho thấy cách nhà đầu tư đổi vốn lấy tài nguyên thiên nhiên và làm tăng sự phụ thuộc của các quốc gia tiếp nhận. Peru có thể là một trong số đó.

Tương tự Peru, Brazil coi siêu cảng Chancay là cơ hội. Hồi tháng Ba, Bộ trưởng Kế hoạch và ngân sách Simone Tebet đã đến Peru để tìm hiểu về kế hoạch và chiến lược của Peru nhằm thúc đẩy tuyến đường hội nhập Nam Mỹ.

Giáo sư Leolino Dourado thuộc Trung tâm nghiên cứu Trung Quốc và châu Á-Thái Bình Dương tại Đại học Thái Bình Dương ở Lima cho biết hai chính phủ, các công ty của Peru và Brazil đều đặt mục tiêu đưa cảng Chancay trở thành trung tâm xuất khẩu của Brazil, là đối tác thương mại hàng đầu của Trung Quốc tại Mỹ Latinh.

Trong khi đó, Chile duy trì thái độ thận trọng. Chuyên gia kinh tế Juan Ortiz của Đại học Diego Portales (Chile) cho rằng chi phí vận chuyển thấp hơn do cạnh tranh có thể là điều tích cực cho thương mại của Chile. Quốc gia này xuất khẩu 90% sản lượng cherry sang Trung Quốc và cảng Chancay cho phép trái cây đến đích sớm hơn.

Tuy nhiên, cựu Bộ trưởng Giao thông và viễn thông Chile Germán Correa nhận định Chile có thể bị bỏ lại phía sau vì đã để Peru dẫn đầu. Các dự án như hiện đại hóa, nâng cấp khả năng tiếp nhận tàu vận tải lớn của cảng San Antonio (Chile) bị trì hoãn nhiều năm do yêu cầu của các nghiên cứu tác động môi trường khác nhau, thiếu quyết định về tài chính và vai trò của Nhà nước.

Điều này ngăn cản Chile có năng lực tiếp nhận tàu vận tải lớn như cảng Chancay và tạo cơ hội thuận lợi để Trung Quốc mở rộng hiện diện về kinh tế tại Mỹ Latinh với dự án này.

Nhất Phong