Slovakia xác định vụ ám sát thủ tướng 'có động cơ chính trị'

Vụ tấn công xảy ra sau cuộc họp chính phủ bên ngoài địa điểm ở thị trấn Handlova, miền trung Slovakia. Truyền thông địa phương đưa tin, tay súng bị tình nghi nằm trong một đám đông nhỏ đang chờ chào đón thủ tướng trên đường phố bên ngoài trung tâm văn hóa, nơi diễn ra cuộc gặp.

Đoạn phim từ hiện trường cho thấy thủ tướng bị thương được các nhân viên của ông đưa lên một chiếc xe chở thẳng vào bệnh viện. Fico được đưa đến bệnh viện địa phương và sau đó được chuyển bằng trực thăng đến một trung tâm chấn thương lớn cách đó khoảng 20 dặm (30 km) ở Banska Bystrica. Các quan chức cho biết không có ai khác bị thương trong vụ tấn công.

Cả Bộ trưởng Quốc phòng Robert Kaliňák và Bộ trưởng Nội vụ Matúš Šutaj Eštok đều gọi vụ nổ súng là hành động “có động cơ chính trị”, trong đó Šutaj Eštok nói rằng “nghi phạm đã đưa ra quyết định thực hiện việc đó ngay sau cuộc bầu cử tổng thống”.

Phó Thủ tướng Slovakia Tomáš Taraba cho biết ông tin rằng thủ tướng sẽ sống sót sau cuộc phẫu thuật “diễn ra tốt đẹp” và “không ở trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng vào thời điểm này”.

“Tôi rất sốc và cố gắng liên lạc với mọi người để tìm hiểu xem tình trạng của ông ấy nghiêm trọng đến mức nào” - Taraba nói trong một cuộc phỏng vấn với chương trình Newshour của BBC. “May mắn thay, theo tôi biết thì ca phẫu thuật đã diễn ra tốt đẹp và tôi đoán cuối cùng anh ấy sẽ sống sót” – vị phó thủ tướng cho biết.

Taraba nói với BBC rằng Fico “bị thương nặng” và một viên đạn “đã xuyên qua dạ dày và viên thứ hai trúng các khớp”.

Fico là nhà lập pháp quyền lực nhất ở Slovakia. Không giống như tổng thống, người có vai trò hạn chế, thủ tướng giữ chức vụ là người đứng đầu chính phủ ra quyết định.

Ông Fico

Tuyên bố chính thức đăng trên Facebook chính thức của Fico cho biết thủ tướng được đưa đến Banska Bystrica thay vì thủ đô Bratislava vì “một sự can thiệp cấp bách” là cần thiết. Handlova cách thủ đô Bratislava khoảng hai giờ lái xe.

Tổng thống Slovakia Zuzana Čaputová cho biết nghi phạm xả súng đã bị cảnh sát bắt giữ. Bà cho biết các cơ quan thực thi pháp luật sẽ công bố thêm thông tin khi họ có thể và yêu cầu công chúng không lan truyền những tin đồn chưa được xác nhận.

Čaputová lên án điều mà bà gọi là cuộc tấn công “tàn bạo và liều lĩnh” nhằm vào chính trị gia 59 tuổi. Phát biểu tại một cuộc họp báo vào buổi chiều, bà nói vụ nổ súng cũng là “một cuộc tấn công vào nền dân chủ”.

Bộ trưởng quốc phòng và nội vụ Slovakia đổ lỗi cho những phát ngôn thù ghét ngày càng gia tăng và sự chia rẽ là nguyên nhân gây ra bầu không khí chính trị ở nước này, mà họ cho rằng đã dẫn đến vụ ám sát.

Người Slovakia đã bị chia rẽ sâu sắc về phương hướng và vị thế của đất nước trên thế giới kể từ khi Fico trở lại nắm quyền vào năm ngoái. Những người ủng hộ coi ông là một nhà lãnh đạo chu đáo và luôn quan tâm đến lợi ích của họ; các nhà phê bình cho rằng ông là một người theo chủ nghĩa dân túy có khuynh hướng thân Nga gây ra rủi ro lớn cho đất nước.

Fico trước đây từng giữ chức thủ tướng Slovakia trong hơn một thập kỷ, lần đầu tiên là từ năm 2006 đến năm 2010 và sau đó là từ năm 2012 đến năm 2018. Ông buộc phải từ chức vào tháng 3 năm 2018 sau nhiều tuần biểu tình rầm rộ về vụ sát hại nhà báo điều tra Jan Kuciak và vợ chưa cưới của ông - Martina Kušnírová. Kuciak đã viết về nạn tham nhũng trong giới thượng lưu của đất nước, bao gồm cả những người có liên hệ trực tiếp với Fico và đảng SMER của ông.

Ông Fico được đưa đến bệnh viện điều trị

Tổng thống Nga Vladimir Putin nói trong một bức điện gửi tới tổng thống Slovakia rằng “không thể có lời biện minh nào cho tội ác này” và chúc Fico hồi phục nhanh chóng và hoàn toàn.

Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen viết trên Twitter: “Tôi cực lực lên án vụ tấn công hèn hạ nhằm vào thủ tướng Robert Fico. Những hành động bạo lực như vậy không có chỗ đứng trong xã hội chúng ta và làm suy yếu nền dân chủ, lợi ích chung quý giá nhất của chúng ta”.

Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết ông “hoảng hốt” trước âm mưu ám sát Fico, gọi đây là “hành động bạo lực khủng khiếp”.

Anh Duy