Sở còn tiếp thị sách, cấm sao được các trường?

Điểm nhấn đầu năm học 2020 – 2021 có lẽ chính là hình ảnh học sinh gánh nặng sách giáo khoa khi học sinh lớp 1 mua bộ sách 807.000 đồng, học sinh lớp sáu mua bộ sách 900.000 đồng do “cò” thổi giá.

Giá sách trên trời nguyên nhân cũng bởi nhà trường bán “sách trộn” hay mọi người hay nói vui bán “bia kèm lạc”. Dư luận phải thốt lên đề nghị “Bộ Giáo dục cần cấm triệt để việc biến trường học thành đại lý bán sách”.

Ngày 14/9/2019, Sở Giáo dục Khoa học và Công nghệ tỉnh Bạc Liêu ra Công văn 1338/SGDKHCN-GDTrH-TX do Phó giám đốc Sở Giáo dục Khoa học và Công nghệ tỉnh Bạc Liêu ông Dương Hồng Tân ký.

Nội dung công văn về việc giới thiệu bộ sách tin học cấp Trung học cơ sở có nội dung chính: Giới thiệu các đơn vị bộ sách tin học 6, 7, 8, 9 của Nhà xuất bản Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh, gồm 8 cuốn (mỗi lớp 2 tập).

Công văn đề nghị triển khai đến toàn thể giáo viên, học sinh và đăng ký đặt mua tài liệu nói trên.

Công văn 1338/SGDKHCN-GDTrH-TX của Sở Giáo dục Khoa học và Công nghệ Bạc Liêu Ảnh: (Nhật Hồ)

Sở còn tiếp thị sách, cấm sao được trường?

Một thầy giáo làm phép tính: Năm học 2020 – 2021 tỉnh Bạc Liêu có khoảng 166.400 học sinh. Tính sơ bộ, số học sinh trung học cơ sở của tỉnh Bạc Liêu khoảng 55.000 học sinh.

Mỗi bộ sách Tin học cấp trung học cơ sở của Nhà xuất bản Đại học Sư phạm thành phố Hồ Chí Minh có giá 70.000 đồng, nếu tính theo chiết khấu trên thị trường hiện nay 30%, 55.000 học sinh mua sách, số tiền hoa hồng sẽ là 1.155.000.000 đồng! [1]

Đầu năm nay, không ít trường học bán sách tham khảo, sách bổ trợ cho học trò. Xảy ra tình trạng “Sách bổ trợ Bộ cứ cấm, trường cứ bán, cha mẹ học sinh chạy đâu cho thoát” chính là do “hoa hồng” thu được từ hoạt động “đại lý bán sách” của mỗi trường.

Sở Giáo dục Khoa học và Công nghệ tỉnh Bạc Liêu giúp nhà xuất bản tiếp thị, giới thiệu bán sách, làm sao mà chấn chỉnh các trường học trong địa phương cấm bán sách bổ trợ, sách tham khảo đây?

Sở "giới thiệu" sách, trường có dám từ chối?

Năm học 2021 – 2022 sẽ thực hiện thay sách giáo khoa lớp 2 và lớp 6, như vậy học sinh lớp 6 sẽ có sách Tin học mới do Bộ Giáo dục phê duyệt.

Theo Thông tư số 01/2020/TT-BGDĐT ngày 30/1/2020 của Bộ Giáo dục và Đào tạo hướng dẫn việc lựa chọn sách giáo khoa trong cơ sở giáo dục phổ thông, thẩm quyền lựa chọn sách giáo khoa thuộc về nhà trường (Điều 4, Chương II).

Tuy nhiên, với công văn giới thiệu bộ sách Tin học cấp trung học cơ sở, số 1338/SGDKHCN-GDTrH-TX nói trên, liệu hiệu trưởng các trường trung học cơ sở trên địa bàn có dám lựa chọn sách giáo khoa tin học khác những gì mà Sở gợi ý?

Nếu bây giờ nhà trường mua sách Tin học do Sở Giáo dục Khoa học và Công nghệ tỉnh Bạc Liêu bán sẽ vô cùng lãng phí.

Một hiệu trưởng trường Trung học cơ sở ở Bạc Liêu cho biết “Trường mình không đăng ký mua sách mới, vẫn sử dụng sách giáo khoa cũ của Bộ. Sách mới là do Sở và Phòng chọn, trường không chọn. Năm sau thay sách rồi, mua lãng phí”.

Sách bổ trợ Bộ cứ cấm, trường cứ bán, cha mẹ học sinh chạy đâu cho thoát

Khi được hỏi ý kiến về triển khai Công văn 1338/SGDKHCN-GDTrH-TX của Sở Giáo dục Khoa học và Công nghệ tỉnh Bạc Liêu đến địa phương, một cán bộ Phòng Giáo dục thành phố Bạc Liêu cho biết:

“Phòng cũng thực hiện gửi công văn đến các trường, tuy nhiên không yêu cầu báo cáo số lượng mua sách cho phòng, các trường tùy theo nhu cầu thực hiện, phòng không bắt ép”.

Bộ sách Tin học cấp trung học cơ sở của Nhà xuất bản Đại học Sư phạm thành phố Hồ Chí Minh có giá cao gấp nhiều lần bộ sách Tin học hiện hành của Bộ Giáo dục, đưa vào sử dụng trong các trường bằng con đường nội bộ, bán theo công văn; đây là bộ sách được dư luận phản ánh “lãng phí” vì chỉ sử dụng một lần và giá rất cao.[2]

Trong khi Bộ Giáo dục và Đào tạo đã yêu cầu “Tuyệt đối không ép buộc học sinh mua tài liệu tham khảo”. Chỉ đạo này được Bộ đưa ra trong văn bản gửi ngành giáo dục các địa phương ngày 8/9/2020.

Nếu chỉ đạo địa phương (Bạc Liêu) thực hiện dạy tin học bằng Bộ sách Tin học cấp trung học cơ sở của Nhà xuất bản Đại học Sư phạm thành phố Hồ Chí Minh thì Sở Giáo dục Khoa học và Công nghệ tỉnh Bạc Liêu phải thực hiện từ trước khi khai giảng năm học mới.

Nay Sở Giáo dục Khoa học và Công nghệ tỉnh Bạc Liêu yêu cầu các cơ sở đăng ký sách “chậm nhất ngày 30/9/2020”, nếu thực hiện sách này thì đã qua hơn một tháng thực học; nếu coi đây là “sách tham khảo” thì Sở Giáo dục Khoa học và Công nghệ tỉnh Bạc Liêu đang làm trái chỉ đạo của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Dư luận có quyền nghi ngờ, đặt câu hỏi “Phải chăng Sở Giáo dục Khoa học và Công nghệ tỉnh Bạc Liêu đang bán sách tồn kho giúp người khác”? Nếu bán sách “tồn kho”, chiết khấu sẽ gấp mấy lần mức thông thường?

Với ngành Giáo dục, làm gương là biện pháp chỉ đạo tốt nhất với cấp dưới. Vì vậy cấp Sở phải là nơi chấp hành tuyệt đối chỉ đạo của Bộ, có như vậy cấp Phòng, cấp Trường mới thực hiện chỉ đạo của Sở.

Dù bất cứ lý do gì, các cơ sở giáo dục không nên thành “cửa hàng tạp hóa” bán từ a đến z cho học trò.

Tài liệu tham khảo:

[1] https://laodong.vn/ban-doc/bac-lieu-so-giao-duc-khoa-hoc-va-cong-nghe-di-ban-sach-836246.ldo

[1]http://congan.baclieu.gov.vn/ch6/1129-Bac-Lieu-Tung-bung-khai-giang-nam-hoc-moi-2020---2021.html

[2]https://giaoduc.net.vn/giao-duc-24h/bo-sach-tin-hoc-cap-trung-hoc-co-so-dung-mot-lan-vua-dat-vua-lang-phi-post189906.gd

Lê Mai