Số hóa để giải quyết bài toán 'sách hay phủ bụi trong kho'
Sáng ngày 20/6, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật ra mắt nền tảng số ststore.vn. Đây là nền tảng cho phép độc giả mua sách trực tuyến thay vì tìm kiếm tại từng chi nhánh.

Toàn cảnh buổi ra mắt website. Ảnh: Đức Huy.
Sau cơn sốt sách lịch sử và lý luận vào hồi tháng 4-5, Trung tâm phát hành của Nhà xuất bản Chính trị quốc gia và sự thật đã nhận ra hạn chế trong việc quản lý kho cũng như tiếp cận phương thức mua hàng của độc giả hiện nay khiến việc các nhiều cuốn sách trong kho chưa thể đến tay người có nhu cầu.
Tại buổi ra mắt website, ông Nguyễn Thái Bình - Phó giám đốc Nhà xuất bản - cho biết trước khi chính thức đưa vào vận hành trang web bán sách trực tuyến ststore.vn, đơn vị đã gặp nhiều rào cản ở khâu phân phối và tiếp cận khách hàng theo từng vùng miền. Mỗi chi nhánh phát hành hoạt động gần như độc lập, dẫn đến tình trạng thiếu kết nối dữ liệu tồn kho, gây lãng phí tài nguyên sách và làm giảm hiệu quả phát hành.
“Một thực tế dễ thấy là khi khách hàng ở TP.HCM muốn mua một đầu sách đang có tại Hà Nội, chi phí vận chuyển cao gấp ba lần khiến cả người mua lẫn đơn vị phát hành gặp khó khăn. Mặc dù các chi nhánh đều sẵn sàng phục vụ, thậm chí ‘vui vẻ gánh lỗ’, điều đó cho thấy chi phí chưa được tối ưu”, ông Nguyễn Thái Bình phát biểu.

Nghi lễ ra mắt website diễn ra.
Trong khi đó, bối cảnh người tiêu dùng ngày càng có xu hướng mua sắm online và đòi hỏi sự nhanh chóng, tiện lợi, thì việc chờ đợi sách từ nơi xa chuyển đến trong vài ngày đã trở thành một rào cản lớn. Tâm lý người đọc hiện nay là "bỏ tiền ra thì phải nhận được sách sớm", thậm chí kỳ vọng có thể đọc ngay sau khi thanh toán. Trong khi đó, mô hình phát hành cũ của nhà xuất bản chưa thể đáp ứng được kỳ vọng đó.
Một hạn chế khác là thiếu nền tảng chung, các đơn vị phát hành khó hỗ trợ chéo cho nhau. Việc này vô hình trung tạo ra áp lực mỗi khi các đơn hàng lớn dồn về. Chẳng hạn tình trạng cuốn sách Chung một bóng cờ (được xuất bản năm 2015) có lượng bán tăng đột biến, việc tìm kiếm lại số sách tồn trong kho ở mỗi khu vực gặp khó khăn.
Vì vậy, sự ra mắt của website ststore.vn là bước đi chiến lược nhằm tối ưu hóa hiệu quả phát hành và mở rộng thị trường. Qua nền tảng số, mỗi đơn hàng sẽ được kết nối tự động đến các kho sách của mọi chi nhánh trên cả nước. Nếu bạn đọc tại TP.HCM tìm một đầu sách mà kho sách địa phương không còn, hệ thống sẽ tự động tra cứu và điều phối từ kho Huế, Đà Nẵng hay Hà Nội.
Bà Nguyễn Thị Quỳnh Nga - Giám đốc Chi nhánh Nhà xuất bản tại TP.HCM - nhận định: “Sách tồn kho giờ đây không còn là gánh nặng, mà trở thành tài nguyên. Việc gom dữ liệu phát hành từ các chi nhánh sẽ giúp tận dụng tối đa nguồn sách đang bị bỏ quên”.
Với các đơn vị phát hành ở các tỉnh tham gia hệ thống chung của ststore.vn được ví như “cơ hội bứt phá”, vừa tiết kiệm chi phí vừa nhanh chóng hòa nhập vào hệ sinh thái phát hành hiện đại.
“Thông qua nền tảng số này, hiệu quả logistics sẽ được nâng cao, nhà xuất bản không còn phải đối mặt với tình trạng sách hay phủ bụi ở trong kho”, ông Nguyễn Thái Bình phát biểu. Đây là bước đi cho thấy việc chuyển đổi trong phương thức quản trị của nhà xuất bản, từ thủ công sang dữ liệu số.