Sớm tháo gỡ vướng mắc giải phóng mặt bằng dự án ÐT.143
Dự án cải tạo, nâng cấp đường tỉnh 143 (ÐT.143) Noong Bua - Pu Nhi - Na Son (đoạn Nà Nghè - Pu Nhi - Noong U - Na Son) có tổng mức đầu tư 260 tỷ đồng; thời gian thực hiện 2021 - 2024. Ðến nay, gói thầu xây lắp dự án đạt gần 70% giá trị hợp đồng; lũy kế giải ngân đạt 85% kế hoạch vốn. Tuy nhiên, dự án hiện gặp nhiều vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) khiến một số gói thầu và nhiều đoạn, tuyến chưa thể tiếp tục thi công, ảnh hưởng tiến độ chung của dự án.
Ðoạn tuyến Nà Nghè - Pu Nhi - Noong U - Na Son được chia thành 4 gói thầu thi công, với tổng chiều dài 28,1km; trong đó có 26,1km đi qua địa phận huyện Ðiện Biên Ðông.
Pu Nhi là 1 trong 4 xã của huyện Ðiện Biên Ðông thuộc diện phải GPMB phục vụ thi công dự án. Ðến nay, xã Pu Nhi đã được UBND huyện Ðiện Biên Ðông phê duyệt 2 phương án GPMB (tháng 10/2022 và tháng 4/2023) đối với 130 hộ, 211 thửa đất. Hiện nay, các cơ quan liên quan, chính quyền địa phương đang tiếp tục triển khai đo đạc, kiểm đếm, lập phương án GPMB đối với các hộ còn lại. Tuy nhiên, công tác GPMB dự án đoạn qua xã Pu Nhi vẫn đang gặp nhiều khó khăn, vướng mắc.
Trao đổi về vấn đề này, ông Mùa Chống Dính, Bí thư Ðảng ủy xã Pu Nhi cho biết: Hiện nay, một số diện tích đất ở, nhà ở của các hộ dân thuộc vùng dự án xây dựng trên đất nông nghiệp chưa được chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Nhiều diện tích đất sản xuất của người dân thuộc đất quy hoạch 3 loại rừng. Do đó, công tác GPMB đang gặp khó trong việc đảm bảo theo quy định Nhà nước và hài hòa lợi ích của người dân. Bên cạnh đó, tại bản Phù Lồng A, B, trước Tết Nguyên đán năm 2022, các hộ dân đã đồng thuận bàn giao mặt bằng, song đến nay vẫn chưa được chủ đầu tư chi trả tiền đền bù GPMB nên đoạn tuyến qua bản Phù Lồng A, B vẫn chưa tiếp tục được thi công. Ngoài ra, vẫn còn một vài hộ tại bản Nậm Ngám B chưa đồng thuận với chính sách GPMB. Ðể tháo gỡ vướng mắc đối với các hộ dân 3 bản: Nậm Ngám B và Phù Lồng A, B, xã Pú Nhi đã đề nghị các cơ quan chuyên môn huyện Ðiện Biên Ðông tiến hành rà soát, kiểm đếm lại diện tích của từng hộ, thông báo kết quả chính thức cuối cùng đến các hộ dân để có cơ sở tháo gỡ khó khăn trong GPMB. Trong quá trình đợi kết quả, từ cuối năm 2022 đến nay, đảng ủy, chính quyền xã Pú Nhi đã tích cực phối hợp với các cơ quan của huyện Ðiện Biên Ðông, chủ đầu tư và các nhà thầu tổ chức 5 lượt tổ công tác xuống bản (trước Tết Nguyên đán Quý Mão 2 lượt và từ đầu năm đến nay 3 đợt), trực tiếp tuyên truyền, vận động các hộ dân đồng thuận. Ðến nay, 1 trong số 3 hộ dân bản Nậm Ngám B đồng thuận, bàn giao mặt bằng để thi công dự án; hiện còn 2 hộ bản Nậm Ngám B và các hộ dân bản Phù Lồng A, B vẫn chưa đồng thuận.
Dự án đường ÐT.143 có hướng tuyến ảnh hưởng đến diện tích nhà ở của gia đình bà Sùng Thị Chía, bản Ngậm Ngám. Do điều kiện gia đình khó khăn, nhiều nhân khẩu nếu bàn giao mặt bằng, diện tích đất còn lại không đủ để dựng nhà mới nên ban đầu bà Chía không đồng thuận. Tuy nhiên, sau nhiều lần được tổ công tác các cấp gặp gỡ, vận động, bà Chía đã đồng ý bàn giao mặt bằng. Ðến nay, đoạn đường qua vị trí đất nhà bà Chía đã được thi công xong.
Bà Sùng Thị Chía cho biết: “Gia đình tôi đã đồng ý bàn giao mặt bằng và nhận số tiền hỗ trợ 53 triệu đồng. Hiện nay, gia đình tôi đang ở nhờ nhà người thân trong khi tìm chỗ đất mới để dựng nhà”.
Bản Phù Lồng A thuộc gói thầu xây lắp số 3, đoạn từ Km 22 + 00 đến Km 28 + 887,13 do Liên danh Công ty Cổ phần Ðường bộ 226 Ðiện Biên và Doanh nghiệp tư nhân Thanh Thành thi công.
Bản Phù Lồng A có 20 hộ có diện tích đất ở, đất nông nghiệp thuộc diện phải thu hồi phục vụ thi công dự án. Tháng 11/2022, được sự tuyên truyền, vận động của cấp ủy, chính quyền xã Pu Nhi và các cơ quan chuyên môn huyện, chủ đầu tư, 100% hộ dân đã đồng thuận bàn giao mặt bằng cho các đơn vị thi công dự án. Khi họp bàn giao, các đơn vị liên quan đều cam kết sẽ chi trả tiền đền bù GPMB trước Tết Nguyên đán năm 2023. Tuy nhiên, đến nay sau hơn 9 tháng kể từ ngày bàn giao mặt bằng, các hộ dân bản Phù Lồng A vẫn chưa được chi trả tiền. Do thất hẹn nhiều lần, các hộ dân đã không đồng ý để nhà thầu tiếp tục thi công. Ðơn cử như hộ ông Hạng A Pó có 1.500m2 đất nông nghiệp và 247m2 đất ở thuộc diện giải tỏa để thực hiện dự án ÐT.143. Là trưởng bản nên trước Tết Nguyên đán năm 2023, ông Pó đã gương mẫu phá dỡ công trình nhà bếp, nhà tắm, khu vực nhà vệ sinh, chuồng trâu để nhường mặt bằng triển khai dự án.
Ông Hạng A Pó cho biết: Hơn 9 tháng nay, gia đình tôi phải làm tạm nhà bếp, nhà tắm dưới gầm nhà sàn. Mọi sinh hoạt gặp rất nhiều khó khăn. Bản thân là trưởng bản, tôi rất đồng thuận với chủ trương của tỉnh, huyện về đầu tư đường giao thông phục vụ người dân đi lại và phát triển kinh tế. Tôi đã vận động các hộ đồng ý bàn giao mặt bằng để thực hiện dự án. Tuy nhiên các cơ quan, đơn vị liên quan đã không thực hiện đúng cam kết. Do đó, các hộ dân đã phản ứng bằng cách ngăn không cho nhà thầu tiếp tục thi công dự án. Hiện nay, các hộ dân trong bản mong muốn có được câu trả lời của chủ đầu tư và các cơ quan liên quan về việc họ có được đền bù GPMB hay không? Nếu được thì thời điểm chi trả là bao giờ? Thực tế các hộ đều rất khó khăn, mong sớm được chi trả tiền để mua, thuê đất nông nghiệp bù vào diện tích sản xuất đã bị thu hồi; xây dựng nhà ở và các công trình phụ trợ phục vụ sinh hoạt, ổn định cuộc sống.
Theo thông tin từ Trung tâm Quản lý đất đai huyện Ðiện Biên Ðông, hiện nay trên địa bàn xã Pu Nhi còn 106 hộ gia đình và tổ chức với 205 thửa đất diện tích khoảng 224.230,1m2 chưa được lập phương án đền bù GPBM. Các khó khăn vướng mắc chính như: Các văn bản quy phạm pháp luật, hướng dẫn trong công tác bồi thường, hỗ trợ, GPMB khi thu hồi đất có chưa rõ ràng, chưa sát với tình hình thực tế tại địa phương. Một số cây trồng không có quy định trong Quyết định 02/2015 của UBND tỉnh. Nguồn gốc đất của các hộ gia đình, cá nhân phức tạp, gây khó khăn và mất nhiều thời gian cho công tác xác minh.
Chủ đầu tư dự án là Sở Giao thông vận tải phấn đấu hoàn thành dự án trong năm 2023 (trước 1 năm so với kế hoạch). Ðể hoàn thành mục tiêu đó, các cấp chính quyền và các đơn vị liên quan cần tích cực hơn nữa trong công tác phối hợp, tháo gỡ vướng mắc trong công tác GPMB mới có thể đẩy nhanh tiến độ dự án.