Sơn La điểm đến hấp dẫn - thu hút đầu tư

Sơn La kiên định quan điểm: ngoại giao kinh tế phải đi đôi với cải cách thể chế. Tỉnh đang tạo môi trường đầu tư thông thoáng hơn thông qua việc cắt giảm thủ tục hành chính, công khai danh mục dự án trọng điểm và thành lập tổ công tác chuyên trách để đồng hành cùng doanh nghiệp. Đây chính là tín hiệu “xanh” gửi tới các nhà đầu tư trong và ngoài nước rằng Sơn La sẵn sàng trải thảm đỏ cho những dự án chất lượng.

Ngày hội hái mận Phiêng Khoài.

Không chỉ dừng lại trong nội địa, tỉnh chủ động mở rộng kết nối đối ngoại. Nửa đầu năm nay, Sơn La đã xúc tiến hợp tác với Đại sứ quán Ấn Độ, Hàn Quốc; tham gia hội chợ quốc tế và tổ chức chương trình “Gặp gỡ Hàn Quốc 2025”. Song song, các hoạt động quảng bá nông sản bằng nhiều ngôn ngữ, livestream sự kiện đặc sản như Ngày hội hái mận Phiêng Khoài đã đưa hình ảnh Sơn La lan tỏa đến hàng triệu người tiêu dùng, đối tác quốc tế.

Một minh chứng rõ ràng cho hiệu quả ngoại giao kinh tế là việc tỉnh hỗ trợ tỉnh Hủa Phăn (Lào) xuất khẩu mía. Nhờ điều chỉnh linh hoạt về kiểm dịch, Công ty CP Mía đường Sơn La đã thu mua hơn 3.000 tấn mía, trị giá trên 4 tỷ đồng, vừa giúp bạn hàng Lào tiêu thụ nông sản, vừa tăng nguồn nguyên liệu cho doanh nghiệp nội tỉnh.

Khởi công Dự án cáo tốc Hòa Bình – Mộc Châu, đoạn tuyến thuộc địa bàn tỉnh Sơn La.

Để biến ngoại giao thành lợi thế kinh tế, hạ tầng giữ vai trò quyết định. Sơn La đang tạo “cú hích” bằng những công trình then chốt: tuyến cao tốc Hòa Bình – Mộc Châu được khởi công sớm 73 ngày; quy hoạch chi tiết cảng hàng không Nà Sản; và định hướng cao tốc Mộc Châu – TP Sơn La, liên kết với Yên Bái – Lào Cai trong giai đoạn 2026 – 2030.

Không dừng ở giao thông, tỉnh còn đầu tư mạnh vào logistics. Các trung tâm tại Mộc Châu và Mai Sơn được quy hoạch gắn với chợ đầu mối, khu công nghiệp và quốc lộ trọng yếu, nhằm giảm chi phí vận tải và nâng cao giá trị xuất khẩu nông sản. Cùng với đó, hai khu kinh tế cửa khẩu Lóng Sập và Chiềng Khương được phát triển như “cửa ngõ” giao thương với Lào và Trung Quốc, mở ra không gian thị trường rộng lớn cho doanh nghiệp.

Sơn La đang từng bước chuyển mình, từ nền tảng xuất khẩu nông sản truyền thống sang cấu trúc kinh tế kết hợp giữa nông nghiệp – công nghiệp chế biến – logistics – ngoại giao kinh tế. Trong 6 tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩu của Sơn La đạt 112 triệu USD, trong đó nông sản tăng 10,5% so với cùng kỳ. Tỉnh hiện có gần 4.000 doanh nghiệp, vốn đăng ký trên 70.000 tỷ đồng; riêng nửa đầu năm đã phê duyệt 14 dự án mới gần 10.000 tỷ đồng và điều chỉnh 15 dự án tăng thêm 1.000 tỷ đồng.

Điểm nhấn là Khu công nghiệp Mai Sơn, hạt nhân công nghiệp chế biến của tỉnh. Với quy mô 150 ha, giai đoạn I đã có 8 dự án, tổng vốn 1.272 tỷ đồng, tỷ lệ lấp đầy 60%. Doanh thu đạt 3.153 tỷ đồng, xuất khẩu 77 triệu USD, nộp ngân sách 25,57 tỷ đồng. Bình quân đạt 45,7 tỷ đồng/ha đất công nghiệp, tạo việc làm cho khoảng 200 lao động, thu nhập hơn 8,4 triệu đồng/người/tháng.

Khu công nghiệp Mai Sơn, tỉnh Sơn La.

Nhiều dự án mới đang triển khai tại Mai Sơn như: Nhà máy tinh bột biến tính BHL (244,8 tỷ đồng, 90.000 tấn/năm), Nhà máy ngũ cốc VFI (39 tỷ đồng, 720 tấn ngũ cốc và 2.800 tấn hoa quả sấy/năm) và Tổ hợp Mavin Mai Sơn (350 tỷ đồng, công suất 200.000 tấn thức ăn chăn nuôi, 300.000 tấn nông sản/năm). Những dự án này khẳng định Sơn La đang vươn mạnh sang công nghiệp chế biến gắn với xuất khẩu, mở rộng cơ hội hợp tác cho nhà đầu tư.

Theo Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Sơn La, khu vực kinh tế tư nhân đang đóng góp đáng kể vào GRDP, ngân sách và giải quyết việc làm cho hơn 100.000 lao động. Tuy nhiên, phần lớn doanh nghiệp còn nhỏ, gặp khó khăn về vốn, đất đai và chuyển đổi số.

Hiệp hội đã kiến nghị tỉnh tiếp tục hỗ trợ bằng những giải pháp thực chất: cắt giảm ít nhất 30% thủ tục hành chính, chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm, tổ chức đối thoại định kỳ với doanh nghiệp, đồng thời điều chỉnh tỷ lệ vốn đối ứng xuống 15% và tăng mức vay vốn lên 85%. Đây là những kiến nghị nhằm biến môi trường đầu tư của Sơn La trở nên hấp dẫn hơn trong mắt các nhà đầu tư quốc tế.

Trong nửa cuối năm và giai đoạn tới, Sơn La đặt mục tiêu hoàn thiện tuyến cao tốc Hòa Bình – Mộc Châu, kết nối quốc lộ 37 với 279D; đưa vào hoạt động Nhà máy chế biến chè Mộc Châu (công suất 125 tấn/ngày) và trang trại 4.000 bò sữa. Đây là những dự án hạ tầng và sản xuất chiến lược, góp phần định hình lại diện mạo kinh tế của tỉnh.

Ngoại giao kinh tế đang trở thành “chìa khóa” để Sơn La mở rộng thị trường, huy động vốn đầu tư và gia tăng sức cạnh tranh. Với những nỗ lực đồng bộ: cải cách thể chế, nâng cấp hạ tầng, thúc đẩy logistics và quảng bá quốc tế, Sơn La không chỉ là “thủ phủ nông sản” Tây Bắc mà còn dần định vị mình là điểm đến đầu tư chiến lược của khu vực.

Thế Bình