Xuất khẩu của EU sang Mỹ suy giảm mạnh do bị giáng đòn kép
Đồng euro mạnh và chính sách thuế quan khắt khe của chính quyền Trump đang giáng đòn nặng nề vào xuất khẩu châu Âu, đặc biệt là ngành ô tô và dược phẩm, khiến thặng dư thương mại EU với Mỹ sụt giảm mạnh.
Thương mại xuyên Đại Tây Dương hứng chịu tổn thất nặng. Thặng dư EU với Mỹ giảm mạnh, trong khi các tập đoàn xuất khẩu châu Âu vật lộn trước chính sách thương mại khó lường từ Nhà Trắng (trong ảnh: Quang cảnh cảng hàng hóa tại Duisburg, Đức). Ảnh: THX/TTXVN
Theo trang tin châu Âu euronews.com ngày 26/9, xuất khẩu của Liên minh châu Âu (EU) sang Mỹ đang phải hứng chịu một đợt suy giảm mạnh mẽ, do bị tác động bởi hai yếu tố chính: việc áp dụng mức thuế quan mới của Tổng thống Donald Trump và sự tăng giá đáng kể của đồng euro. Sự kết hợp này đã làm giảm đáng kể thặng dư thương mại của châu Âu và tạo áp lực nặng nề lên các ngành công nghiệp chủ chốt như ô tô và dược phẩm.
Dữ liệu từ UN Comtrade cho thấy một bức tranh đáng lo ngại về hoạt động thương mại xuyên Đại Tây Dương. Thứ nhất, giảm 10% trong tháng 7: Vào tháng 7/2025, Mỹ đã nhập khẩu 53,7 tỷ USD (46,6 tỷ euro) hàng hóa từ EU, giảm 10% so với cùng kỳ năm ngoái.
Thứ hai, xu hướng quý: Trong ba tháng gần nhất, tổng kim ngạch xuất khẩu của EU sang Mỹ đạt 168,1 tỷ USD (147,1 tỷ euro), giảm mạnh so với mức 213,2 tỷ USD (197,3 tỷ euro) của quý trước. Mặc dù quý trước đó được thúc đẩy bởi làn sóng nhập khẩu trước ngày áp thuế mới (ngày 2/4), sự sụt giảm này vẫn phản ánh xu hướng suy yếu rõ rệt.
Sự sụt giảm trong xuất khẩu đã kéo theo sự thu hẹp thặng dư thương mại của châu Âu với Mỹ. Trong tháng 7 năm nay, EU chỉ ghi nhận thặng dư 11,97 tỷ USD - giảm gần một nửa so với mức 23,6 tỷ USD của cùng kỳ năm 2024. Nhìn vào xu hướng ba tháng, thặng dư thương mại đã giảm xuống còn 40,4 tỷ USD (35,4 tỷ euro), so với mức 61,9 tỷ USD (57,2 tỷ euro) trong cùng kỳ năm 2024.
Hai ngành xuất khẩu chủ chốt của châu Âu là dược phẩm và ô tô dẫn đầu sự suy giảm này:
Dược phẩm: Kim ngạch nhập khẩu dược phẩm châu Âu của Mỹ đã giảm xuống còn 9,5 tỷ USD (8,2 tỷ euro) trong tháng 7/2025, so với mức 11,5 tỷ USD (10,6 tỷ euro) của cùng kỳ năm trước.
Ô tô: Xuất khẩu xe cộ bị ảnh hưởng nặng nề hơn. Kim ngạch nhập khẩu ô tô châu Âu của Mỹ giảm xuống còn 4,68 tỷ USD (4 tỷ euro), so với mức 6,2 tỷ USD (5,7 tỷ euro) vào tháng 7/2024. Xu hướng ba tháng cũng cho thấy sự sụt giảm rõ rệt, từ 19,3 tỷ đô la Mỹ cùng kỳ năm ngoái xuống còn 13,6 tỷ đô la Mỹ trong giai đoạn gần nhất.
Đòn đánh kép: Thuế quan và tiền tệ
Hai yếu tố chính được xác định là nguyên nhân cản trở hoạt động thương mại xuyên Đại Tây Dương:
Một là thuế quan mới: Vào ngày 2/4 - được chính quyền Mỹ gọi là "Ngày Giải phóng" - Tổng thống Trump đã áp đặt mức thuế 20% lên tất cả hàng nhập khẩu từ EU, sau đó giảm xuống còn 15% vào tháng 7. Mặc dù mức thuế này vẫn thấp hơn nhiều so với một số đối tác thương mại khác của Mỹ, nhưng nó cao gấp năm lần so với mức thuế của năm ngoái. Đối với ô tô, Mỹ đã đồng ý áp mức thuế 15%, giảm từ mức 27,5% ban đầu.
Hai là đồng euro mạnh hơn: Đồng euro đã tăng giá đáng kể so với đồng đô la Mỹ trong năm nay, khiến hàng hóa châu Âu trở nên đắt đỏ hơn đối với người mua Mỹ. Đồng tiền chung này đã tăng giá từ 1,02 USD vào đầu năm lên 1,18 USD vào tháng 9. So với tháng 7/2024, đồng euro đã tăng hơn 8%, làm xói mòn khả năng cạnh tranh về giá của các nhà xuất khẩu.
Nicola Nobile, nhà kinh tế tại Oxford Economics, nhận định rằng mức thuế quan 15% trong thỏa thuận thương mại Mỹ - EU cao hơn một chút so với giả định của họ, nhưng nó "sẽ làm giảm sự bất ổn về chính sách thương mại đã chi phối triển vọng trong những tháng gần đây".
Tuy nhiên, chuyên gia trên cũng nhấn mạnh rằng "vẫn còn quá nhiều điều chưa biết về chính sách thương mại của Mỹ khiến sự bất ổn không thể hoàn toàn biến mất".
Với những bất lợi kép về chính trị và tiền tệ này, nửa cuối năm 2025 được dự báo sẽ tiếp tục là thời điểm đầy thách thức đối với các nhà xuất khẩu châu Âu đang hướng tới nền kinh tế lớn nhất thế giới, Mỹ.
