Sốt xuất huyết có thể gây tử vong ngay cả khi không sốt cao hay xuất huyết

Theo PGS.TS.BS Đỗ Duy Cường, Viện trưởng Viện Y học Nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai, nhiều bệnh nhân sốt xuất huyết đến viện muộn vì chủ quan, nghĩ chỉ khi sốt cao hoặc xuất huyết mới nguy hiểm.

“Trên thực tế, người bệnh có thể không có biểu hiện rõ ràng. Một số ca nhập viện khi đã sốc, suy đa tạng và không qua khỏi. Nếu phát hiện sớm, hoàn toàn có thể cứu chữa”, PGS Cường nói tại tọa đàm “Hướng tới không còn ca tử vong do sốt xuất huyết: Hiệp lực phòng bệnh bằng giải pháp tích hợp” do Báo Sức khỏe và Đời sống phối hợp cùng Công ty TNHH Dược phẩm Takeda Việt Nam tổ chức, hưởng ứng Ngày ASEAN phòng chống sốt xuất huyết (15/6).

PGS.TS.BS Đỗ Duy Cường, Viện trưởng Viện Y học Nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai.

Bác sĩ Cường cho biết, bản thân từng mắc sốt xuất huyết nên thấu hiểu mức độ nghiêm trọng và những biến chứng của bệnh. Sốt xuất huyết Dengue tiếp tục là mối đe dọa nghiêm trọng tại Việt Nam và toàn cầu, với gần 23.000 ca mắc và 5 ca tử vong chỉ trong 6 tháng đầu năm 2025. Bệnh không còn theo mùa, có thể bùng phát bất cứ lúc nào trong năm, với diễn biến ngày càng khó lường.

Theo chuyên gia, trong bối cảnh dịch bệnh diễn biến phức tạp, tiêm chủng được xem là một biện pháp phòng bệnh chủ động mới, giúp giảm tỷ lệ mắc và tử vong do sốt xuất huyết Dengue.

PGS.TS.BS Phạm Quang Thái, Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương, nhấn mạnh Việt Nam cần chuyển từ “phát hiện - phản ứng” sang “dự báo - phòng ngừa”. Ông cho rằng việc đầu tư vào hệ thống giám sát chủ động, cảnh báo sớm và tiêm chủng là yếu tố then chốt để kiểm soát dịch bền vững.

Tổ chức Y tế Thế giới đặt mục tiêu không còn ca tử vong do sốt xuất huyết vào năm 2030, với trọng tâm là giám sát dịch tễ, kiểm soát muỗi truyền bệnh, truyền thông thay đổi hành vi và tiêm chủng chủ động.

Tại tọa đàm, ThS.BS Võ Hải Sơn, Phó Cục trưởng Cục Phòng bệnh, khẳng định: “Không một lực lượng nào có thể đơn độc chống dịch. Cần sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, doanh nghiệp, truyền thông và người dân”. Ông cho biết cộng đồng chính là tuyến đầu trong việc phát hiện sớm, xử lý ổ dịch tại chỗ, nhất là tại các khu vực có nguy cơ cao.

Ông Sơn cũng nhận định, những năm gần đây sốt xuất huyết tại Việt Nam diễn biến phức tạp, luôn thuộc nhóm nước có số mắc cao, phạm vi dịch lan rộng, trải khắp 3 miền. Trong đó miền Nam nhiều năm liền là tâm dịch cả nước, năm 2024 số ca sốt xuất huyết tại miền Nam chiếm 41% cả nước.

Tại TP.HCM, 5 tháng đầu năm số mắc tăng 134% so với cùng kỳ, số ca nặng chiếm 1,5%, dịch có xu hướng lan rộng cả trong mùa khô do biến đổi khí hậu, hạn mặn và tích trữ nước. Tại Tây Nguyên và miền Trung, sốt xuất huyết cũng gia tăng hơn hẳn so với trước kia. Năm nay, riêng Khánh Hòa đã ghi nhận trên 1.600 ca mắc ở 74 ổ dịch.

Các chuyên gia đồng thuận, truyền thông đóng vai trò quan trọng trong thay đổi hành vi. Khi người dân hiểu đúng và hành động sớm, sẽ giúp giảm ca chuyển nặng, nhập viện muộn và tử vong. Không thể chờ đến khi dịch bùng phát mới lo kiểm soát. Phòng ngừa chủ động là con đường duy nhất để giảm thiểu rủi ro dịch bệnh sốt xuất huyết.

Như Loan