Sốt xuất huyết tăng 97%, chuyên gia khuyến cáo những dấu hiệu nguy cơ

Theo thông tin tại buổi tập huấn toàn quốc về tăng cường công tác điều trị sốt xuất huyết do Bộ Y tế tổ chức ngày 22/6, từ đầu năm đến nay, cả nước ghi nhận gần 63.000 trường hợp mắc sốt xuất huyết, 29 ca tử vong. Trong đó, số trường hợp nhập viện là gần 48.000 (tăng khoảng 97% so với năm 2021), số ca tử vong tăng 24 trường hợp.

So sánh với một số nước trong khu vực Đông Nam Á, Việt Nam là nước có số ca mắc sốt xuất huyết cao nhất so với Lào, Campuchia, Malaysia, Philippines và Singapore.

Theo Bộ Y tế, giai đoạn hiện nay là cao điểm mùa dịch sốt xuất huyết. Số mắc liên tục tăng cao tại nhiều tỉnh, thành trong những tuần gần đây, tập trung chủ yếu tại khu vực miền Nam và một số tỉnh, thành phố khu vực miền Trung.

Bộ Y tế dự báo số mắc sốt xuất huyết thời gian tới tiếp tục gia tăng và có thể bùng phát trên diện rộng nếu không quyết liệt triển khai các biện pháp phòng, chống dịch bệnh.

Chuyên gia lên tiếng cảnh báo người dân lưu ý những dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm, cần nhập viện sớm và khuyến cáo dưới đây:

Không truyền dịch ở phòng khám tư

Đại diện Tổ chức Y tế thế giới (WHO) tại Việt Nam đánh giá cao công tác phòng, chữa bệnh sốt xuất huyết của Việt Nam, tuy nhiên, chuyên gia của Tổ chức Y tế thế giới cũng cho hay trong bối cảnh Covid-19 chưa chấm dứt, người dân đôi khi còn nhầm lẫn giữa các triệu chứng của sốt xuất huyết, Covid-19 và các bệnh lý khác.

"Sốt xuất huyết trong bối cảnh Covid-19 khiến nhiều người nhầm lẫn và có tâm lý chủ quan, không đến cơ sở khám, chữa bệnh ngay mà tự theo dõi. Khi đến cơ sở khám chữa bệnh thì bệnh đã chuyển nặng, gây khó khăn trong công tác điều trị", đại diện WHO tại Việt Nam nói.

Chia sẻ tại hội nghị tập huấn, bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Minh Tiến, Phó giám đốc Bệnh viện Nhi đồng Thành phố (TP.HCM), nhấn mạnh việc chẩn đoán và phân loại sốt xuất huyết ban đầu rất quan trọng.

Điểm cầu Bộ Y tế và các điểm cầu cơ sở y tế tại buổi tập huấn toàn quốc về tăng cường công tác điều trị sốt xuất huyết. Ảnh: Trần Minh/Sức Khỏe & Đời Sống.

Từ thực tế điều trị, chuyên gia nhấn mạnh cán bộ y tế cần chẩn đoán phân biệt Covid-19 cấp tính, sốt phát ban, viêm não, sốc nhiễm khuẩn… phải luôn nghĩ tới bệnh nhân mắc sốt xuất huyết khi bệnh nhân có triệu chứng sốt, để không bỏ qua thời gian điều trị sớm.

"Sốt xuất huyết có biểu hiện như chấm xuất huyết dưới da, nôn ra máu, tiểu ra máu… Chỉ định nhập viện với trường hợp sốc, có dấu hiệu cảnh báo, tiểu cầu giảm nhanh < 100k/microL, trẻ thừa cân béo phì, phụ nữ có thai, bệnh lý nền", bác sĩ Tiến nói.

Với trường hợp điều trị ngoại trú, trẻ sốt trên 38,5 độ C dùng Paracetamol 10-15 mg/kg/lần, sử dụng 3-4 lần/ngày, lau mát bằng nước ấm khi sốt cao.

Bên cạnh đó, người bệnh uống nhiều nước, thức ăn lỏng dễ tiêu và tránh thức ăn màu đỏ, đen nâu (để tránh nhầm lẫn với xuất huyết). Bác sĩ hướng dẫn chăm sóc trẻ tại nhà, dặn dò tái khám khi trẻ có triệu chứng.

Theo Bộ Y tế, khi mắc sốt xuất huyết và tự điều trị tại nhà, người bệnh lưu ý không được uống acid acetylsalicylic (aspirin), mefenemic acid (ponstan), ibuprofen hay các chất chống viêm không-steroid khác (NSAID) hay các thuốc steroid. Nếu đã uống thuốc này, người bệnh cần tới bác sĩ để thăm khám. Người bệnh không cần thiết uống kháng sinh.

6 dấu hiệu cảnh báo

Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh Lương Ngọc Khuê cho hay năm nay, số ca sốt xuất huyết nặng tăng nhanh, cao hơn nhiều so với cùng kỳ hai năm trước. Số trẻ em tử vong do sốt xuất huyết nhiều hơn người lớn, trong khi những năm trước số người lớn tử vong nhiều hơn.

Theo các chuyên gia, phác đồ hướng dẫn điều trị của Bộ Y tế, một số triệu chứng sau cần phải đưa người bệnh tới cơ sở y tế gồm:

- Chảy máu (các chấm hay đốm màu đỏ trên da; Chảy máu mũi, lợi; Nôn ra máu; Đi ngoài phân đen; Kinh nguyệt ra nhiều/chảy máu âm đạo).

- Nôn liên tục.

- Đau bụng dữ dội.

- Lơ mơ, rối loạn ý thức hoặc co giật.

- Xanh tím, tay và chân lạnh ẩm.

- Khó thở.

Bệnh nhi mắc sốt xuất huyết nặng, nằm tại phòng hồi sức. Ảnh: Duy Hiệu.

"Cha mẹ không nên chủ quan khi trẻ gặp các biểu hiện trên, cần phải đưa trẻ đến cơ sở y tế để kiểm tra, kịp thời chẩn đoán và điều trị", bác sĩ Tiến khuyến cáo.

Hiện nay, có tình trạng đưa bệnh nhân nhập viện trễ gây tử vong. Ngày thứ 4-5 (tính từ ngày sốt) là giai đoạn nguy hiểm nhất của bệnh sốt xuất huyết. Chính vì vậy, việc chẩn đoán đúng bệnh sớm rất quan trọng vì không phải bệnh nhân nào sốt xuất huyết cũng có những dấu hiệu như phát ban.

PGS.TS Lương Ngọc Khuê cũng cho biết Cục Quản lý Khám, chữa bệnh đang xem xét phối hợp với Vụ Sức khỏe Bà mẹ-Trẻ em (Bộ Y tế) xây dựng hướng dẫn chẩn đoán, điều trị sốt xuất huyết cho đối tượng phụ nữ mang thai trình báo cáo lãnh đạo Bộ.

Bên cạnh đó, Cục cũng phối hợp với Cục Quản lý Dược tìm nguồn cung ứng dung dịch cao phân tử cho các cơ sở khám chữa bệnh.

"Trong bối cảnh số ca nhiễm có thể tăng cao, chúng ta phải tăng cường công tác điều trị để giảm thấp nhất tỷ lệ tử vong do sốt xuất huyết", ông Khuê nói.