STEM không chỉ là Robotics

Học sinh Hải Phòng chăm chú và thích thú khi tham gia trải nghiệm cùng Robotics.

Chiều 3/12 tại Hà Nội, Tập đoàn Công nghiệp – Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) phối hợp Bộ GD&ĐT tổ chức Hội nghị triển khai chương trình STEM Innovation Petrovietnam, hướng tới xây dựng 100 phòng thực hành STEM đạt chuẩn quốc tế trong năm 2025 tại 34 tỉnh, thành trên cả nước.

Lắp đặt 100 phòng STEM chuẩn quốc tế trong năm 2025

Phát biểu tại sự kiện, ông Thái Văn Tài - Vụ trưởng Vụ Giáo dục Phổ thông (Bộ GD&ĐT) - cho biết, mục tiêu của Chương trình giáo dục phổ thông 2018 là hình thành cho học sinh các phẩm chất và năng lực cốt lõi của công dân thế kỷ 21.

Trong đó, 10 năng lực, cần có năng lực khoa học và công nghệ. Vì vậy, giáo viên phải đẩy mạnh dạy học tích hợp, tạo điều kiện để học sinh phát triển năng lực này.

Ông Tài nhấn mạnh, Theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018, giáo dục STEM là yêu cầu bắt buộc, đòi hỏi tất cả giáo viên phải nghiên cứu, triển khai nghiêm túc. Tuy nhiên, việc chỉ đầu tư cơ sở vật chất là chưa đủ: “Nếu không có người vận hành, phòng học sẽ bị ‘đóng cửa’, gây lãng phí”.

Ông Thái Văn Tài - Vụ trưởng Vụ Giáo dục Phổ thông (Bộ GD&ĐT).

Từ thực tế đó, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Phổ thông đề xuất, không chỉ tập huấn cho giáo viên tại các trường thụ hưởng, mà phải mở rộng tập huấn theo vùng để lan tỏa tư duy STEM. Ông đề nghị Petrovietnam phối hợp Bộ GD&ĐT xây dựng Module tập huấn chuẩn gắn với 100 phòng học được tài trợ.

Bộ GD&ĐT sẽ xây dựng nội dung, tài liệu và huy động đội ngũ chuyên gia tập huấn nhằm đảm bảo các phòng STEM vận hành hiệu quả, trở thành hạt nhân của hệ sinh thái giáo dục STEM, góp phần tạo môi trường học tập hiện đại cho học sinh.

Ông Tài cũng lưu ý, phòng học STEM không nên là “đặc quyền” của một trường mà cần mở rộng phục vụ cả khu vực, tránh lãng phí và tăng hiệu quả đầu tư. Ông kỳ vọng sự phối hợp chặt chẽ giữa Bộ, Petrovietnam và các cơ quan truyền thông sẽ giúp dự án lan tỏa sâu rộng, mang lại giá trị thực chất cho giáo dục phổ thông.

Toàn cảnh hội nghị.

Chia sẻ tại hội nghị, ông Lưu Văn Thông – Hiệu trưởng Trường THCS Cầu Giấy (Hà Nội) – cho biết, tháng 5/2025, nhà trường được Tổng Bí thư Tô Lâm trao tặng phòng học STEM. Tuy nhiên, bài toán đặt ra là, làm thế nào để vận hành hiệu quả mô hình này.

Theo ông Thông, yếu tố quyết định nằm ở con người. Ban giám hiệu tập trung bồi dưỡng đội ngũ giáo viên; ưu tiên lựa chọn các thầy, cô thuộc tổ khoa học tự nhiên, tin học và những giáo viên trẻ có khả năng tiếp cận công nghệ, STEM. Khi giáo viên làm chủ được công nghệ và thiết bị robot, nhà trường tiếp tục triển khai tập huấn cho học sinh.

Trước mắt, trường chọn 40 học sinh nòng cốt để đào tạo chuyên sâu, giúp các em thành thạo vận hành phòng STEM. Từ lực lượng nòng cốt này, hoạt động sẽ được lan tỏa đến toàn bộ học sinh thông qua các cuộc thi và hoạt động trải nghiệm.

“Thay vì đi tìm các cuộc thi, chúng tôi tự tổ chức để học sinh được khám phá và sáng tạo”- ông Thông nói. Nhà trường dự kiến tổ chức cuộc thi nghiên cứu khoa học trong học kỳ II nhằm tạo sân chơi trí tuệ và tối ưu hiệu quả khai thác phòng STEM.

Bên cạnh đó, Trường THCS Cầu Giấy đã thành lập Câu lạc bộ AI, Robotics cùng 11 câu lạc bộ khác, tạo môi trường để học sinh trải nghiệm thường xuyên. “Ban đầu, chúng tôi tìm đến phụ huynh; còn bây giờ, phụ huynh chủ động tìm đến nhà trường. Điều đó cho thấy tầm quan trọng của sự phối hợp giữa nhà trường – gia đình – xã hội”- ông Thông nhấn mạnh.

Lan tỏa mô hình phòng STEM từ con người

Ông Trần Quang Dũng – Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy Tập đoàn Công nghiệp – Năng lượng Quốc gia Việt Nam phát biểu tại hội nghị.

Phát biểu tại hội nghị, ông Trần Quang Dũng – Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy Tập đoàn Công nghiệp – Năng lượng Quốc gia Việt Nam – cho biết, từ ý tưởng của Tổng Bí thư Tô Lâm, Petrovietnam đã đề xuất triển khai chương trình STEM Innovation Petrovietnam.

Đây là dự án giáo dục quy mô lớn, hướng tới nâng cấp hạ tầng giáo dục, đào tạo thế hệ trẻ có kỹ năng khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học, đáp ứng yêu cầu về nguồn nhân lực chất lượng cao trong giai đoạn mới.

Chương trình được khởi động từ ngày 21/9/2025. Trong 100 ngày, đến hết năm 2025, Petrovietnam đặt mục tiêu lắp đặt 100 phòng học STEM đạt chuẩn quốc tế tại 34 tỉnh, thành phố; mỗi địa phương sẽ có 3 phòng gồm 2 phòng cho cấp THPT và 1 phòng cho cấp THCS.

Việc đầu tư 100 phòng thực hành STEM không chỉ mang ý nghĩa xã hội mà còn là chiến lược dài hạn nhằm phát triển nguồn nhân lực tương lai, thể hiện tinh thần “đầu tư cho tương lai bằng tri thức”.

Bà Vũ Thị Thu Hương – Phó Trưởng Ban Truyền thông và Văn hóa doanh nghiệp (Petrovietnam) Báo cáo tại hội nghị.

Báo cáo tiến độ triển khai, bà Vũ Thị Thu Hương – Phó Trưởng Ban Truyền thông và Văn hóa doanh nghiệp (Petrovietnam)– cho biết, đến ngày 2/12, đã có 14 phòng hoàn thiện và bàn giao; 28 phòng đang thi công lắp đặt; 58 phòng ở giai đoạn cuối lựa chọn nhà cung cấp. Tất cả 100 phòng dự kiến sẽ được bàn giao cho các trường chậm nhất ngày 31/12/2025.

Trong năm 2026, Petrovietnam và các chuyên gia sẽ xây dựng nền tảng kết nối trực tuyến giữa các phòng STEM, tổ chức workshop, hội thảo, chia sẻ chuyên môn để thúc đẩy hoạt động học tập và sáng tạo trong toàn hệ thống.

Nhân dịp này, Ban chủ nhiệm Câu lạc bộ STEM Innovation Petrovietnam ra mắt Hội nghị.

Minh Phong