Sự bùng nổ của thể loại vùng xám - tạm thời hay lâu dài?

Năm nay, Hội sách Frankfurt có một không gian riêng của mảng sách dành cho độc giả mới trưởng thành (New Adult NA). Trong đó, các thể loại phụ của NA đang được quan tâm là lãng mạn kỳ ảo (Romantasy), học đường đen tối (Dark College hay được gọi là Dark Academia ở Anh), cùng với những tác phẩm dành cho người đa dạng tính dục. Động thái này phản ánh sự công nhận ngày càng tăng đối với những thể loại trước đây không được xuất bản chính thống công nhận đầy đủ.

Illumicrate đang nắm bắt kịp thời nhu cầu với NA. Ảnh: Illumicrate.

Sự bùng nổ của vùng xám NA

Có nhiều định nghĩa về NA khác nhau. Tuy nhiên, độc giả của thể loại này được coi là nằm giữa vị thành niên (Young Adult) và người trưởng thành (Adult), chủ yếu ở độ tuổi đầu 20. Như Daphne Tonge, người sáng lập kiêm CEO của đơn vị chuyên cung cấp các ấn bản sách đặc biệt Illumicrate, đã nói: "Đó là những cuốn sách có chủ đề về tuổi mới lớn, có cốt truyện nhanh và giọng văn mạnh mẽ thường thấy trong xuất bản vị thành niên, nhưng các nhân vật ở độ tuổi lớn hơn và đề cập tới những vấn đề liên quan đến người trên 18 tuổi".

Soraya Bouazzaoui, biên tập viên cấp cao tại nhà xuất bản Headline Eternal, nói thêm: “Tôi gọi New Adult là ‘lần trưởng thành thứ hai’, khi độc giả đang trên bờ vực định nghĩa lại bản thân và điều họ hướng tới sau khi bước vào lực lượng lao động”.

Tuy nhiên tại Anh, thể loại NA chưa quá phổ biến. Anissa de Gomery, người sáng lập đơn vị sản xuất sách Fairyloot, giải thích: “Tôi nghĩ sự do dự xuất phát từ thực tế NA vẫn còn là một vùng xám. Ở Anh, thị trường có xu hướng trung thành với các thể loại truyền thống và sẽ dễ dàng hơn khi tiếp thị một cuốn sách là YA hoặc A mà không cần giải thích thêm. Thêm vào đó, một số người lo ngại rằng việc sử dụng thuật ngữ NA có thể đóng khung các cuốn sách và hạn chế đối tượng độc giả của chúng".

Nhà bán sách Sara Abou El Ella cũng chia sẻ rằng có một vấn đề với thuật ngữ NA: “Ai là đối tượng mới lớn?”. Theo Sara, việc coi NA là một thể loại hoặc danh mục riêng biệt "sẽ gây khó hiểu và không hiệu quả để phân loại sách" vì đã có một vị trí cho những đầu sách này trong các thể loại hiện có. Sara nói thêm: “Ngoài ra, hầu hết hiệu sách sẽ không đủ diện tích để tạo một gian riêng cho NA nếu thể loại này trở thành một thể loại được công nhận”.

Và hiện tại, hiệu sách của Sara vẫn làm tốt dù không làm rõ NA là thể loại gì. Sara cho biết “doanh số bán hàng tăng đáng kinh ngạc” đối sách giả tưởng và lãng mạn, hai thể loại trung tâm của NA.

Các nhà bán sách khác thì chia sẻ NA ngày càng trở nên phổ biến trong vài năm qua. Illumicrate cho biết họ giảm số lượng các tác phẩm YA và tăng dần các đầu sách NA. Tonge nói rằng: “Những thanh thiếu niên lớn lên trong thời kỳ hoàng kim của sách YA giờ đã nhiều tuổi hơn và đang muốn đọc những câu chuyện có chủ đề phù hợp hơn với họ”.

Những ấn bản sách đẹp của Fairyloot cũng đang đáp ứng nhu cầu của độc giả trẻ. Ảnh: thelastbookontheleft.

Lên ngôi nhờ tự xuất bản và BookTok

Tonge cũng tin rằng tự xuất bản đã thúc đẩy sự phát triển của thể loại này. “Rõ ràng là có một lượng độc giả muốn đọc những tác phẩm NA và các tác giả tự xuất bản đang đáp ứng nhu cầu này”.

Bouazzaoui đồng tình: “Nguyên nhân thúc đẩy sự phổ biến của NA chủ yếu là các tác giả độc lập khi họ mở ra không gian lớn hơn cho các câu chuyện tình lãng mạn lấy bối cảnh đại học. Tôi cũng ghi nhận những nền tảng do độc giả tự sáng tác như Fanfic.net, ao3 và Wattpad.”

Các nền tảng truyền thông xã hội như BookTok cũng hỗ trợ cho sự phát triển của NA bằng cách khuếch đại tiếng nói của độc giả.

Bà De Gomery nói: “Nhu cầu đối với những câu chuyện NA, đặc biệt là thể loại lãng mạn và kỳ ảo, đã đóng một vai trò lớn khiến toàn ngành chú ý đến thể loại này”.

Finegan đồng ý: “Khi Sarah J Maas thống trị biên lợi nhuận của một nhà xuất bản, khi danh sách bán chạy nhất toàn là Fourth Wing và When the Moon Hatched, các nhà xuất bản không thể bỏ qua cơn khát những cuốn sách như thế này.”

Triển vọng của NA

Trong bối cảnh này, các nhà xuất bản Vương quốc Anh đang tích cực tìm cách mua thêm nhiều đầu sách NA. Đại diện văn học Stevie Finegan cho biết: "Có những nhà xuất bản chưa bao giờ đụng đến thể loại khoa học viễn tưởng và kỳ ảo nhưng đột nhiên lại thuê biên tập viên khoa học viễn tưởng, kỳ ảo và kinh dị, đồng ý với các thương vụ bản quyền trị giá bảy con số".

Nhìn xa hơn, bà tuyên bố: "Các nhà xuất bản quốc tế hiện gần như hoàn toàn tham gia vào phong trào lãng mạn. Một năm trước, nhiều khu vực vẫn còn có vẻ do dự, nhưng giờ đây có vẻ như thể loại này được hầu hết giới xuất bản quan tâm khi họ tham gia hội sách Frankfurt".

Trong khi kỳ ảo và lãng mạn tiếp tục thống trị thị trường NA, thì các xu hướng khác cũng đang nổi lên. Bouazzaoui và Tonge đề cập đến sự phổ biến của tiểu thuyết lãng mạn đương đại, đặc biệt là những câu chuyện lấy bối cảnh đại học.

De Gomery cũng nói thêm: "Một xu hướng thú vị mà chúng ta bắt đầu thấy là sự hồi sinh của các yếu tố phản địa đàng... Xu hướng này có khả năng còn nở rộ hơn sau bộ phim Hunger Games mới".

Tonge dự đoán rằng những cuốn sách có chủ đề huyền bí sẽ trở nên phổ biến trong tương lai, trong khi Abou El Ella tin rằng tiểu thuyết lãng mạn đen tối sẽ là "thể loại phụ tiếp theo được các nhà xuất bản mở rộng".

Finegan cũng bày tỏ: "Bây giờ, các nhà xuất bản đang tìm kiếm tiểu thuyết lãng mạn đen tối, kinh dị và cố gắng thử nghiệm nhiều chủ đề mới. Họ đang tích cực tìm kiếm đề tài lớn tiếp theo".

Finegan thừa nhận rằng "chúng ta có thể đã đạt đến đỉnh cao của một số thể loại phụ nhất định trong NA" vì các bản thảo "có thể bán rất dễ dàng vào năm 2023 hiện bán chậm hơn hoặc không bán được".

Tuy nhiên, Finegan nhận định: "Những độc giả của NA vẫn còn đây nên tôi nghĩ NA sẽ tiếp tục bán chạy, nhưng có thể chuyển sang một thể loại phụ khác".

Minh Hoa