Sử dụng lá lốt ngâm chân như thế nào là tốt nhất?

1. Tác dụng của lá lốt

Lá lốt từ xa xưa đã được các thư tịch Đông y ghi chép là một vị thuốc quý với tên gọi cáp lâu.

Theo Đông y, lá lốt có vị cay, tính ấm, đi vào các kinh vị, can, đởm, tỳ có tác dụng ôn trung tán hàn, khư phong lợi thấp, hành khí, tiêu thũng chỉ thống, chỉ khái hóa đàm.

Lá lốt thường được dùng trong các trường hợp đau bụng do hàn, ho do phong hàn, thủy thũng, đau răng, đau xương khớp do phong thấp, tổn thương do té ngã, tai nạn…

Theo các nghiên cứu khoa học hiện đại, trong lá lốt có chứa nhiều tinh dầu, trong đó chủ yếu là các sesquiterpene và monoterpene như β-caryophyllene, β-bisabolene, β-selinene, β-elemene, (E)-nerolidol, germacrene D, (E)-β-ocimene… Ngoài ra lá lốt còn chứa các alkaloid, flavonoid, phenolic, lignan, terpenoid, steroid, cùng vitamin C và một số khoáng chất như canxi, photpho, sắt…

Một số nghiên cứu gần đây cũng cho thấy lá lốt có một số công dụng như:

Giảm đau, kháng viêm, giảm sưng.
Giảm acid uric, có tiềm năng trong phòng và điều trị gout.
Hỗ trợ chuyển hóa.
Bảo vệ đường tiêu hóa, chống loét dạ dày.
Chống loãng xương, hỗ trợ liền xương.
Chống oxy hóa, kháng khuẩn, chống ung thư.
Tác dụng lên hệ thần kinh, chống trầm cảm.

Không chỉ dùng để nấu nước uống hay làm rau ăn, lá lốt còn có thể dùng ngoài dưới dạng thuốc ngâm chân.

2. Các phương pháp ngâm chân bằng lá lốt tốt nhất

2.1 Ngâm lá lốt giúp giảm đau mỏi, tê bì chân

Nguyên liệu: Lá lốt tươi 30g, ngải cứu tươi 20g, gừng tươi 1 nhánh nhỏ.

Cách thực hiện:

Rửa sạch lá lốt và ngải cứu, gừng giã nát nhẹ.
Đun sôi lá lốt, ngải cứu và gừng trong 1 lít nước khoảng 5 - 10 phút. Lưu ý không đun quá lâu sẽ làm mất tinh dầu, làm giảm tác dụng của ngâm chân.
Chắt nước ra chậu, pha với nước ấm để ngâm chân ở nhiệt độ khoảng 40°C, ngâm trong 15 - 20 phút.

Tác dụng: Lá lốt kết hợp với gừng và ngải cứu sẽ giúp phát huy công năng tán hàn, trừ thấp, từ đó càng tăng thêm hiệu quả trong hỗ trợ giảm nhức mỏi, tê bì chân.

2.2 Ngâm chân lá lốt giúp giảm cảm giác lạnh, phòng cảm mạo

Nguyên liệu: Lá lốt tươi 30g, gừng tươi 1 nhánh nhỏ, quế chi 2-3g.

Cách thực hiện:

Đun sôi tất cả nguyên liệu trong 1 lít nước 5–10 phút.
Ngâm chân nước ấm 15 - 20 phút, vừa ngâm vừa kết hợp xoa bóp bàn chân.
Có thể kết hợp xông trước khi ngâm để tăng tác dụng phát hãn giải biểu nếu đã bị cảm lạnh nhẹ.

Tác dụng: Mùa đông đến, cảm lạnh là vấn đề có thể ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe và sinh hoạt, bài thuốc này giúp làm ấm chân, tán hàn, làm ấm cơ thể, rất hiệu quả trong việc giảm nguy cơ cảm lạnh.

Lưu ý: Chỉ ngâm hoặc xông trong thời gian thích hợp, trong không gian kín gió, tránh gió lùa. Sau khi ngâm chân nên ở trong phòng kín gió ít nhất 15 -30 phút, đợi cơ thể điều hòa rồi mới ra ngoài.

2.3 Ngâm chân lá lốt giúp giảm mồ hôi tay chân

Nguyên liệu: Lá lốt tươi 30g, trầu không 10g, lá hương nhu tía 10g.

Cách thực hiện:

Rửa sạch, giã nhẹ tất cả nguyên liệu.
Đun sôi trong 5 - 7 phút, để nước hơi ấm khoảng 40°C.
Ngâm chân và tay trong 10 - 15 phút, đồng thời xoa nhẹ lòng bàn chân, lòng bàn tay.

Tác dụng: Lá lốt, trầu không, lá hương nhu tía khi ngâm sẽ làm ấm, giãn mạch, hỗ trợ giảm tiết mồ hôi tay chân.

3. Một số lưu ý khi ngâm chân bằng lá lốt

Không ngâm khi nước quá nóng, nhiệt độ phù hợp khoảng 40 - 45°C để tránh bỏng và giãn mạch quá mức.
Không ngâm quá lâu, thời gian ngâm 15 - 20 phút là được.
Không ngâm khi đói hoặc ngay sau ăn, tốt nhất là sau ăn khoảng 1 - 2 giờ.
Không ngâm nếu có vết thương hở, nhiễm trùng, viêm loét bàn chân.
Người huyết áp thấp, bệnh tim mạch, đái tháo đường nặng cần thận trọng khi ngâm chân, tốt nhất nên tham khảo ý kiến thầy thuốc trước khi thực hiện.
Lá lốt có tính ấm, dùng tốt trong trường hợp chân lạnh, đau nhức, phong hàn, nhưng không phù hợp với người đang nhiệt nhiều, viêm đỏ, sưng nóng ở chân.
Cần rửa sạch lá lốt, đun sôi 5–10 phút để loại bỏ tạp chất, tránh kích ứng.
Nên dừng lại ngay nếu trong quá trình ngâm có những biểu hiện bất thường.

BS. Nguyễn Huy Hoàng